اعمال ممنوعیت‌ها تنها چاره کاهش آلودگی هواست؟
رویداد۲۴ آلودگی هوا امسال زودتر از سالهای قبل و از اوایل آبان ماه گریبان پایتخت را گرفت؛ به‌گونه‌ای که ایستگاه‌های متعدد کیفیت هوای پایتخت، هوای ناسالم برای همه گروه‌ها را ثبت کردند. همین شرایط منجر به تشکیل نشست هماهنگی اضطرار آلودگی هوای تهران بود و جلوگیری از تردد کلیه موتورسیکلت‌ها و خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی توسط پلیس راهور و کاهش زمان درجا روشن بودن اتوبوس‌های درون شهری در پایانه‌های حمل و نقل از مصوبات این نشست بود.
در حالی این تصمیم گرفته شد که بر اساس آخرین سیاهه انتشار شهر تهران، سهم منابع متحرک مانند تاکسی‌ها، خودروهای شخصی، اتوبوس‌ها و... در تولید ذرات معلق ۶۰ درصد است که در این بین خودروهای دیزلی پررنگ‌ترین نقش را دارند.
مسعود تجریشی – معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست – هم در یک برنامه تلویزیونی به جلسه هفته گذشته با وزیر کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: احمد وحیدی به تمام استانداران ابلاغ کرد که اتوبوس‌ها در جا کار نکنند.
او با بیان اینکه با توجه به بررسی‌های انجام شده اتوبوس‌ها بیشتر در حال توقف روشن هستند تا تردد، تاکید می‌کند: در این شرایط درجا کار کردن اتوبوس سهم بالایی در آلودگی هوا دارد و بر اساس قانون، پلیس راهنمایی و رانندگی اتوبوس‌هایی که درجا کار می‌کنند را می‌تواند جریمه کنند.
به گفته معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، براساس قانون تا پایان برنامه ششم که سال آینده است، ۶۰ درصد حمل و نقل باید حمل و نقل عمومی باشد این در حالیست که بر اساس گزارش وزارت کشور این میزان در حال حاضر ۳۷ درصد است و با توجه به شیوع کرونا مردم ترجیح می‌دهند بیشتر از وسایل حمل و نقل شخصی استفاده کنند اما این الگو باید عوض شود.
بیشتر بخوانید: مرگ سالانه ۵۰۰۰ نفر بر اثر آلودگی هوا در ایران
تجریشی اضافه می‌کند: قرار بود تا آخر سال جاری ۹۰۰۰ اتوبوس در تهران داشته باشیم این در حالیست که کل اتوبوس‌های در حال تردد در پایتخت به ۴۰۰۰ دستگاه هم نمی رسسد.
بهزاد اشجعی - عضو سابق کارگروه ملی کاهش آلودگی هوای کلانشهرها – نیز علت افزایش غلظت آلاینده‌ها طی سه سال اخیر را رها کردن اقدامات موثر بر کاهش آلودگی هوا می‌داند و به ایسنا می‌گوید: تا سال ۹۷ که راهکارهای کاهش آلودگی هوا از جمله نوسازی اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها، ارتقای استاندارد خودروها و موتورسیکلت‌ها و اصلاح کیفیت سوخت کمابیش اجرا و اقداماتی نظیر ممنوعیت تولید موتورسیکلت‌های کاربراتوری از سال ۹۵ و الزام انجام معاینه فنی انجام می‌شد، شاهد کاهش غلظت آلاینده‌ها بودیم اما پس از سال ۹۷ که این اقدامات و راهکارها رها شد و دیگر به‌درستی اجرایی نشدند سال به سال شاهد آلوده‌تر شدن هوای تهران بوده‌ایم.
در حالی کشورمان از نظر نوسازی و گسترش حمل و نقل عمومی با چالش‌هایی مواجه است که وسایل نقلیه فرسوده و فاقد معاینه فنی نقش مهمی در تولید آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون دارند. این آلاینده مهمترین علت آلودگی هوا در ماه‌های سرد سال و یکی از خطرناک‌ترین آلاینده‌های موجود در هوا است و می‌تواند بیماری‌های قلبی و ریوی را تشدید کند و در مواجهه طولانی‌مدت سبب بروز حملات قلبی و ابتلا به آسم شود.
در شرایطی که آلودگی هوا بر تشدید شیوع ویروس کرونا نیز موثر است، انتظار می‌رود که دولت سیزدهم عزم جدی‌تری در اجرای قانون هوای پاک داشته باشد و ۲۱ دستگاه اجرایی نام برده شده از آن‌ها در این قانون، به وظایف خود از جمله بهبود کیفیت سوخت، ضرورت انجام معاینه فنی، ارتقای استاندارد خودروها، توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی، از رده خارج کردن خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده و رعایت حدود مجاز انتشار آلاینده‌های هوا توسط واحدهای صنعتی، تولیدی، خدماتی عمل کنند تا بیش از این از تبعات آلودگی هوا آسیب نبینیم.
