همه آنچه باید درباره دوز سوم واکسن کرونا بدانید

رویداد۲۴ از زمانی که کرونا پایش به ایران باز شد بحث گروه‌های حساس نیز قوت گرفت و زنان باردار جزو گروه‌های حساس طبقه‌بندی شدند. تا مدتی بعد از ورود واکسن به کشور نیز موضوع تزریق واکسن برای آنها نیز مورد اختلاف بسیاری از متخصصان و پزشکان بود. برخی نگران عوارض واکسن بودند و برخی نیز این موضوع را مطرح می‌کردند که عوارض کرونا بیشتر از واکسن است. اما از زمانی که نوع دلتا در کشور همه‌گیر شد، بحث واکسن به زنان باردار نیز بیشتر مورد بررسی قرار گرفت و نتایج علمی به این نتیجه منجر شد که همه زنان باردار باید واکسن کووید- 19 را دریافت کنند.

دوران بارداری و تزریق واکسن

دوران بارداری یکی از حساس‌ترین مراحل زندگی هر زن به شمار می‌رود و ماجرا وقتی برای یک زن سخت‌تر می‌شود که دوران بارداری‌اش با همه‌گیری کرونا همزمان شده باشد. بارداری خطر اضافی برای ابتلا به کووید-۱۹ نیست، اما شواهد نشان می‌دهد که زنان باردار در معرض خطر بیشتر برای ابتلا به فرم شدید کووید-۱۹ و همچنین زایمان زودرس قرار دارند.
واکسن هیچ خطری برای زنان باردار ندارد و خطر ابتلا به کرونا بسیار بیشتر از عوارض واکسن است. این موضوعی است که آمیتیس رمضانی به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: هیچ یک از واکسن‌های تولیدشده برای کووید-۱۹، ویروس زنده‌ای ندارند که بتواند در بدن تکثیر شده و مشکلی را ایجاد کند. همچنین در حال حاضر هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد هیچ‌یک از واکسن‌های کووید-۱۹، باعث مشکلات در بارداری می‌شود.

او یا تاکید بر اینکه قبل از گسترش سویه دلتا بحث واکسن زدن خانم‌های باردار مورد اختلاف نظر بسیاری از کارشناسان بود، ادامه می‌دهد: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که ۲۴ درصد از زنان بارداری که در موج اول بیماری کووید بستری شده بودند، فرم متوسط تا شدید بیماری را داشتند. در حالی که در نوع آلفا و سپس دلتا این میزان به ترتیب به ۳۶ و ۴۵ درصد افزایش یافته است.»

سویه دلتا و اهمیت تزریق واکسن برای زنان باردار

رئیس مرکز تحقیقات انستیتو پاستور ایران بر این باور است که در مقایسه با زنان بارداری که در موج اول بستری شده بودند، زنان باردار بستری در موج نوع آلفا، بیشتر مستلزم درمان و حمایت تنفسی و بستری‌شدن در بخش مراقبت‌های ویژه بودند.

زنانی که در جریان موج دلتا بستری شده بودند در مقایسه با زنان بستری شده در موج آلفا بیشتر در معرض ابتلا به ذات‌الریه بودند. موارد کووید-۱۹ در دوره‌های آلفا و دلتا با عفونت شدیدتر و پیامدهای بدتر حاملگی همراه بود.
او توضیح می‌دهد که این مسائل باعث شد که بحث بررسی وضعیت واکسیناسیون زنان باردار بیشتر مورد بررسی قرار بگیرد و تحقیقات نشان داد در زمان اپیدمی کرونا به واسطه خطراتی که کرونا می‌تواند برای افراد ایجاد کند، واکسیناسیون برای این گروه حساس بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارد.
او تاکید می‌کند که زنان باردار باید هر دو دوز واکسن خود را دریافت کنند، اما نباید نگران دوز سوم باشند زیرا این گروه از افراد نیازی به دوز سوم واکسن ندارند.

رمضانی تاکید می‌کند: «همان دو دوز واکسنی که این زنان تزریق کرده اند برای افزایش ایمنی بدن  آنها کافی است. نیازی به دوز سوم برای خانم‌های باردار وجود ندارد، مگر آنکه در موارد خاص پزشک شرایط بیمار را بسنجد و به این نتیجه برسد که سیستم ایمنی این افراد پایین است و برای جلوگیری از ابتلا به انواع سویه‌های کرونا دوز سوم را دریافت کند.

بیشتر بخوانید: اگر این سه واکسن را زدید احتمال ابتلا به کرونا زیاد است

چه واکسنی برای دوز سوم بهتر است

تزریق دوز سوم این روزها به شدت مورد توجه قرار گرفته است و کارشناسان توصیه می‌کنند که برای افزایش ایمنی بدن باید حتما دوز سوم واکسن کرونا را دریافت کنیم، اما پاسخ این سوال که چه واکسنی دریافت کنیم که ایمنی بدن‌مان بالاتر رود را فوق تخصص بیماری‌های عفونی اینگونه توضیح می‌دهد: «بعضی واکسن‌ها مانند سینوفارم، بهارات و برکت از نوع واکسن‌های غیر فعال هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد کسانی که در دو دوز اول این واکسن را زده‌اند، بهتر است که برای دور سوم نیز از همین واکسن تزریق کنند. زیرا  محققان به این نتیجه رسیده‌اند که دو دوز برای این واکسن  کافی نیست و  در واقع باید گفت این واکسن‌ها سه دوزه هستند و در واقع کسی که واکسن سینوفارم را در دوز اول و دو م دریافت کرده است بهتر این است که باز هم سینوفارم بگیرد.

کادر درمان یک استثنا

البته در این میان استثنا هم وجود دارد، آن هم برای کادر درمان که در مواجهه مستقیم با بیماران کرونایی هستند. رمضانی توضیح می‌دهد که بهتر است کادر درمان که مواجهه مستقیم با ویروس دارند اگر دو دوز از واکسن را سینوفارم زده‌اند، دوز سوم را تغییر داده واکسن قوی‌تری بزنند تا میزان ابتلای آنها به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند اما برای عموم مردم که شغل پرخطری ندارند سینوفارم کفایت می‌کند.

او در ادامه توضیح می‌دهد که اسپوتنیک و آسترازنکا نوع دیگری از واکسن هستند که نیازی به دوز سوم ندارند و در واقع به بوستر یا همان تقویت‌کننده نیاز دارند، زیرا این واکسن‌ها در واقع دو دوزه هستند و برای دوز بوستر توصیه می‌شود که دوباره آسترازنکا و اسپوتنیک به آنها تزریق نشود و دوز سوم را تغییر دهند.
این فوق تخصص بیماری‌های عفونی به این نکته اشاره می‌کند که  بررسی‌ها نشان می‌دهد تزریق دوز سوم این واکسن‌ها می‌تواند عوارض داشته باشد و سبب می‌شود پاسخ ایمنی از سیستم کرونا خارج شود. به همین علت بهتر است که نوع دوز واکسن برای کسانی که دوز اول و دوم را اسپوتنیک و آسترازنکا زده‌اند، تغییر کند.

پاستور کووک پلاس بهترین گزینه برای دوز بوستر

رمضانی تاکید می‌کند که در کشورهای دیگر برای دوز سوم این واکسن‌ها از فایزر یا کووکس استفاده می‌شود، اما در کشور ما که این واکسن‌ها استفاده ندارد بهترین گزینه پاستور کووک پلاس است که تکنولوژی ساخت آن کاملا به این واکسن‌ها شبیه بوده و بر پایه پروتیین ساخته شده‌اند.

او تاکید می‌کند افرادی که دو دوز اول و دوم را واکسن برکت، بهارات یا سینوفارم زدند سه ماه بعد از تزریق دوز دوم باید دوز سوم را تزریق کنند تا سیستم ایمنی بدن‌شان در برابر ویروس کرونا بالاتر برود، اما آنهایی که آسترازنکا و اسپوتنیک تزریق کرده‌اند یک ماه بیشتر زمان دارند تا واکسن بوستر را تزریق کنند.

به اعتقاد این فوق تخصص بیماری‌های عفونی تزریق دوز سوم واکسن کرونا برای هیچ سن و سالی تفاوت ندارد و بعد از گذشت مدت  زمان‌های مختلف از هر واکسن باید تزریق دور سوم انجام بگیرد.
او با تاکید بر اینکه در واکسن کووید دوز اول و دوم اهمیت دارد، می‌گوید اگر فردی فاصله دوز سوم یا بوستر را به تعویق بیندازد، مشکلی در کاهش ایمنی بدنش رخ نمی‌دهد اما موضوع اینجاست که هر چقدر زمان تزریق دوز سوم بیشتر شود، فرد بیشتر در معرض ابتلا قرار می‌گیرد.