تزریق واکسن کرونا به کودکان؛ آری یا خیر؟
رویداد۲۴ باورهای غلطی درباره واکسیناسیون کودکان وجود دارد و بیشتر مردم نمی‌دانند آیا باید کودکان خود را در برابر کوید۱۹ واکسینه کنند یا خیر. در اینجا هر آنچه را که می‌خواهید درباره واکسیناسیون کودکان بدانید آورده‌ایم:
۱. چرا کودکان باید واکسن کوید۱۹ دریافت کنند؟
واکسن کوید۱۹ از ابتلای کودک به ویروس کرونا و انتشار آن پیشگیری می‌کند. واکسن جلوی شدت بیماری کوید۱۹ در کودکان، در صورت ابتلا، را می‌گیرد. کودکانی که به بیماری‌های تنفسی مانند آسم یا بیماری‌های دیگر مانند چاقی و دیابت مبتلا هستند، بیش از کودکان دیگر در خطر ابتلا به کوید۱۹ با شدت بالا قرار دارند و واکسن کوید۱۹ از شدت این بیماری در آنها می‌کاهد. همچنین واکسینه کردن کودکان، آنها را ابتلا به ویروس کرونا در مدرسه یا زمین‌های بازی ایمن می‌کند و می‌توانند در فعالیت‌های گروهی با خیال راحت شرکت کنند. در واقع واکسیناسیون به آنها کمک می‌کند که هر چه سریع‌تر به زندگی عادی بازگردند.
از طرفی تزریق واکسن به کودکان بالاتر از ۵ سال، نه‌تنها آنها را از ابتلا به این بیماری محفوظ نگه می‌دارد، بلکه از انتشار این ویروس در جامعه می‌کاهد. ویروس از کودکان -مانند بزرگسالان- می‌تواند به افراد دیگر منتقل و افرادی بیشتری به این بیماری مهلک گرفتار شوند. انتشار بیشتر این ویروس، احتمال جهش‌های بیشتری در این ویروس را افزایش می‌دهد و ممکن است برخی از این جهش‌های ویروسی، ویروس کرونا را عفونی‌کننده‌تر و در برابر واکسیناسیون و درمان‌های رایج مقاوم‌تر کند. بنابراین لازم است که کودکان همچون بزرگسالان واکسینه شوند.
۲. واکسیناسیون کوید۱۹ چه عوارض جانبی برای کودکان به همراه دارد؟
در آزمایش‌های بالینی، عوارض جانبی واکسن‌ها روی کودکان بسیار خفیف و مانند عوارضی بود که در بزرگسالان مشاهده شده بود. رایج‌ترین عارضه جانبی درد در بازو و محل تزریق است. البته برخی از کودکان به عوارض جانبی شدیدتری مانند قرمزی و تورم در ناحیه تزریق واکسن در بازو، خستگی و بیحالی، سردرد، درد عضلانی، تب‌ولرز، اسهال و تهوع مبتلا می‌شوند تا جایی‌که ممکن است چند روز توانایی انجام فعالیت‌های روزمره‌شان را نداشته باشند. خوشبختانه این عوارض پایدار نیستند و پس از چند روز کاملا از بین می‌روند. همچنین افرادی که پس از تزریق واکسن، هیچ عارضه جانبی خاصی را تجربه نکرده باشند یا برعکس به واکنش‌های حساسیتی شدید یا التهاب در ماهیچه‌های قلبی مبتلا شده باشند، بسیار نادر هستند.
۳. آیا ایجاد ایمنی در کودکان در برابر ویروس کرونا با ابتلا به این بیماری امن‌تر است یا با تزریق واکسن کرونا؟
هیچ فردی نباید به‌عمد در معرض ویروس کوید۱۹ قرار گیرد. خطر ابتلا به عفونت کوید۱۹ در کودکان مانند بزرگسالان است. کودکان در صورت ابتلا به این بیماری ممکن است به عوارض شدید آن مبتلا شوند و حداقل چند روزی را با بیماری شدید بگذرانند. احتمال دارد درمان آن دسته از کودکانی که واکسن کوید۱۹ دریافت نکرده‌اند و به کرونا مبتلا می‌شوند طولانی شود یا اینکه آنها در بیمارستان بستری یا به سندرم التهاب چندسیستمی مبتلا شوند. حتی ممکن است برخی از این کودکان جانشان را از دست بدهند.
۴. آیا کودکانی که قبلا به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند هم باید واکسن کوید۱۹ دریافت کنند؟
سازمان جهانی بهداشت توصیه می‌کند که تمام کودکان ۵ سال به بالا، از جمله کودکانی که قبلا به کرونا مبتلا شده‌اند، واکسن کوید۱۹ دریافت کنند. شواهد نشان داده است افرادی که واکسینه شده‌اند در برابر ویروس کرونا مقاوم‌تر از افرادی هستند که به این بیماری مبتلا شده‌اند.
بیشتربخوانید: تفاوت واکسن سینوفارم کودکان و بزرگسالان
۵. کودکان چه واکسن‌هایی را دریافت می‌کنند؟
تقریبا بیشتر واکسن‌های کوید۱۹ برای کودکان هم موثرند. در آمریکا، محققان پس از آزمایش‌ها به این نتیجه رسیدند که واکسن فایزر برای کودکان بالاتر از ۵ سال هم مناسب است. اما از واکسن‌های مدرنا و جانسون‌اندجانسون برای کودکان زیر ۱۷ سال استفاده نمی‌شود.
در آزمایش‌های بالینی در چین روی واکسن سینوفارم در کودکان، مشخص شد که این واکسن برای کودکان ایمن است. در واقع در بررسی ۲۸۸ کودک در مرحله اول آزمایش و ۷۲۰ کودک در مرحله دوم آزمایش، فقط یک کودک پس از تزریق واکسن سینوفارم به واکنش‌های حساسیتی شدید مبتلا شد. در سابقه پزشکی این کودک مشخص شد او به برخی از مواد خوراکی حساسیت داشته است. عوارض جانبی در کودکان دیگر از خفیف تا متوسط بود. برخی از کشورها مانند کامبوج، کلمبیا و امارات، کودکان خود را با استفاده از واکسن‌های چینی واکسینه می‌کنند.
کودکان در ایران همچون بزرگسالان از واکسن‌های خارجی و وارداتی، از جمله سینوفارم استفاده می‌کنند. احتمال دارد واکسن کوبایی سوبرانا۲ هم به افراد زیر ۱۸ سال تزریق شود.
۶.آیا کودکان می‌توانند همزمان با واکسن کوید۱۹، واکسن‌های دیگری هم تزریق کنند؟
روزهای اولیه تزریق واکسن کوید۱۹، متخصصان بهداشت توصیه می‌کردند که افراد همزمان چند نوع واکسن را با هم دریافت نکنند و بین تزریق هر واکسن، حداقل ۲ هفته فاصله بگذارند. اما بعد از اینکه میلیون‌ها نفر واکسن کوید۱۹ دریافت کردند، ایمنی و اثربخشی آن کاملا مشخص شد، اکنون متخصصان با اطمینان می‌گویند، واکسن کوید۱۹ را می‌توان درست همان روز و زمانی که کودک واکسن‌های دیگر، از جمله واکسن آنفلوآنزا دریافت کرده است، تزریق کرد. واکسیناسیون ضروری کودکان، بسیار مهم‌اند و هرگز نباید عقب بیفتند. اگر در یک روز قرار است به کودک چند واکسن تزریق شود، توصیه می‌شود که همه تزریق‌ها فقط در یک نقطه از بازوی کودک انجام نشوند و محل تزریق‌ها با هم چند سانتی‌متر فاصله داشته باشند.
۷. آیا واکسن کوید۱۹، موجب ناباروری در افراد می‌شود و کودکان هم در بزرگسالی با این مشکل مواجه خواهند شد؟
هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد، هر نوع واکسنی، از جمله واکسن کوید۱۹، موجب ناباروری یا هر مشکلی در باروری زنان و مردان شود. در واقع هیچ نوع ماده یا پادتنی در واکسن‌های کوید۱۹ استفاده نشده است که فرد را به چنین مشکلاتی مبتلا کند.
۸. به کودکان چه مقدار واکسن کوید۱۹ تزریق می‌شود؟
به‌طور کلی دوز تزریقی برای کودکان کمتر از بزرگسالان است و کودکان ۵ سال به بالا فقط یک سوم دوز بزرگسالان را دریافت می‌کنند. البته نوجوانانی که دو دوز واکسن دریافت کرده‌اند، می‌توانند دوز سوم خود را هم دریافت کنند.
۹. آیا در صورت مشاهده عارضه جانبی در کودک پس از تزریق واکسن باید با پزشک تماس گرفته شود؟
همانطور که گفته شد، بیشتر کودکان پس از تزریق واکسن به عوارض جانبی خفیف تا ملایم مبتلا می‌شوند، اما اگر کودک هر یک از عوارض شدید زیر را نشان داد باید با پزشک تماس گرفته شود:
* قرمزی یا حساسیت شدید در محل تزریق که پس از ۲۴ ساعت شروع به وخیم‌تر شدن می‌کند.
* وجود عوارضی غیرمعمول، مانند درد در قفسه سینه، تنگی نفس یا تپش قلب
* پایدار ماندن عوارض جانبی حتی پس از گذشت چند روز
