چرا احیای برجام به، اما و اگر افتاده است؟

رویداد۲۴ حسین امیرعبداللهیان در مورد مذاکرات وین اعلام کرده است: با توجه به ابتکارات ایران، پیشرفت‌های مهمی در مذاکرات حاصل شده است، اما همچنان برخی موضوعات مهم بین ایران و آمریکا باقیمانده است که از طریق مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا تبادل پیام در مورد آن‌ها ادامه دارد.

«ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با تکرار برخی ادعا‌های بی‌اساس، ایران را مسئول ادامه بن‌بست در مذاکرات وین دانست و مدعی شد که تهران مانع دستیابی به توافق بر سر احیای برجام شده است.

وی بار دیگر مدعی به پایان رسیدن زمان برای دستیابی به توافق در مذاکرات هسته‌ای شده و گفت که ایران در حال نزدیک شد به نقطه‌ای است که امکان ساخت سلاح هسته‌ای را پیدا می‌کند.

این مقام آمریکایی مدعی شد که برنامه هسته‌ای ایران به نقطه‌ای رسیده که مدت زمان گریز هسته‌ای آن تنها «به چند هفته» کاهش پیدا کرده که این امر می‌تواند یک توافق جدید را بی‌اثر کند.

این درحالی است که شایعه آزادسازی بخش دیگری از دارایی‌های مسدودشده ایران در سایر کشور‌ها از روز چهارشنبه بار دیگر در بستر فضای مجازی مطرح شد. یکی از افراد، علی قلهکی، فعال رسانه‌ای اصولگرا بود. به گفته او بخش زیادی از منابع ارزی مسدودی ایران در آستانه آزادسازی است که مبلغِ مذکور، چندین برابر ۴۷۰میلیون یورویی بوده که به تازگی پس از توافق ایران و انگلیس، وصول شد.

بیشتر بخوانید: آمریکا و تروئیکای اروپا: برای سناریو‌های دیگر در قبال مسئله هسته‌ای ایران آماده‌ایم

«آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز در مصاحبه‌ای اختصاصی با شبکه خبری «ان‌بی‌سی» گفته که در کل در خصوص احتمال حصول توافق در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین خوش‌بین نیست

علی بیگدلی کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه اختلاف ایران و آمریکا بر سر نحوه رفع تحریم بسیار جدی است، اظهار داشت: در واقع گره‌ای که در مذاکرات وجود دارد این است که آمریکا از یک طرف اعلام کرده تحریم‌هایی که در ذیل برجام توسط ترامپ در سال ۲۰۱۵ وضع شده را لغو خواهد کرد، اما ایران خواهان رفع تمامی تحریم‌ها است.

وی افزود: در حال حاضر علاوه بر تحریم‌های برجامی، تحریم‌هایی که به دلیل فعالیت‌های موشکی ایران، دخالت در امور کشور‌های منطقه به زعم آمریکا و همچنین تحریم‌های حقوق بشری دیگر تحریم‌هایی هستند که آمریکا علیه ایران وضع کرده است.

بیگدلی گفت: آمریکا به دنبال برجام ۲ نیز است، دولت بایدن خواستار آن که است بر سر این سه موضوعی که به آن اشاره شد با ایران به مذاکره کند، اما ایران چنین چیزی را طی این سال‌ها قبول نکرده و تنها حاضر است بر سر مسائل هسته‌ای و برجامی که در سال ۲۰۱۵ که به امضا رسید، مذاکره مجدد خواهد کرد، اما آمریکا و کشور‌های غربی به دنبال مذاکرات فرا برجامی هستند.

این استاد دانشگاه اضافه کرد در چنین شرایطی که مذاکرات متوقف شده، دولت بایدن راضی شده تا حدودی سپاه را از لیست تحریم‌های خود بیرون بیاورد، اما ایران خواهان رفع تحریم تمام زیرمجموعه‌های اقتصادی و صنعتی سپاه است، اما دولت بایدن زیر بار چنین موضوعی نخواهد رفت.

بیگدلی ادامه داد: در چنین شرایطی فشار‌های نمایندگان کنگره برای عدم خروج از سپاه از لیست تحریم‌ها افزایش یافته، همچنین نشست‌هایی که کشور‌های منطقه با آمریکا در مورد ایران گذاشته‌اند، همگی باعث ایجاد فشار بر بایدن برای عدم خروج سپاه از لیست تحریم‌های آمریکا شده است.

وی با اشاره به اینکه هر دو طرف نیاز به توافق دارند، خاطرنشان کرد: از یک طرف بایدن با توجه به اینکه انتخابات کنگره در آبان ماه برگزار می‌شود، نیاز به یک برگ برنده در حوزه سیاست خارجی دارد و اجرای برجام می‌تواند بهترین برگ برای دموکرات‌ها باشد تا بتوانند در مقابل جمهوری خواهان به پیروزی برسند، از سوی دیگر ایران با توجه به اوضاع اقتصادی ایران که با آن روبرو است، نیاز دارد با اجرای برجام و رفع تحریم‌ها قدری از نظر اقتصادی خود را بازیابی کرده و مردم نیز نفسی بکشند، حال باید دید چه زمانی دو طرف می‌توانند این گره‌های کور را باز کرده تا یک توافق دست پیدا کنند.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با تاکید بر اینکه اگر توافقی نیز در شرایط فعلی رخ دهد، جامع نخواهد بود، بیان کرد: در حال حاضر یک توافق پلکانی می‌تواند به امضا برسد، زیرا دو کشور با مشکلات عمیقی و ریشه‌ای روبرو هستند که حل و فصل آن‌ها در این زمان ممکن نیست، بلکه باید در قدم اول دو طرف بر سر مسائل هسته‌ای حل و فصل شود و در قدم بعد بر سر سایر مسائل مذاکرات و گفتگو‌ها انجام شود.