مذاکرات پشت پرده ایران و آمریکا جدی‌تر از مذاکرات علنی است/ برجام معطل نتیجه جنگ روسیه و اوکراین شده است

رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: توقف مذاکرات وین برای احیای برجام همچنان ادامه دارد. کی از دلایل این توقف موضوع عدم برداشتن نام سپاه پاسداران از لیست تروریست‌ها عنوان می‌شود و تا این لحظه ایران بر سر این موضوع با طرفین به توافق نرسیده است. اینکه با چنین وضعیتی در ادامه چه اتفاقی رخ خواهد داد، موضوعی است که  جلال خوش‌چهره کارشناس مسائل سیاسی از آن سخن گفته است. او به رویداد۲۴ می‌گوید: چیزی که از برجام مشخص است، یک وضعیت نامشخص است بنابراین ضرر توقف صورت گرفته متوجه ایران است.

او می‌گوید: دلایلی مختلفی به عنوان دلیل توقف مذاکرات بیان می‌شود اما معتقدم صرفا مسئله سپاه پاسداران نیست بلکه عوامل بیرونی مانند فشار کشور‌های عربی در این موضوع نقش دارد. اما بر اساس توافقاتی که تا پیش از خردادماه سال گذشته، با هیات مذاکره‌کننده ایرانی انجام می‌شد و ۸ ماه هم با هیات فعلی در وین، این مورد در دستور کار نبود که بخواهد مانع جدی ایجاد کند لذا تصور می‌کنم هم ایران و هم آمریکا می‌دانند چرا مذاکرات را متوقف کردند، اما همچنان دلیل اصلی مطرح نمی‌شود.

وی ادامه داد: وزیر خارجه اعلام می‌کند ۹۸ درصد توافق انجام شده و فقط دو درصد باقی مانده است اما آیا این دو درصد به اندازه همان ۹۸ درصد مهم است؟ در این صورت باید بگوییم فقط ۲ درصد توافق انجام شده است. به همین دلیل این توقف وضعیت نامعلومی را برای برجام رقم زده است.

بیشتر بخوانید: ایران با موضوع تحریم سپاه در مذاکرات وین چگونه برخورد کند؟

خوش‌چهره با بیان اینکه هیچ یک از طرفین پیشنهاد خاصی را مطرح نکردند، می‌گوید: اگرچه ایران اعلام کرده بود که می‌توان فاصله‌ای میان سپاه قدس و کلیت سپاه در نظر گرفت و در بخش‌هایی می‌توانید سپاه را مشمول تحریم قرار دهید، اما به عنوان FTO یا همان لیست تروریستی، موانع زیادی را برای سپاه ایجاد می‌کند. تصور می‌کنم آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که مسئله برجام را ذیل پرونده اوکراین بپردازند و از اولویت اول خود خارج کنند همانطور که کشور‌های ۱+۴ و حتی چین و روسیه هم مانند گذشته به ضرورت هرچه سریع‌تر توافق توجهی ندارند و به نظر منتظر نتیجه تعیین‌کننده جنگ اوکراین هستند.

این کارشناس سیاسی با بیان اینکه توافق رخ داده در روند مذاکرات، بیشترین آسیب و ضرر را متوجه ایران می‌کند، گفت: از همین رو لازم است که ایده مشخصی در این رابطه مطرح شود. یکی از ایده‌هایی که وجود دارد این است که ظاهرا برخلاف آن ظاهر پرتنش که نوعی بن‌بست را در تعاملات دو کشور دنبال می‌کند، ایران و آمریکا در حال مذاکرات و بده بستان‌ها و پیام‌هایی هستند که ممکن است از دل آن یک توافق و پیشنهاد جدید برای مذاکرات برجام بیرون بیاید. دلیل این امر هم این است که هر دو طرف از توقف مذاکرات می‌گویند، اما از تلاش‌های جاری که در پرده ابهام است، سخنی نمی‌گویند. در این مسائل باید به پشت پرده‌ها توجه کرد که ممکن است گفتگو‌های جدی‌تر را به همراه داشته باشد. معتقدم دولت ایران و آمریکا خواهان دستیابی به یک توافق هستند، اما توافقی که بتواند برد برد باشد.

خوش چهره می‌گوید: به نظرم آمریکا منتظر نتیجه جنگ روسیه و اوکراین است و ایران باید از این فرصت استفاده کند، چراکه ایران روزانه میلیادر‌ها دلار به دلیل توقف صادرات، ضرر می‌کند. ما اکنون در حال فروش یک و نیم میلیون بشکه نفت در روز هستیم. جامعه جهانی در این مدت به فقدان سوخت ایران عادت کرده بود اما ما نباید اجازه دهیم این عادت کردن ادامه‌دار شود. ایران باید بتواند از فرصت ایجاد شده در خصوص نفت و سوخت روسیه استفاده کند و بار دیگر وارد معادلات جهانی و بین المللی شود بنابراین باید سریعتر به برجام برگردیم.

وی ادامه داد: بایدن می‌گوید ترامپ از برجام خارج شد، اما او به اندازه‌ای که این اقدام را محکوم می‌کند، باید برای احیای برجام تلاش کند و نباید توقع داشته باشد که ایران خواسته‌های نظامی و دفاعی خود را کنار بگذارد.

خوش چهره با بیان اینکه از گذشته همواره بخش‌هایی از سپاه تحریم می‌شد، ولی تروریستی بودن با تحریم شدن کاملا متفاوت است، تصریح کرد: وقتی سپاه در لیست تروریستی باشد، هر نوع رابطه‌ای با آن‌ها مشکل دارد. اگر سپاه از این لیست خارج نشود، هم‌آمیختگی سپاه با اقتصاد، حتی با وجود احیای برجام باز هم دست ایران در بسیاری از زمینه‌ها بسته است. این یک نوع مین‌گذاری است که ترامپ انجام داده بود و از آن سخن می‌گفت. باید دید بایدن تا چه اندازه جرات دارد این مسئله را حل و فصل کند. آمریکا با توجیه تروریستی بودن سپاه، می‌تواند دست به هر اقدامی بزند و برای برداشتن نام سپاه از این لیست، قاطعانه مقاومت می‌کند.