سرنوشت واکسن‌های ایرانی چه خواهد شد؟

رویداد۲۴ دکتر مصطفی قانعی عضو کمیته ملی واکسیناسیون کرونا درباره آخرین اخبار واکسن‌های ایرانی کرونا، گفت: خوشبختانه اکنون قرارداد واکسن‌های تولید شده بسته شده است و بخشی از آنها مانند واکسن اسپایکوژن، کووپارس، نورا، فخرا و... توسط سازمان غذا و دارو یا هیئت امنای ارزی خریداری شده است. این واکسن‌ها اکنون در انبار موجود هستند. آمار دقیقی ندارم اما تصور می‌کنم هر واکسنی حداقل یک تا ۵ میلیون دز قرارداد خرید داشته است که پول آن باید به شکل کافی پرداخت شود.

۲ واکسن جدید در آستانه ورود به مطالعه بالینی

او در پاسخ به ایسنا درباره واکسن MRNA شرکت رناپ نیز  بیان کرد: این واکسن هنوز نتوانسته است آخرین مجوزهایش را برای ورود به فاز بالینی اخذ کند. مشکلاتی اداری دارد که باید کمک کنیم رفع شود.

وی درباره واکسن آدنوویروسی پاستور نیز بیان کرد: این واکسن مرحله پیش‌بالینی را طی کرده است و باید مجوز ورود به کارآزمایی بالینی را بگیرد.

وی با اشاره به اهمیت کامل بودن سبد واکسیناسیون ایران، ‌ تصریح کرد: باید همه انواع واکسن در سبد واکسیناسیون ما اعم از واکسن با ساختار ویروس کشته شده، پروتئینی و... وجود داشته باشد. واکسن اسپوتنیک نیز تحت لیسانس روسیه در ایران تولید شده است که مباحثی در مورد بازار مصرف آن وجود دارد. خودشان اعلام کردند که تولید صورت گرفته و منتظر خرید واکسن هستند اما بحث این است که اگر خرید هم انجام شود، با توجه به میزان واکسیناسیون صورت گرفته در کشور، در مصرف آن مشکل خواهیم داشت.

دپوی ۵۰ میلیون دُز واکسن در انبارها

قانعی تاکید کرد: با این اوصاف ما وضعیت خوبی داریم و کل نیاز داخل به واکسن در حال تامین شدن است و خوشبختانه مشکلی با تامین واکسن نداریم. البته به طور کلی در دنیا و ایران مصرف واکسن کاهش یافته است که این چالش امروز ما است.

وی افزود: سال گذشته بحث سرِ نبود واکسن بود و امسال بحث سر فروش واکسن‌ها است. داخل انبارها ۵۰ میلیون دز واکسن (ایرانی و خارجی) دپو داریم و اکنون موضوع مهم این است که چگونه واکسن‌سازها را حمایت کنیم تا از دور خارج نشوند.

ادامه تولید واکسن‌های ایرانی چگونه خواهد بود؟

او ادامه داد: اینکه ادامه تولید واکسن‌های ایرانی به چه صورت باشد یک تصمیم سیاسی است، نباید ریسک را به واکسن‌ساز تحمیل کرد؛ بلکه مانند سایر کشورها باید ریسک را به سمت دولت برد؛ بنابراین لازم است واکسن‌سازها حفظ شوند چون ما نمی‌دانیم موتاسیون بعدی ویروس به چه صورت خواهد بود و چقدر طول می‌کشد. واکسن‌سازها نباید از دور خارج شوند که اگر این اتفاق رخ دهد دوباره باید به واردات روی بیاوریم. علی‌رغم کاهش مصرف واکسن در سطح جهانی و همچنین ایران، اما تولید واکسن‌ها باید تا حدی که شرکت‌ها از هم نپاشد، ادامه داشته باشد.

دولت ریسک تولید واکسن را بپذیرد

عضو کمیته ملی واکسیناسیون کرونا، مجددا تاکید کرد: در این میان یک ریسک وجود دارد که نباید به واکسن‌ساز تحمیل شود. در مدل تجاری یک زمان محصول برای بازار تولید می‌شود که پیش‌بینی آن با خود شرکت‌ است، اما وقتی کسی برای دولت دست به تولید می‌زند، خود دولت باید ریسک آن را بپذیرد و هیچ راهی جز این کار نیست.

وی با اشاره به ذخیره ۵۰ میلیون دزی واکسن در انبارهای کشور، اظهار کرد: برخی واکسن‌های خارجی خریداری شده به دلیل عدم استقبال از تزریق دز سوم، در حال نزدیک شدن به تاریخ انقضای خود هستند. تاریخ انقضاها در بیشترین حالت معمولا یک ساله است.

تزریق دُز سوم را جدی بگیرید

قانعی در عین حال با تاکید بر لزوم تکمیل روند واکسیناسیون و مراجعه مردم در این زمینه، افزود: تزریق دز سوم به جمعیت باید جدی گرفته شود؛ چون این موضوع به اثبات رسیده است که تزریق ۳ دز واکسن، بستری و مرگ ناشی از کرونا را کاهش می‌دهد و این امر باید جدی گرفته شود. تزریق دز چهارم نیز مصوب شد که به کادر درمان و افراد بالای ۸۰ سال یا افراد دچار ضعف سیستم ایمنی تزریق شود.

عضو کمیته ملی واکسیناسیون کرونا در پاسخ به ایسنا درباره صادرات واکسن‌های ایرانی، به کاهش تقاضای جهانی واکسن‌ کرونا اشاره کرد و گفت: الان در عراق هم واکسن‌هایشان را منهدم کردند، افغانستان هم به شکل هبه واکسن می‌خواهد و... در کل باید تقاضایی برای واکسن وجود داشته باشد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به کاهش تقاضای واکسن و موجود بودن حدود ۵۰ میلیون دز واکسن در انبارها باز هم نیاز است واکسن‌های جدید ایرانی که در پلتفرم‌های دیگر کار کرده‌اند و هنوز به مطالعات بالینی نرسیده‌اند، کار را ادامه داده و ساخته و تولید شوند؟، گفت: به هر حال باید روی محصولات دیگر هم تمرکز کنیم. مهم دستاوردها در پلتفرم‌های ساخت واکسن و دارو است؛ چراکه پس از آنکه این شرکت‌ها تولید کننده محسوب شدند می‌توانیم به سراغ تولید سایر داروها و واکسن‌ها با این پلتفرم‌ها برویم.