حمزه یوسف، وزیر اول جدید اسکاتلند کیست؟

حمزه یوسف، که اولین رهبر مسلمان یکی از احزاب عمده بریتانیا به شمار می‌رود، در انتخابات درون‌حزبی نامزد مورد حمایت اغلب چهره‌های بانفوذ حزب، از جمله شخص خانم استورجن بود.

حمزه یوسف با تنها ۳۷ سال سن جوانترین وزیر اول اسکاتلند هم به شمار می‌رود.

جان سویینی، معاون خانم استورجن در کابینه قبلی اسکاتلند، اظهار امیدواری کرده است که اسکاتلند تحت رهبری حمزه یوسف مسیر «رسیدن به استقلال را تکمیل کند».

حزب ملی اسکاتلند، که هم‌اکنون قدرت را در ادینبورگ در اختیار دارد، یک حزب چپ میانه و به دنبال درآمدن از زیر سایه لندن و جدایی کامل از بریتانیا است و می‌خواهد اسکاتلند مستقل را به عضویت اتحادیه اروپا درآورد.

حمزه یوسف نسبت به دو رقیب خود در انتخابات درون‌حزبی بسیار پرسابقه‌تر بود.

او از سال ۲۰۱۲ در دولت اسکاتلند حضور داشته و از جمله وزیر دادگستری و معاون راه در وزارتخانه راه و نیروی اسکاتلند بوده است. مقام قبلی آقای یوسف پیش از رسیدن به وزیر اولی اسکاتلند، وزارت بهداشت در آخرین کابینه نیکولا استورجن بود.

حمزه یوسف، اش ریگان و کیت فوربس

رقیب اصلی او در انتخابات درون‌حزبی کیت فوربس بود که پیشتر مقام وزارت دارایی را در کابینه خانم استورجن داشت.

خانم فوربس یک مسیحی مقید است و با برجسته شدن مواضعش علیه ازدواج افراد همجنس، بچه‌دار شدن خارج از ازدواج و هویت افراد تراجنسیتی، کارزار انتخاباتی او به جنجال کشیده شد و برخی از حامیانش از او برائت جستند.

اش ریگان، دیگر نامزد رهبری حزب هم پیشتر در مخالفت با به رسمیت شناختن هویت افراد تراجنسیتی مطابق ترجیح شخصی آنها از دولت اسکاتلند استعفا داد بود.

حمزه یوسف در رقابت‌های انتخاباتی گفت در صورت پیروزی خانم فوربس این حزب درباره مسائل اجتماعی همچون ازدواج همجنس‌ها به راستگرایی کشیده خواهد شد.

او پس از پیروزی یک مقام نسبتا کم‌اهمیت در کابینه را به خانم فوربس پیشنهاد کرد که از طرف او پذیرفته نشد.

رهبری برای تداوم و «ارزش‌های پیشرو»

آقای یوسف پس از افطار به همراه نزدیکانش نماز خواند

وزیر اول جدید اسکاتلند روز چهارشنبه با اشاره به اعضای کابینه‌اش گفت: «من به یک دستور کار رادیکال، بلندپروازانه و مترقی برای اسکاتلند متعهد هستم و می‌دانم که این تیم اعضای درستی برای تحقق آن را دارد.»

حمزه یوسف یکی از نزدیکترین چهره‌ها به نیکولا استورجن بوده و ناظران در اسکاتلند پیروزی او را به چشم تداوم خط سیاسی خانم استورجن می‌دانند.

برخی از منتقدانش در داخل حزب می‌گفتند کل رهبری حزب پشت سرش بوده و از جمله برای دستکاری رقابت به نفعش دوره کارزار انتخاباتی درون حزبی را بسیار کوتاه در نظر گرفتند.

آقای یوسف می‌گوید اسکاتلند تنها با تعهد به «ارزش‌های پیشرو» خواهد توانست به استقلال دست یابد.

او تنها نامزدی بود که وعده داد دولت مرکزی بریتانیا را به چالش می‌کشد تا از مصوبه جنجالی دوران نیکولا استورجن درباره به رسمیت شناختن جنسیت شهروندان دفاع کند. دولت بریتانیا اجرای این مصوبه را متوقف کرده است.

البته او در مواردی هم از مواضع خانم استورجن فاصله گرفته و از جمله گفته است که انتخابات بعدی را به چشم یک همه‌پرسی دوباره نمی‌بینید. آقای یوسف گفته به دنبال ساختن یک اکثریت بزرگ و مستحکم حامی استقلال است، چرا که برای استقلال کافی نیست که ۵۰% یا۵۱% رای‌دهنگان خواهان جدایی از بریتانیا باشند.

او در عین حال برای تامین نظر هواداران سرسخت‌تر استقلال گفته است که احتمال انتخابات زودرس در هالیرود، پارلمان اسکاتلند را بررسی ‌می‌کند تا در چنین انتخاباتی جهت‌گیری افکار عمومی اسکاتلند در خصوص جدایی از بریتانیا ارزیابی شود.

با وجود اعلام تعهد آقای یوسف به ارزش‌های مترقی و کشمکش او با دیدگاه‌های کیت فوربس درباره مسائلی چون ازدواج همجنس‌ها، خود او مورد انتقاد بوده است که در سال ۲۰۱۴ در رای نهایی به قانونی شدن ازدواج همجنسگرایان حضور نداشته است.

حمزه یوسف می‌گوید دلیل غیبتش جلسه‌ای حیاتی درباره یک شهروند اسکاتلندی بود که در پاکستان با اتهام کفرگویی در معرض مجازات اعدام بود، اما الکس سالموند، وزیر اول اسکاتلند در آن مقطع، به اسکای‌نیوز گفته که آقای یوسف به دلیل فشارهای یک مسجد گلاسکو در رای‌گیری حاضر نشد، اتهامی که او به شدت تکذیب می‌کند.

اولین رهبر مسلمان

حمزه یوسف و خانواده‌اش

حضور مسلمانان در سطح اول سیاست بریتانیا اتفاق جدیدی نیست.

ساجد جاوید، که پیش از این وزارت دارایی، کشور و بهداشت را به عهده داشته و صادق خان، شهردار کنونی لندن، هر دو از شناخته‌شده‌ترین اعضای جامعه مسلمانان بریتانیا هستند که هر یک سال‌ها در بالاترین سطوح سیاسی حضور داشته و سابقه‌شان هم‌تراز دیگر چهره‌های مدعی رهبری دو حزب محافظه‌کار و کارگر بوده است.

اما اولین رهبر مسلمان یک حزب عمده بریتانیا حمزه یوسف است.

پدر او اصالتا اهل پاکستان است و در دهه ۱۹۶۰ به اسکاتلند مهاجرت کرد و مادرش هم از یک خانواده با تبار شبه‌قاره هند در کنیا می‌آید.

حمزه یوسف پیش از این درباره برخوردهای نژادپرستانه‌ای که متحمل شده صحبت کرده است.

او در دانشگاه گلاسکو علوم سیاسی خواند و پس از دستیاری یک عضو پارلمان اسکاتلند به نام بشیر احمد، دستیار الکس سالموند شد.

وقتی حمزه یوسف وارد پارلمان اسکاتلند شد آقای سالموند او را به عنوان معاون امور اروپا و توسعه بین‌الملل انتخاب کرد.

منقتدان آقای یوسف می‌گویند او بدون آنکه دستاورد شاخصی داشته باشد «از طریق شکست ترقی» کرده است.

جکی بیلی، از حزب کارگر، آقای یوسف را «بدترین وزیر بهداشت» تاریخ اسکاتلند دانسته و پیش‌بینی کرده که او «بدترین وزیر اول» تاریخ این کشور لقب بگیرد.

کیت فوربس، رقیب حزبی او در جریان انتخابات اخیر به او گفت: «تو وزیر راه بودی و قطارها هیچ وقت سر وقت کار نمی‌کردند، تو وزیر دادگستری بودی و نیروهای پلیس تا سرحد در‌هم‌شکستن زیر فشار بودند و به عنوان وزیر بهداشت هم که حالا بدترین و طولانی‌ترین صف‌ها را برای بیماران داریم.»