به بهانه نهم شهریور ماه روز ملی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی
رویداد۲۴ اعتماد نوشت: روز نهم شهریور ماه یادآور حادثه تلخ و غم‌انگیزی در تاریخ محیط زیست این مرز و بوم است. ماجرا از این قرار است که روز نهم شهریور ماه سال ۱۳۷۳ یک قلاده یوزپلنگ ماده با سه توله‌اش از شدت تشنگی و در گرمای طاقت‌فرسای کویر مرکزی ایران به نخلستان‌های اطراف شهر بافق یزد می‌آیند تا آبی پیدا کرده و رفع تشنگی کنند، اما متاسفانه از سوی عده‌ای از مردم ناآگاه محاصره شده و مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد. یکی از شاهدان محلی خود را به اداره محیط زیست می‌رساند و آن‌ها را از حادثه آگاه می‌کند. یوز مادر پس از کمی مقاومت فراری می‌شود، اما توله‌ها گرفتار می‌شوند و وقتی محیط‌بانان می‌رسند با دو توله زخمی و یک توله تلف شده مواجه می‌شوند. دو توله زخمی به یزد جهت مداوا منتقل می‌شوند، اما متاسفانه یکی از آن‌ها در راه بر اثر شدت جراحات تلف می‌شود و توله سوم برای ادامه درمان و نگهداری به پارک پردیسان تهران منتقل می‌شود و پس از ۹ سال در اسارتگاه پارک پردیسان در تنهایی و غربت جان می‌سپارد و به خاطر نبود جفت هیچ وقت نمی‌تواند به حفظ نسل یوزپلنگ ایرانی کمکی بکند. اما این نامگذاری چقدر در حفظ نسل یوزپلنگ آسیایی موثر بوده و در این سه دهه گذشته آگاهی مردم ما در خصوص اهمیت حفظ محیط زیست چقدر افزایش داشته، جای تامل دارد! و مسوولان آموزشی و فرهنگی ما باید پاسخگو باشند. از این قبیل حوادث برای حیات وحش ما در این سال‌ها زیاد اتفاق افتاده و رسانه‌ای نشده است مثل شکار دسته جمعی شبانه پرندگان هنگام استراحت در شب‌های سرد زمستان و همچنین شکار آن‌ها هنگام خوردن آب که در حال حاضر نیز به شدت و خصوصا در مناطق شکار ممنوع ادامه دارد. اما تلخ‌ترین حادثه محیط زیست سالهای اخیر متاسفانه در تاریخ دوم اردیبهشت ۱۴۰۱ در روستای کنازق شهرستان نمین رخ داد که اهالی روستا یک قلاده خرس را محاصره کرده و با تراکتور زیر گرفته و به فجیع‌ترین شکل ممکن کشتند. در بهمن ماه ۱۴۰۱ یک قلاده پلنگ با شلیک مستقیم گلوله در منطقه حفاظت شده قرچغه شهرستان قوچان تلف شد.
بیشتر بخوانید: گزارشی تلخ از حوادث وحشتناک برای حیوانات در ایران/ وضعيت خونبار برخورد با حيات وحش!
اما قضیه یوزپلنگ آسیایی متفاوت است و متاسفانه بر لبه تیغ انقراض قرار دارد که به اظهار کارشناسان امر شاید تعداد یوز‌های باقیمانده در طبیعت به اندازه انگشتان دو دست هم نرسد، همین تعداد انگشت شمار هم یکی‌یکی در جاده‌ها بر اثر تصادف جان می‌دهند. شش فروردین امسال یک قلاده یوز ماده در جاده یوز کش میامی به سبزوار بر اثر تصادف تلف شد، جاده‌ای که در فاصله سالهای ۸۹ تا ۹۷ تعداد ۷ یوز را قربانی کرده که آمار وحشتناکی است. اگر ذره‌ای اراده برای حفظ نسل یوز از طرف سازمان حفاظت محیط زیست وجود داشت باید تا به حال فکری به حال این جاده شده باشد، متاسفانه وقتی حفظ منابع طبیعی و محیط زیست برای مسوولان و حکومت اولویت نیست و در کتاب‌های دانش‌آموزانی که آینده این مرزوبوم را می‌خواهند بسازند هیچ نشانه‌ای از اهمیت حفظ محیط زیست و منابع طبیعی دیده نمی‌شود، وقتی از فعالان و داوطلبان و دلسوزان واقعی این حوزه حمایتی نمی‌شود، همچنان شاهد تلفات و انقراض نسل حیات وحش خصوصا یوزپلنگ ایرانی هستیم. یادمان باشد ما آخرین میزبان یوزپلنگ آسیایی در قاره کهن هستیم و این امر مسوولیت ما را در تلاش بی‌وقفه برای حفظ نسل این تیزپای زیبای ایرانی دوچندان می‌کند. امیدواریم با تلاش و وظیفه‌شناسی مسوولان امر و علاقه‌مندان و دلسوزان محیط زیست در میان کشور‌های قاره آسیا تنها کشوری باشیم که توانسته باشیم حق حیات را برای یوزپلنگ آسیایی به رسمیت بشناسیم و نسل آن را برای آیندگان حفظ کنیم.
