آیا ضد یخ ماشین نیاز به تعویض دارد؟
رویداد۲۴ موتور خودرو با سوزاندن سوخت انرژی تولید می‌کند و بخشی از این انرژی به گرما تبدیل می‌شود. این گرما باید از موتور دفع شود تا دمای آن در حدود مناسبی نگهداری شود. در غیر این صورت، دمای موتور به طور پیوسته افزایش می‌یابد و ممکن است به آسیب به اجزای داخلی موتور منجر شود.
مایع خنک‌کننده، که معمولاً بر پایه آب است، در این سیستم استفاده می‌شود. این مایع گرمای موتور را جذب کرده و سپس به رادیاتور (کولر) انتقال داده می‌شود که در جلوی خودرو قرار دارد. در حین حرکت خودرو، هوا از رادیاتور عبور کرده و با تماس با مایع خنک‌کننده گرم، آن را خنک می‌کند. این فرآیند به طور مداوم تکرار می‌شود تا دمای موتور در محدوده مطلوبی نگهداری شود.
ضد یخ نیز به مایع خنک‌کننده اضافه می‌شود تا ویژگی‌های ضد یخ و ضد انجمادی به آن بدهد. ضد یخ باعث می‌شود مایع در دماهای پایین نیز به خوبی عمل کند و از انجماد آن جلوگیری شود. همچنین، ضد یخ معمولاً ویژگی‌های ضد خوردگی و ضد انبساط نیز دارد که به دوام و عمر طولانی‌تر سیستم خنک‌کننده کمک می‌کند.
بنابراین، ضد یخ در سیستم خنک‌کننده موتور خودرو نقش مهمی داشته و مایع خنک‌کننده را در دماهای پایین حفظ و از انجماد و خوردگی آن جلوگیری می‌کند.
تفاوت ضد یخ با مایع خنک‌کننده
بسیاری از افراد واقعاً مایع خنک‌کننده را با ضد یخ اشتباه می‌گیرند و به‌عنوان دو مفهوم یکسان در نظر می‌گیرند. درحقیقت، ضد یخ تنها یکی از جزء‌های تشکیل‌دهنده مایع خنک‌کننده است، نه کل مایع خود.
مایع خنک‌کننده از ترکیب آب مقطر و یک نوع الکل تشکیل می‌شود. اتیلن گلیکول به‌عنوان یکی از ضد یخ‌های رایج تر استفاده می‌شود، زیرا هم اقتصادی‌تر است و هم به‌راحتی با آب مخلوط می‌شود. اما در اواخر، پروپیلن گلیکول نیز به بازار عرضه شده است که از لحاظ قیمت گران‌تر است، اما خطر کمتری دارد.
کاربرد ضد یخ
مواد شیمیایی موجود در ضد یخ برای سیستم خنک‌کننده موتور خودرو، مزایای زیادی دارند. یکی از این مزایا که به عنوان کاربرد اصلی ضد یخ مطرح است، جلوگیری از انجماد مایع خنک‌کننده در هوای سرد زمستانی است. در واقع، ضد یخ از مایع خنک‌کننده درون محفظه موتور جلوگیری می‌کند تا در دماهای پایین منجمد شود. به‌عنوان مثال، آب در دمای صفر درجه سانتی‌گراد یا ۳۲ درجه فارنهایت منجمد می‌شود. با استفاده از مخلوطی شامل ۵۰٪ آب و ۵۰٪ ضد یخ، معمولاً در دمای حدوداً -۳۷ درجه سانتی‌گراد یا -۳۵ درجه فارنهایت انجماد رخ می‌دهد.
کاربرد دیگر ضد یخ در سیستم خنک‌کننده، افزایش نقطه جوش آب است. همانطور که می‌دانید، آب در دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد یا ۲۱۲ درجه فارنهایت جوش می‌کند. با افزودن ضد یخ به آب، نقطه جوش آب بالاتری خواهد بود. این مسئله برای موتور بسیار مهم است زیرا آب جوشیده به موتور آسیب می‌زند. با استفاده از مخلوط آب و ضد یخ به نسبت ۵۰٪ به ۵۰٪، نقطه جوش آب به مقداری بین ۲۴۰ و ۲۷۰ درجه سانتی‌گراد یا ۴۶۴ و ۵۱۸ درجه فارنهایت افزایش می‌یابد. البته، نقطه جوش دقیق به فشار موجود در محفظه موتور وابسته است.
آیا می‌توان از ضد یخ خالص ۱۰۰ درصد استفاده کرد؟
بسیاری از افراد پرسش می‌کنند آیا می‌توان از ضد یخ ۱۰۰٪ (بدون آب) استفاده کرد یا خیر. در واقع، پاسخ منفی است. آب در واقع به عنوان یک کاتالیزگر عمل می‌کند که به ضد یخ کمک می‌کند به درستی عمل کند. ضد یخ ۱۰۰٪، نقطه انجماد بسیار بالاتری در حدود -۲۰ درجه سانتی‌گراد یا -۵ درجه فارنهایت دارد که بیشتر از مخلوط ۵۰٪ ضد یخ و ۵۰٪ آب است.
سایر مزایای ضد یخ
اگر ضد یخ را به‌طور منظم تعویض کنید، مزایای زیادی به شما ارائه می‌کند که عبارت‌اند از:
- از یخ‌زدگی آب در زمستان جلوگیری می‌کند؛
- از به جوش آمدن آب در تابستان جلوگیری می‌کند؛
- اجازه زنگ‌زدگی و خوردگی قطعات فلزی موتور را نمی‌دهد؛
- از پوسیدگی قسمت‌های لاستیکی و پلاستیکی محفظه موتور ممانعت می‌کند؛
- به جلوگیری از الکترولیز مایع خنک‌کننده کمک می‌کند.
زمان تعویض ضد یخ
با گذشت زمان، مایع خنک‌کننده موتور خود راهی از دست داده و تا حدی خواص اسیدی پیدا می‌کند. این امر باعث می‌شود که مایع خنک‌کننده بار الکتریکی اختصاصی پیدا کند. حتی جریان ۰.۲۰ ولت کافی است تا اجزای فلزی درون موتور آسیب ببینند. به خصوص، آلومینیوم به خوردگی الکترولیتی بسیار حساس است.
عموماً وقتی الکترولیز در ضد یخ یا مایع خنک‌کننده رخ می‌دهد، به این معنی است که به تأخیر افتاده و مایع خنک‌کننده شروع به نشت کرده است. با تعویض به موقع ضد یخ، می‌توان از الکترولیز مایع خنک‌کننده جلوگیری کرد.
