از آبله میمونی چه می‌دانیم و چه‌قدر می‌تواند برای ما خطرناک باشد؟
رویداد ۲۴ | حیدر فرشته‌خو: سازمان جهانی بهداشت در مواجهه با تداوم شیوع آبله میمونی یا «آبله ام» (mpox) در جمهوری دموکراتیک کنگو در آفریقا، اعلام وضعیت اضطراری بهداشت عمومی با جنبه بین‌المللی کرد. سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۲ اعلام مشابهی را درباره شیوع آبله «ام» انجام داده بود، هنگامی که ویروس عامل این بیماری به بسیاری از کشورهایی که این بیماری معمولا در آنها آندمیک (بومی) نیست (از جمله بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی) سرایت کرد.
اکنون باز شمار عفونت‌های انسانی با ویروس آبله ام در حال افزایش است و سازمان جهانی بهداشت دوباره زنگ هشدار را به صدا درآورده است.
تدروس آدهانوم گبریسوس، مدیر کل سازمان جهانی بهداشت، شیوع این بیماری را نگران‌کننده خوانده و گفته که همه ما باید نگران باشیم. سازمان جهانی بهداشت قصد دارد ابزارهای تشخیصی و درمانی و واکسن‌های بیشتری را به جمهوری دموکراتیک کنگو ارسال کند. با این حال، کارشناسان تاکید می‌کنند که ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا واکسن‌ها به آن کشور و سایر مناطق آسیب‌دیده آفریقا راه پیدا کنند.
بیشتر بخوانید:
بهبودی بیمار مبتلا به آبله میمونی در ایران
شیوع آبله میمونی در مدارس صحت دارد؟
آبله ام چیست؟
آبله ام که قبلا به عنوان «آبله میمونی» شناخته می‌شد، نوعی ضایعه پوستی است که به صورت زخم‌های مسطح ظاهر می‌شود. این علامت بارز عفونت با ویروس که به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند ممکن است خارش‌دار یا دردناک باشد. همچنین این عفونت می‌تواند علائمی شبیه آنفلوآنزا از جمله تب، درد سر و بدن، تورم غدد لنفاوی، لرز و خستگی عمومی ایجاد کند.
اکثر موارد ابتلا در شیوع این بیماری که در سال ۲۰۲۲ آغاز شد جان سالم به در برده‌‌اند، اگرچه این بیماری می‌تواند برای افرادی با سیستم ایمنی ضعیف کشنده باشد. این ویروس از طریق تماس نزدیک پوست به پوست سرایت می‌کند و در آمریکا و اروپا در میان مردانی که با مردان دیگر آمیزش جنسی دارند، جای پا پیدا کرده و بیشتر در میان همجنس‌گرایان و دوجنس‌گرایان منتشر شده است.
چرا اکنون وضعیت اضطراری اعلام می‌شود؟
تا به حال بیش از ۱۴هزار مورد ابتلا به آبله ام در جمهوری دموکراتیک کنگو گزارش شده است – که بسیار بیشتر از کل موارد مشابه در سال ۲۰۲۳ است- و حداقل ۵۲۴ نفر در این کشو جانشان را از دست داده‌اند که ۲۴۰ نفر از آنها کودک بوده‌اند. به گفته سازمان جهانی بهداشت این عفونت برای کودکان زیر ۱۵سال چهار برابر بیشتر از بزرگسالان کشنده است.
هنوز مشخص نیست که چرا این بیماری برای کودکان تا این حد کشنده شده است، اما مظنون اصلی یک گونه یا زیرشاخه‌ای از ویروس است که منشعب شده و جهش‌هایی ایجاد کرده است که باعث می‌شود راحت‌تر میان انسان‌ها انتشار پیدا کند. زیرشاخه جدید همچنین ممکن است منشاء ویروس‌هایی باشد که از طریق مرزها به کشورهای دیگر در قاره آفریقا از جمله بروندی، جمهوری آفریقای مرکزی، کنیا و رواندا گسترش می‌یابند.
این وضعیت باعث شد که «مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آفریقا» در ۱۳ اوت (۲۳ مرداد) وضعیت اضطراری بهداشت عمومی در سراسر قاره را اعلام کنند. با این حال، تاکنون هیچ موردی از این عفونت با ویروس جدید در خارج از منطقه آفریقا شناسایی نشده است.
میزان تهدید این شیوع جدید چقدر است؟
اگر در آفریقای مرکزی نباشید، هنوز خطر زیادی شما را تهدید نمی‌کند. در حال حاضر بیماری در ۱۳ کشور آفریقایی شیوع یافته. اما در دنیای کنونی که به صورت یک دهکده جهانی متصل‌شده به هم درآمده است، ممکن است ویروس بیماری از طریق مسافران هوایی به راحتی به کشورهای دیگر منتقل شود.
این بیماری از سال ۲۰۲۲ شیوع پیدا کرده است و هنوز در آفریقا واقعا کنترل نشده است. هدف از اعلام وضعیت اضطراری، امکان‌پذیرکردن ارسال ابزارها برای مبارزه با این بیماری در آفریقا است. حدود ۱۰ درصد موارد آبله ام در کنگو موارد تایید‌نشده هستند، زیرا ابزارهای تشخیصی کافی برای تایید قطعی تشخیص در آنجا وجود ندارد. همچنین داروهای آنتی‌ویروسی و واکسن‌هایی که در شیوع سال ۲۰۲۲ به سرعت مانع ادامه شیوع در کشورهایی مانند آمریکا شد، در آفریقا به قدر کافی در دسترس نیست.
