صبر در تهران، تلاش در دوحه
رویداد ۲۴ | با قوت‌گرفتن تلاش‌های دیپلماتیک مشترک آمریکا، مصر و قطر برای پایان‌دادن به جنگ در غزه، این گزاره شکل گرفت که تهران پاسخ احتمالی به اسرائیل در پی ترور اسماعیل هنیه را به خروجی مذاکرات صلح دوحه موکول خواهد کرد. حال که از پنجشنبه هفته گذشته این مذاکرات آغاز شده و به نظر می‌رسد شاهد تداوم گفتگو‌ها باشیم، ایران و همچنین حزب‌الله لبنان پاسخ متقابل خود را در هاله‌ای از ابهام باقی گذاشته‌اند؛ بنابراین به همان اندازه که احتمال این حمله وجود دارد، می‌توان تصور کرد که در صورت پایان‌یافتن جنگ در غزه، حمله‌ای به فلسطین اشغالی صورت نگیرد. کما‌اینکه انتخاب به نقل از واشنگتن‌پست و با استناد به اطلاعات یک منبع نزدیک به حزب‌الله، می‌گوید این گروه لبنانی در طول مذاکرات معامله دوحه، حمله تلافی‌جویانه‌ای علیه اسرائیل انجام نخواهد داد؛ زیرا نمی‌خواهد مسئولیت خرابکاری در مذاکرات یا توافق احتمالی را بر‌عهده بگیرد.
علاوه‌بر واشنگتن‌پست، نیویورک‌تایمز هم به نقل از مقامات ایرانی ادعا کرد که تهران تصمیم گرفته است پاسخ به اسرائیل را به تعویق بیندازد تا راه را برای گفتگو‌های آتش‌بس هموار کند. البته این رسانه آمریکایی ادامه داد: «سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل برآورد می‌کنند که ایران و حزب‌الله سطح آماده‌باش خود را کاهش داده‌اند». با‌این‌حال نیویورک‌تایمز این را هم گفت که اسرائیل اکنون معتقد است پاسخ ایران در آینده اتفاق خواهد افتاد. در کنار رسانه‌های آمریکایی، کانال ۱۲ اسرائیل نیز به نقل از یک منبع در مذاکرات تأکید دارد که منافع مشترکی در پایان جنگ وجود دارد و نباید فرصت را برای انجام یک معامله مبادله از دست داد. منابع اسرائیلی به نقل از مذاکرات دوحه به نقل از غزه افزودند که پیشرفت ملموس، حداقل در یک موضوع اصلی که محور «نیتساریم» است، به دست آمد. در این خصوص قطر، آمریکا و مصر پس از مذاکرات آتش‌بس در غزه طی بیانیه مشترکی اعلام کردند: «تیم‌های فنی، کار روی جزئیات اجرائی را ادامه می‌دهند». در بیانیه مذکور آمده «مقامات ارشد دولت‌های سه کشور (قطر، آمریکا و مصر) بار دیگر قبل از پایان هفته آینده در قاهره گرد هم خواهند آمد و امیدوارند به توافقی دست یابند. هم‌زمان روزنامه یدیعوت آحارونوت در این باره اعلام کرد: «قطر به ایران اطلاع داده است که در مذاکرات پیشرفت حاصل شده و سعی کرده است ایران را متقاعد کند که به حملات اسرائیل پاسخ ندهد». در سوی دیگر خبر رسیده که گویا تهران هم به دوحه خبر داده که خواهان آتش‌بس در غزه و عدم تشدید تنش در منطقه است.
خط و نشان‌های بایدن برای تهران
به‌رغم ناامیدی حماس از جریان مذاکرات دوحه و درحالیکه واشنگتن به همراه دوحه و قاهره می‌کوشند از مسیر دیپلماسی، تهران را وادار به خودداری استفاده از حق پاسخ‌گویی در قبال ترور هنیه و حمله به اسرائیل کنند، در طرف دیگر ایالات متحده دست به تهدید ایران می‌زند. همچنان که یک مقام آمریکایی روز جمعه ادعا کرد که ایران در صورت حمله به اسرائیل در پاسخ به ترور یکی از مقامات ارشد حماس، با پیامد‌های «فاجعه‌بار» روبه‌رو خواهد شد و آتش‌بس غزه را از مسیر خود خارج خواهد کرد. یک مقام بلندپایه آمریکایی به شرط ناشناس‌ماندن به خبرنگاران اطلاع داد: «ایالات متحده ایرانی‌ها را تشویق می‌کند که در این مسیر حرکت نکنند، زیرا عواقب آن می‌تواند کاملا فاجعه‌بار باشد، به‌ویژه برای ایران». این مقام آمریکایی با ادبیات ضدایرانی خود ادعا کرد: «این حماس، نیروی نزدیک به ایران بود که این جنگ را در هفتم اکتبر آغاز کرد و اگر ایران کاری کند که اساسا آنچه را که ما فکر می‌کنیم بهترین فرصت در یک آتش‌بس بسیار جامع و توافق آزادسازی اسراست از مسیر خارج کند، ناگوار خواهد بود».
به موازات این ادعاها، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا هم روز جمعه و در پی انجام مذاکرات در قطر با لحنی امیدوارانه عنوان کرد که پس از دو روز مذاکرات در قطر که در آن میانجی‌گر‌های آمریکایی پیشنهادی برای کم‌کردن شکاف‌ها ارائه کردند، توافق اسرا در برابر آتش‌بس در جنگ ۱۰ماهه غزه از همیشه نزدیک‌تر است». بایدن در بیانیه‌ای که بیشتر خطاب به تهران بود، با اشاره به «پیشرفت‌های قابل توجهی که در مذاکرات قطر به دست آمده است»، هشدار داد: «در سایه آتش‌بس جامع و توافق آزادسازی اسرا، هیچ‌کس در منطقه نباید اقداماتی برای تضعیف این روند انجام دهد». مقام‌های آمریکایی می‌گویند: «درحالیکه جو بایدن تلاش می‌کند تا ایران و حزب‌الله را از انجام حمله بازدارد، به دنبال دستیابی به صلح غزه و توافق آزادی اسرا تا پایان هفته دیگر است». با در نظر داشتن این خط‌و‌نشان‌کشیدن‌های واشنگتن، نماینده ایران در سازمان ملل در نیویورک هم روز جمعه در پاسخ به این سؤال که آیا ایران در‌حال‌حاضر که مذاکرات آتش‌بس در غزه تمدید شده است، از انتقام‌جویی علیه اسرائیل خودداری می‌کند، ابراز امیداور کرد که «چنین شود». با وجود این، یسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه اسرائیل روز جمعه در دیدار مشترک با هم‌تایان انگلیسی و فرانسوی خود ادعا کرد: «انتظار دارد در صورت پاسخ ایران به اسرائیل، از «حمله به اهداف مهم» در داخل ایران حمایت شود».
