هاکان فیدان کیست؟| وزیر خارجه و استراتژیست امنیتی ترکیه در سقوط بشار اسد را بشناسید

رویداد۲۴ | هاکان (خاقان) فیدان که در حال حاضر وزیر امور خارجه دولت اردوغان است، یکی از جنجالی ترین و مرموز ترین چهره های دولت او هم به شمار می رود. او که متولد سال ۱۳۴۶ است. سوابق متعدد نظامی، امنیتی، بین المللی و سیاسی دارد و در مذاکرات مهمی از جانب دولت ترکیه با گروه ها و دولت های مختلف دخیل بوده است. فیدان اولین مقام رسمی خارجی است که بعد از سقوط دولت اسد به سوریه سفر کرده است.

بعد از دعواهای قدرت در حزب عدالت و توسعه حزب مطبوع اردوغان، عده ای گمانه زنی می کنند که فیدان بتواند در آینده جانشین اردوغان باشد و این مساله بر اهمیت او اضافه می کند.

بیوگرافی هاکان فیدان

فیدان از طرف پدری اصالتی کرد دارد، بخشی از تحصیلات خود را در کالج بین المللی دانشگاه مریلند گذرانده است.او در سال ۶۴ وارد خدمت نظامی در نیروی زمینی ارتش ترکیه شده است و مدتی هم در یگان های واکنش سریع نیروهای ناتو در آلمان آموزش دیده است. او تا سال ۷۸ بیشتر به عنوان یک چهره نظامی شناخته می شد.

فیدان مسئول برنامه‌های فرامرزی ترکیه

فیدان از سال ۸۰ تا ۸۷ مسئول آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه بود که مسئولیت اجرای بخشی از برنامه های فرامرزی ترکیه در افریقا را به عهده داشته است. در دورانی که قدرت اول در ترکیه در اختیار نخست وزیر بود و قانون اساسی به سمت ریاستی شدن تغییر نکرده بود، فیدان مدتی را به عنوان دستیار نخست وزیر و مشاور امنیتی اردوغان کار کرده است و از سوی او سمت هایی در آژانس بین المللی انرژی اتمی و همین طور سازمان توسطعه صنعتی سازمان ملل متحد داشته است.

هاکان فیدان در سازمان اطلاعات ملی ترکیه

بعد از پایان ماموریت های بین المللی، فیدان در سال ۸۹ به سازمان اطلاعات ملی ترکیه - میت - رفت و مدیریت آن را به دست گرفت، در این دوره او یک بار هم برای اعلام نامزدی در انتخابات پارلمانی از سمت خود استعفا داد اما با عدم پذیرش استعفا در میت ماندگار شد.

از آغاز درگیری های منطقه ای در خاورمیانه در سال های ۸۸ و ۸۹، فیدان نقش موثری در تدوین استراتژی منطقه ای دولت ترکیه داشته است. گفته می شود که در دوران تصدی او در سازمان امنیت ترکیه، این سازمان همکاری های اطلاعاتی خود را با اسرائیل، آمریکا و ایران گسترش داده است. در جریان کودتای ناموفق سال ۱۳۹۴ در ترکیه، فیدان وفاداری خود را به اردوغان ثابت کرد و در سرکوب کودتا بسیار موثر بود. او در جریان کنفراس امنیتی مونیخ در سال ۹۵ از آلمان درخواست کرد تا در کنترل چهره های نزدیک به فتح الله گولن رهبر کودتای سال قبل ترکیه همکاری کند. در مورد این که آیا آلمان چنین همکاری را پذیرفته است یا نه تردید وجود دارد اما روشن است که در پی درخواست این همکاری نیروهای امنیتی آلمان به تعدادی از فعالان ترک ساکن این کشور در مورد فعالیت هایشان هشدارهایی داده اند.

هاکان فیدان در دوران وزارت امور خارجه 

در سال ۱۴۰۲، وقتی اردوغان یک بار دیگر به عنوان رییس جمهوری ترکیه انتخاب شد، فیدان این بار از طرف او برای تصدی پست وزارت خارجه برگزیده شد. او که تا پیش از این هم به دلیل رفت و آمد های منطقه ای و نقشی که در مذاکرات پنهان و آشکار دولت ترکیه با گروه ها، دولت ها و سازمان های مختلف فعال در منطقه داشت مورد توجه بود از این جا به بعد به عنوان مجری سیاست های توسعه طلبانه ترکیه در منطقه شناخته شد. او از آغاز دوران وزارت خارجه اش تا به حال علاوه بر این که هم با وزیر خارجه آمریکا و هم با وزیر خارجه روسیه دیدار کرده است، با حمایت از حمله آذربایجان به ارمنستان و ادعای مرزی این کشور در مورد ارتساخ، و همین طور با موضع گیری علیه حمله اسرائیل به غزه نشان داده است که ترکیه هر چند عضو ناتو شده و خواهان روابط پایدار و با ثبات با غرب است اما در مورد موضوعاتی که سیاست منطقه ای ترکیه را تعیین می کند در انتظار خوش آمد یا بد امد سایر متحدان این کشور باقی نمی ماند.

ادعای هاکان فیدان درباره تغییر سیاست‌ ایران

هاکان فیدان اخیراً  که در جمع اصحاب رسانه‌های داخلی و بین‌المللی صحبت می‌کرد، گفت: این را بار‌ها به ایران گفته‌ایم. بر کسی پوشیده نیست که ما به‌عنوان ترکیه نه تنها از ایران، بلکه از ایالات متحده، صرف نظر از اینکه چه کسی هستند، می‌خواهیم که از هیچ گروهی که با ما دشمنی می‌کند، حمایت نکنند.

فیدان دامه داد: ما از هیچ نیرویی که درگیر جنگ مسلحانه است، حمایت نمی‌کنیم و آنها نباید از هیچ گروه مسلحی که با ما دشمنی می‌کند، حمایت کنند.