ضد حمله به سبک «فرهیختگان»؛ به جای فیلترینگ رسانه‌ها را زیر ذره‌بین بگذارید!
رویداد۲۴| روزنامه فرهیختگان با توجه به صحبت‌های دیروز رهبری مبنی بر اینکه آمریکا از آشوب‌طلبان در داخل ایران حمایت می‌کند، به طراحی یک «ضد حمله» پرداخته و راهکاری چند وجهی ارائه می‌کند. محور‌های اصلی این راهکار به شرح زیر است:
نارضایتی عمومی؛ عامل داخلی ایجاد آشوب: اگر نارضایتی وجود نداشته باشد یا این باور میان مردم شکل گیرد که مقامات اجرایی کشور به دنبال حل مشکلات مردم و رفع دغدغه‌های آنها در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و معیشتی هستند اساساً امکانی برای بروز آشوب فراهم نمی‌شود. نکته اینجاست که نارضایتی عمومی دفعتاً و به‌یک‌باره ایجاد نمی‌شود و سلسله اتفاقات و رویداد‌هایی در یک حوزه زمینه بروز نارضایتی را فراهم می‌کند، برای مثال در جریان اتفاقی که در پاییز ۱۴۰۱ رخ داد، سلسه‌اتفاقاتی که در برخورد گشت ارشاد با برخی از زنان منتشر شد در کنار تصویر منفی‌ای که از رفتار مأموران گشت ارشاد، منتشر شد، منجر به بروز واکنش منفی به این رفتار‌ها شد. براین اساس از میان بردن نارضایتی عمومی در حوزه‌های مختلف نیز نیاز به زمان و البته سیاست‌گذاری مشخص دارد.
آتش نارضایتی عمومی را شعله‌ور نکنید: اقدام مهمی که می‌بایست برای کنترل و کاهش نارضایتی‌های عمومی انجام داد این است که از اقداماتی که منجر به تشدید نارضایتی‌های عمومی می‌شود، اجتناب کرد. بستن افق‌ها عامل اصلی برای تشدید نارضایتی عمومی است.
طراحان خارجی را شناسایی و با آنها برخورد کنید: عناصر فعال طراحی خارجی آشوب‌ها، کمااینکه در سال‌های گذشته نقش پررنگی داشتند، گروه‌ها و شبکه‌های تروریستی، افراد آموزش‌دیده برای اجرای آشوب و اقدامات خرابکارانه در کشور و عواملی‌اند که در ارتباط با عوامل خارجی برای اجرای آشوب، فعال شدند. اقدامی که می‌توان در مواجهه با این عوامل داشت بیشتر مورد توجه بخش امنیتی و انتظامی کشور است از جمله شناسایی آنها و مانع شدن از تحقق اهداف آنهاست.
بستر‌های سوءاستفاده طراحان آشوب را ببندید: طراحان آشوب گاهی از کوچک‌ترین اتفاق‌ها و اشتباه‌ها برساختی رسانه‌ای می‌سازند، آن را تبدیل به ماجرای بزرگی می‌کنند که آسیب‌زا شده و منجر به بروز آشوب می‌شود. آنچه در پاییز ۱۴۰۱ رخ داد و اتفاقی که برای مهسا امینی رخ داد از جمله این موارد بود که با برساخت رسانه‌ای، به مثابه جرقه‌ای برای آشوب و ناآرامی در کشور عمل کرد. در مواردی هم برخی اقدامات تعمداً و برنامه‌ریزی‌شده برای اجرای آشوب در کشور انجام می‌شود، که ماجرای برگزاری یک کنسرت در یک کاروانسرا از جمله این موارد است. مواجهه نظام حکمرانی با این اقدامات می‌بایست عاقلانه و منطقی باشد تا اتفاق‌های کوچک و رفتار‌های اشتباه بهانه‌ای برای بروز و ایجاد یک آشوب در کشور نشوند.
در بیان چالش‌ها صادقانه، اما امیدوارانه عمل کنیم: اظهارنظر در خصوص موضوعات حساس باید با دقت و ظرافت انجام شود. مسئولان باید مهارت‌های لازم برای بیان دقیق دیدگاه‌ها و جلوگیری از سوءبرداشت را فراگیرند. در شرایط بحرانی، باید سیاست‌های اطلاع‌رسانی مشخصی تدوین شود تا به جای امیدآفرینی، تزریق ناامیدی صورت نگیرد.
پروتکل چندوجهی مواجهه با طراحی آشوب: برای مقابله با تهدیدات طراحی خارجی، همکاری و هماهنگی میان نیرو‌های امنیتی، انتظامی و نظامی ضروری است. این همکاری باید در سطوح مختلف برنامه‌ریزی، اجرا و نظارت انجام شود تا اقدامات مؤثر و به‌موقع انجام گیرد.
مواجهه غیرفیلتری در نبرد رسانه‌ای: ایجاد مراکزی که به‌صورت مداوم محتوا‌های منتشرشده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را رصد و تحلیل کنند و تشکیل تیم‌هایی که توانایی بررسی دقیق محتوای رسانه‌ای و تعیین اهداف پشت‌پرده را داشته باشند، از جمله مهم‌ترین راهکار‌های عملیاتی است که می‌تواند در این راستا کمک‌کننده باشد. البته باید توجه داشت که این ابزار‌ها با فیلترینگ غیرسازنده و بی‌ضابطه فضای مجازی در تناقض بوده و در چهارچوب حکمرانی فضای مجازی تعریف می‌شوند. رسانه‌هایی که به‌صورت هدفمند در جهت بحران‌سازی و تقویت آشوب‌ها فعالیت می‌کنند، باید شناسایی و کنترل شوند. در این راستا، صفحات و گروه‌هایی که در انتشار محتوای بحران‌زا نقش دارند باید شناسایی و مدیران آنها تحت پیگرد قرار بگیرند. همچنین شفاف‌سازی درباره حمایت‌های مالی و اهداف پشت‌پرده رسانه‌های مخرب می‌تواند تأثیر آنها را کاهش دهد.
