گزارش رویداد۲۴ درباره نگرانیها نسبت به خلا آیتالله هاشمی در روزهای سرنوشتساز
مجلس خبرگانی که یتیم شد
در روزهای پس از ارتحال آیت الله هاشمی رفسنجانی، روز به روز بر دغدغه اعتدالیون و خرد ورزان جامعه افزوده می شود که در غیاب آیت الله هاشمی رفسنجانی، چه کسی می تواند محوریت 53 ساله او را در خبرگان رهبری، برعهده بگیرد؟ آیا با خروج رهبر اعتدالیون و میانه روها از مجلس خبرگان، قرار است سید احمد خاتمی ها، میاندار میدان شوند؟
رویداد۲۴- هنگامی که دوران پر فراز و نشیب زندگی مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی را مرور میکنیم، پی به اقدامات و خدمات تاثیرگذاری میبریم که آثار آن اقدامات بزرگ، همچنان ساری و جاری است و اگر فقط همان اقدامات عظیم، در کارنامه ایشان وجود داشت و دیگر خدمات فراوانی که ارائه شده است نبود، برای ایشان کافی بود که چنین با عظمت، توسط مردم قدرشناس ایران، بدرقه شود.
اولین اقدام جدی آیتالله هاشمی رفسنجانی به دهه 1340 بر میگردد؛ جایی که به همراه تعدادی دیگر از علما و شاگردان حضرت امام(ره) و با امضای مراجع و فقها؛ با محوریت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مرجعیت امام خمینی(ع) را تایید کرد و با این کار؛ ضمن ممانعت از اعدام حضرت امام(ره)، موجب تداوم نهضت شد.
هم مرجعیت؛ علیرغم میل شاه، در کشور باقی ماند و به حوزه نجف، ارجاع داده نشد و هم از اختلاف و تفرقه در میان مبارزانی که خرداد 42، جرقه نهضت انقلابی را برافروخته بودند ممانعت به عمل آمد. لذا نقش محوری آیتالله هاشمی رفسنجانی در کنار بزرگان دیگر، حقیقتا نمایانگر تشکیل اولین مجلس خبرگانی بود که خروجی تلاشهای آنان، اعلام مرجعیت امام خمینی(ره) بود.
همراهی و همگامی آیت لله هاشمی رفسنجانی با امام خمینی(ره) و رابطه مستحکم مراد و مریدی آنان، و تلاش فراوان ایشان برای ایجاد هماهنگی و وحدت در میان علما و فقهای مبارز؛ در جهت انسجام بیش از پیش نهضت انقلابی، تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه یافت و از این تاریخ بود که تحت لوای نظریه ولایت فقیه، آیتالله هاشمی رفسنجانی کوشید مجلس خبرگان رهبری را در جهت تقویت بنیه رهبری نظام و اتحاد فراگیر در حول رهبری امام خمینی(ره)، ارتقای رتبه بخشد و با ارائه نظریات وحدت بخش خود، موانع رهبری واحد حضرت امام(ره) را دفع و اصلاح نماید.
نقش بیبدیل او در مجلس خبرگان و تلاش برای تقویت این مجلس؛ با توجه به مسوولیت ریاست مجلس شورای اسلامی و فرماندهی جنگ توسط وی، موجب شده بود هاشمی رفسنجانی را گرهگشای مسائل اساسی کشور به شمار آورند و او را ذخیرهای برای مسائل مستحدثه آتی بنامند.
دیری نپایید که برای سومین بار، به حضور آیتالله هاشمی رفسنجانی برای حل معضلی بزرگ، احتیاج شد. اگر در زمان اعلام مرجعیت امام(ره) در دهه 40 و در زمان ایجاد وحدت، حول رهبری حضرت امام(ره) در زمانه جمهوری اسلامی، نیاز به حضور آیت الله هاشمی رفسنجانی بود در سال 68، این نیاز، صد چندان بود چراکه باید رهبر نظام پس از رحلت امام(ره) برگزیده میشد و نظرات متفاوتی وجود داشت.
برای تعیین رهبر جایگزین، اجماع نظر، حاصل نمیشد و حتی آیتالله خامنهای و آیتالله هاشمی در موضوع عدم حذف شورای رهبری نیز سخنرانی کردند که مورد موافقت قرار نگرفت. اما تقدیر این بود که آیتالله هاشمی رفسنجانی، با سخنان خود، نقشی محوری ایفا نماید و با ذکر خاطرهای از حضرت امام(ره) در مورد صلاحیت آیتالله خامنهای برای رهبری انقلاب، اذهان را متوجه ایشان نماید و کشور را از معرکه‌ای مهلک، نجات دهد و رهبری واحد را برای کشور، تداوم بخشد.
یکی از جنبههایی که نقش موثر آیتالله هاشمی رفسنجانی در آن قابل مشاهده است نقش ایشان در تعیین رهبر و جهتدهی مناسب به مبارزات نهضت اسلامی است.
آیت الله هاشمی، تاکید فراوانی بر دستیابی به وحدت و دوری از تفرقه، در زمانه مبارزات انقلابی و سپس در زمانه پیروزی انقلاب اسلامی و اداره امور کشور داشت و برای ایجاد وحدت، حضور یک رهبر واحد را لازم میدانست.
اولین اقدام جدی آیتالله هاشمی رفسنجانی به دهه 1340 بر میگردد؛ جایی که به همراه تعدادی دیگر از علما و شاگردان حضرت امام(ره) و با امضای مراجع و فقها؛ با محوریت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مرجعیت امام خمینی(ع) را تایید کرد و با این کار؛ ضمن ممانعت از اعدام حضرت امام(ره)، موجب تداوم نهضت شد.
هم مرجعیت؛ علیرغم میل شاه، در کشور باقی ماند و به حوزه نجف، ارجاع داده نشد و هم از اختلاف و تفرقه در میان مبارزانی که خرداد 42، جرقه نهضت انقلابی را برافروخته بودند ممانعت به عمل آمد. لذا نقش محوری آیتالله هاشمی رفسنجانی در کنار بزرگان دیگر، حقیقتا نمایانگر تشکیل اولین مجلس خبرگانی بود که خروجی تلاشهای آنان، اعلام مرجعیت امام خمینی(ره) بود.
همراهی و همگامی آیت لله هاشمی رفسنجانی با امام خمینی(ره) و رابطه مستحکم مراد و مریدی آنان، و تلاش فراوان ایشان برای ایجاد هماهنگی و وحدت در میان علما و فقهای مبارز؛ در جهت انسجام بیش از پیش نهضت انقلابی، تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه یافت و از این تاریخ بود که تحت لوای نظریه ولایت فقیه، آیتالله هاشمی رفسنجانی کوشید مجلس خبرگان رهبری را در جهت تقویت بنیه رهبری نظام و اتحاد فراگیر در حول رهبری امام خمینی(ره)، ارتقای رتبه بخشد و با ارائه نظریات وحدت بخش خود، موانع رهبری واحد حضرت امام(ره) را دفع و اصلاح نماید.
نقش بیبدیل او در مجلس خبرگان و تلاش برای تقویت این مجلس؛ با توجه به مسوولیت ریاست مجلس شورای اسلامی و فرماندهی جنگ توسط وی، موجب شده بود هاشمی رفسنجانی را گرهگشای مسائل اساسی کشور به شمار آورند و او را ذخیرهای برای مسائل مستحدثه آتی بنامند.
دیری نپایید که برای سومین بار، به حضور آیتالله هاشمی رفسنجانی برای حل معضلی بزرگ، احتیاج شد. اگر در زمان اعلام مرجعیت امام(ره) در دهه 40 و در زمان ایجاد وحدت، حول رهبری حضرت امام(ره) در زمانه جمهوری اسلامی، نیاز به حضور آیت الله هاشمی رفسنجانی بود در سال 68، این نیاز، صد چندان بود چراکه باید رهبر نظام پس از رحلت امام(ره) برگزیده میشد و نظرات متفاوتی وجود داشت.
برای تعیین رهبر جایگزین، اجماع نظر، حاصل نمیشد و حتی آیتالله خامنهای و آیتالله هاشمی در موضوع عدم حذف شورای رهبری نیز سخنرانی کردند که مورد موافقت قرار نگرفت. اما تقدیر این بود که آیتالله هاشمی رفسنجانی، با سخنان خود، نقشی محوری ایفا نماید و با ذکر خاطرهای از حضرت امام(ره) در مورد صلاحیت آیتالله خامنهای برای رهبری انقلاب، اذهان را متوجه ایشان نماید و کشور را از معرکه‌ای مهلک، نجات دهد و رهبری واحد را برای کشور، تداوم بخشد.
پس از انتخاب آیتالله خامنهای به عنوان رهبر انقلاب، با وجود فراز و فرودهای فراوان کشور، تکیهگاهی مطمئن به نام آیتالله هاشمی رفسنجانی در مجلس خبرگان رهبری، آرامش دهنده دغدغهمندان نظام اسلامی بود چرا که به درایت و هوش وافر او ایمان داشتند.
حتی آن زمان که یاران و نزدیکان آیتالله هاشمی رفسنجانی را برای حضور در انتخابات خبرگان رهبری، رد صلاحیت کردند و در داخل مجلس خبرگان، برای عدم رای آوری او برای کرسی ریاست مجلس، توطئه چینی کردند، یادآوری برخی از عبارات سخنان او، آرامش بخش بود به ویژه آنجا که گفته بود: «فقط یک وقت کار هیات رییسه خبرگان حساس می شود و آن موقعی است که بخواهد رهبری جدید انتخاب شود... برای آن لحظه حساس حتما لازم نیست رییس باشم، کافی است عضو خبرگان باشم. انسان در خبرگان میتواند صحبت کند و نظرش را بدهد و اگر بخواهم، تاثیرگذار هم خواهم بود.»
در روزهای پس از ارتحال آیت الله هاشمی رفسنجانی، روز به روز بر دغدغه اعتدالیون و خردورزان جامعه افزوده می‌شود که در غیاب آیتالله هاشمی رفسنجانی، چه کسی میتواند محوریت 53 ساله او را در خبرگان رهبری، برعهده بگیرد؟ چه کسی میتواند در موقع حساس، نقش آیت الله هاشمی را در مجلس خبرگان رهبری، ایفا کند که خروجی آن در مدیریت کشور، نه تنها خللی ایجاد نکند بلکه وقفهای هم حاصل نشود.
آیا با خروج رهبر اعتدالیون و میانهروها از مجلس خبرگان، قرار است سید احمدخاتمی ها، میاندار میدان شوند؟ حقیقتا مجلس خبرگان رهبری، با فقدان آیت الله هاشمی رفسنجانی، یتیم شده است.
خبر های مرتبط
