اردوغان در میان اعراب/ از اظهارات ضدایرانی در بحرین تا تبعید آیت‌الله

به گزارش خبرآنلاین رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه روز یکشنبه سفر به سه کشور عربی به مقصد بحرین، سعودی و قطر را آغاز کرد.

سفر به بحرین
رئیس جمهوری ترکیه در بحرین با پادشاه این کشور دیدار و گفتگو کرد، اخباری که از دیدار مقامات منامه با اردوغان منتشر شده است تا کنون مورد تایید رسمی مراجع ذی صلاح ترکیه قرار نگرفته است.

از این دست اخباری که تا کنون مسولان ترک واکنشی به آن نشان نداده اند توافق بر سر تبعید آیت الله شیخ عیسی قاسم به ترکیه است.

به گزارش العالم به نقل از پایگاه پانوراما الشرق الاوسط، «حمد بن عیسی آل خلیفه» شاه بحرین در سفر اخیر «رجب طیب اردوغان» به منامه با وی درباره تبعید آیت‌الله عیسی قاسم رهبر معنوی انقلاب این کشور به ترکیه توافق کرده است.

این پایگاه سعودی اعلام این خبر نوشت که حمد بن عیسی به دنبال یافتن یک کشور مسلمانی بود که سیاست‌های آل خلیفه درباره آیت‌الله عیسی قاسم و سلب تابعیت وی را تأیید کند تا بتواند آیت‌الله قاسم را به آن کشور تبعید کرده و دستگاه‌های اطلاعاتی آن تمامی تحرکات و تماس‌های وی با هواداران خود را کنترل و نظارت کنند و بر این اساس کشور مورد نظر حمد بن عیسی این بود که دارای دو ویژگی باشد: یکی اینکه تعداد شیعیان آن اندک باشد و امکانات سیاسی، اقتصادی و رسانه‌ای نداشته باشند و دوم اینکه ایران و جبهه مقاومت در این کشور تأثیری نداشته باشند تا اینکه آیت‌الله قاسم در این کشور با کمک ایران به یک جبهه معارض قوی تبدیل نشود.

بر این اساس بهترین گزینه برای حمد بن عیسی، ترکیه بود که همه شرایط لازم را داراست به خصوص اینکه با آمریکا و رژیم صهیونیستی نیز روابط قوی دارد و به همین دلیل حمد بن عیسی با اردوغان درباره تبعید آیت‌الله عیسی قاسم به ترکیه و همکاری امنیتی در این زمینه به توافق رسید.

طبق این گزارش، بحرین نیز متعهد شده است که برخی مشکلات مالی ترکیه را از طریق سرمایه‌گذاری حل نماید.

پیش از این نیز «أمجد طه» افسر دستگاه اطلاعاتی بحرین در صفحه توئیتر خود نوشت که آیت‌الله عیسی قاسم بزودی از بحرین تبعید خواهد شد.

اظهارات ضد ایرانی اردوغان در بحرین
اردوغان در ادامه این سفر ، در موسسه صلح بین‌المللی به ایراد سخنرانی در خصوص تحولات منطقه پرداخت.

وی در اظهارات خود درباره تحولات منطقه با اشاره به بحران‌های سوریه و عراق اظهار داشت: اما بدانید که کسانی هم تجزیه سوریه و هم تجزیه عراق را می‌خواهند. افرادی هستند که برای تجزیه عراق تلاش می‌کنند.

رئیس جمهور ترکیه با بیان اینکه در آنجا (عراق) همزمان، هم مجادله مذهبی و هم مجادله قومی وجود دارد، ادعا کرده است که، "در آنجا نیز ملیت گرایی فارس وجود دارد. همراه با این ملیت گرایی فارس، تجزیه طلبی نیز در آنجا موضوعیت دارد. باید جلوی اینها را بگیریم. شرایط یکسانی نیز در سوریه وجود دارد."

اردوغان با این ادعا که جلوی اتفاقات سوریه را نیز باید بگیریم، آورده است: به همین مناسبت نیز باید با همکاری ما و کشورهای خلیج(فارس) این وظیفه را انجام دهیم، چرا که جلوی ظلم نباید تماشاچی باشیم و نخواهیم بود.

دیدارهای اردوغان با مقامات عربستان درباره مبارزه با تروریسم
اردوغان پس از منامه به ریاض رفت، ملک سلمان بن عبدالعزیر، پادشاه عربستان در کاخ الیمامه در ریاض از رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه استقبال کرد و با او مذاکرات رسمی را در زمینه روابط دوجانبه، تحولات منطقه، جهان و نیز همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم انجام داد.

اردوغان همچنین با محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان به بررسی تلاش‌های دو کشور در جهت تحقق امنیت و ثبات در منطقه و در راس آن مبارزه با تروریسم پرداخت.

اردوغان همچنین نشستی را با محمد بن نایف، ولیعهد عربستان در زمینه روابط ویژه دو کشور، آخرین تحولات منطقه و همکاری بهتر دو کشور به ویژه در زمینه امنیتی به بحث و تبادل نظر پرداخت.

 سفر اردوغان به قطر / تلاش ترکیه برای حضور سیاسی و نظامی در حاشیه خلیج فارس
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در آخرین مقصد از سفر چهار روزه خود به سه کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس، شب گذشته در راس هیاتی بلندپایه برای دیدار با مقامات قطر وارد دوحه پایتخت قطر شد؛ تقویت مناسبات نظامی بویژه تثبیت پایگاه نظامی ترکیه در قطر ازاهداف این سفر ارزیابی می شود.

به گزاش خبرآنلاین به نقل از ایرنا، اردوغان در این سفر به همراه همسرش امینه اردوغان، ژنرال خلوصی آکار رئیس ستاد ارتش، مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه، برات آلبایراک وزیر انرژی و منابع طبیعی، نهاد زیبکچی وزیر اقتصاد، فکری ایشیک وزیر دفاع ملی، و هاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات ترکیه(میت) وارد دوحه شد.

بر اساس گزارش های منتشره، توسعه و تعمیق مناسبات دوجانبه در چارچوب کمیته عالی راهبردی دو کشور (که موافقتنامه تشکیل آن در 19 دسامبر 2014 میلادی در آنکارا به امضا رسیده است)، بحث و رایزنی پیرامون تحولات منطقه ای و بین المللی و تقویت روابط راهبردی از جمله اهداف رئیس جمهور ترکیه اعلام شده است.
تقویت مناسبات نظامی در چارچوب توافقات صورت گرفته بویژه پیگیری موضوع مهم پایگاه نظامی ترکیه در قطر از دیگر اهداف سفر اخیر اردوغان به قطر قابل ارزیابی است.

در حالی که سه هزار نظامی نیروی زمینی ترکیه به همراه یگان های هوایی و دریایی، مربیان نظامی و نیروهای ویژه ترکیه در این پایگاه مستقر و وظیفه رصد تحولات نظامی منطقه را دنبال خواهند کرد، حضور نظامی آنکارا در یک کشور حاشیه خلیج فارس از نگاه ژئوپلتیکی، بیانگر تغییر رویکرد ترکیه در قبال تحولات نظامی منطقه است.

این نخستین پایگاه نظامی ترکیه در خارج و در خاورمیانه به شمار می رود که به گفته مقامات ترکیه در مرحله نخست از این پایگاه چند منظوره به عنوان مکانی برای برگزاری تمرین های آموزشی مشترک استفاده خواهد شد و این پایگاه نظامی نقشی مهم در جهت توسعه و تقویت همکاری های نظامی میان دو کشور ایفا خواهد کرد.

افزون بر آن، مساله حمایت دو کشور از جنبش اخوان المسلمین همواره بر روابط آنکارا- دوحه سایه افکنده است و عربستان سعودی که از این حمایت دل خوشی ندارد، همواره به روش های مختلف در صدد تغییر نگرش ترکیه و قطر نسبت به اخوان المسلمین بوده است، اما همچنان شکاف های جدی میان محور' آنکارا- دوحه ' با رویکرد سیاسی ریاض به قوت خود باقی است.

در حالی که قطر با دارا بودن منابع طبیعی فراوان و با حمایت های سیاسی از اخوان المسلمین توانسته بود در تحولات منطقه نقشی مهم ایفا کند، پس از کنار رفتن محمد مرسی در مصر و کاهش تاثیرگذاری اخوان در منطقه و نیز فشارهای مداوم رژیم سعودی بر این کشور، به تدریج روند نقش آفرینی این کشور در تحولات منطقه ای با چالش های جدی مواجه شد.

درست پس از آن بود که مناسبات آنکارا- دوحه وارد مرحله جدیدی شد و توافقنامه های متعددی میان دو کشور به امضا رسید که نشان از شکل گیری روابط راهبردی میان دو کشور بود.

سفر اخیر اردوغان به قطر در تداوم همان روابط راهبردی میان دو کشور صورت پذیرفته است و به نظر می رسد رایزنی های مقامات بلندپایه ترکیه با همتاهای قطری خود، نقشی مکمل در تثبیت محور سیاسی آنکارا- دوحه ایفا خواهد کرد.

مقامات ترکیه به خوبی می دانند که برای تثبیت جایگاه راهبردی خود در مختصات سیاسی خاورمیانه و مقابله با تحرکات سیاسی عربستان در منطقه، نیازمند حضور نظامی و سیاسی در حاشیه خلیج فارس است و قطر، به عنوان نزدیک ترین کشور عربی به ترکیه، بهترین گزینه پیش روی آنکارا برای تحقق این اهداف است.

بنابر آنچه گفته شد، سفر اخیر رئیس جمهور ترکیه به قطر نشان از رویکرد سیاسی دولت این کشور برای حضور نظامی و سیاسی در حاشیه خلیج فارس و نیز تقویت محور حمایتی اخوان المسلمین در چارچوب همکاری های دوجانبه میان دوکشور، صورت پذیرفته است.

چرا اردوغان به امارات نرفت؟
در این میان حاشیه قابل توجهی از سفر اردوغان در رسانه های عربی هم دیده شد، صدای اماراتی ها در آمد که چرا رئیس جمهور ترکیه به این کشور سفر نکرده است؟ 

روزنامه رای الیوم، منابع دیپلماتیک در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس تاکید کردند که سفر رجب طیب اردوغان به سه کشور بحرین، عربستان و قطر باعث شکاف در بین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس شده است.

اردوغان در این سفر 3 کشور کویت، امارات و عمان را استثنا کرده بود و به نوشته رای الیوم، شاید امارات در بین این 3 کشور بیشتر از همه خشمگین باشد. «حمد المزورعی» روزنامه‌نگار نزدیک به حکومت امارات در صفحه خود بر روی توییتر نوشت: اردوغان امارات و پادشاهی عمان را از سفر خود استثنا کرد؛ چرا که به خوبی می‌داند سیاست‌های این دو کشور با سیاست‌های حزب عدات و توسعه همخوانی ندارد و در جمله دیگری نوشت: شورای همکاری خلیج (فارس) دو بار از اردوغان گزیده نمی‌شود.

«ضاحی خلفان» معاون رئیس پلیس دبی در توییتر نوشت: اردوغان معارضان سوری را سر برید و در آوارگی ملت سوریه و تخریب این کشور سهم فعالی داشت.

روابط امارات با ترکیه و قطر به دلیل حمایت این دو کشور از اخوان المسلمین بحرانی است.

امارات برای اعلان مواضع خود معمولا به نویسندگان نزدیک به خود اتکا می‌کند و این نویسندگان مواضع حکومت امارات را از طریق نشر مطالبی در توییتر یا روزنامه اعلام می‌کنند.

سفر اردوغان در حالی صورت گرفته است که اردن به سمت مذاکرات آستانه و دولت بشار اسد متمایل شده است برخی تحلیلگران در گمانه زنی های خود از چرخش مسقط به سمت دولت اسد خبر می دهند و اینکه برخی تحلیلگران معتقدند اردوغان با دست پر می خواهد مذاکرات آستانه را رصد کند.