کودتای شوروی دلیل استعفای پوتین از کا گ ب

رویداد۲۴-ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و عضو وقت سازمان اطلاعاتی شوروی در آلمان شرقی پس گذشت 26 سال دلیل استعفای خود را از این سازمان مخالفت با کودتای 26 سال پیش دانست که با همکاری کا گ ب انجام گرفت و در نهایت منجر به فروپاشی در دسامبر 1991 شد.

پوتین در گفت وگو با اولیور استون کارگردان مشهور آمریکایی که در نشریه هالیوود ریپورتر انتشار یافته است، گفت: دلیل استعفای من موافق نبودن با اقدام های «کا گ ب» یعنی تلاش برای کودتا علیه نظام آن زمان بود.

خبرگزاری اسپوتنیک روز جمعه به نقل از رئیس جمهوری روسیه نوشت: به همین دلیل نخواستم آن زمان در سازمان اطلاعاتی به فعالیت خود ادامه دهم و همچنین دلیل دیگری هم داشت و آن انجام کارهای علمی بود.

پوتین در زمان شوروی سابق افسر میان‌ رده کا.گ.ب بود.

کا. گ.‌ ب یک نام کلی برای فعالیت سرویس های اطلاعاتی، پلیس مخفی و آژانس های جاسوسی و مخفف کمیته امنیت دولتی اتحاد جماهیر شوروی بود که پس از مرگ ژوزف استالین رهبر وقت، سال 1953 از ادغام دو وزارت امنیت دولتی و امور داخلی تشکیل شد.

در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 کا گ‌ ب جای خود را به اف ‌اس ‌ب (سرویس ضد جاسوسی روسیه) داد.

گروهی از بلندپایگان اتحاد جماهیر شوروی که نگران بقا و آینده نظام حکومت کمونیستی بر اثر اصلاحات پرشتاب سیاسی اقتصادی میخائیل گورباچف آخرین سکاندار کاخ کرملین بودند، با یک برنامه ریزی بسیار محرمانه 18 اوت 1991 طرح کودتای شبانه را اجرا کردند.

کودتا توسط هشت عضو بلندپایه حزب کمونیست از جمله ولادیمیر کریوچکوف رئیس کا گ ب و به رهبری گنادی یانایف معاون رییس جمهوری شوروی انجام گرفت که پس از برکناری و محبوس کردن گورباچف در استراحتگاه ییلاقی شبه جزیره کریمه در کناره دریای سیاه، تلاش کردند با تشکیل کمیته اضطراری کشور را اداره کنند و مخالفت ها را در هم بشکنند.

انگیزه کودتاچیان، جلوگیری از طرح امضای قرارداد کنفدراسیون اتحاد شوروی بود و اعلام کردند که گورباچف در رهبری ناتوان است و به همین دلیل وضعیت فوق العاده اعلام شد.

تانک‌ها و دهها دسته نظامی با فرماندهی مقام های کا گ ب به خیابان‌های مسکو سرازیر شدند، اما صدها هزار مخالف کودتا در مراکز حساس دولتی بویژه اطراف خانه سفید محل شورای عالی حکومتی شوروی و همچنین اقامتگاه بوریس یلتسین که بعدها بنیانگذار روسیه نو شد، سنگربندی کردند و پس از سه روز رویارویی نیز کمیته کودتاچیان شکست را پذیرفت.

با وجود بازگشت گورباچف به مسکو و در دست گرفتن دوباره قدرت، اوضاع دیگر به حالت سابق بازنگشت و شکاف های روزافزون سبب شد شوروی با سرعت بیشتری به سوی نابودی پیش رود.

پس از این کودتا، علاقه به فروپاشی شوروی از سطح مردمی فراتر رفت و به رویکرد سیاسیون بلندپایه هم تبدیل شد، بگونه ای که اوایل دسامبر 1991 رهبران روسیه، اوکراین و بلاروس در یکی از مناطق جنگلی این جمهوری دیدار و پیمانی را امضا کردند که بر اساس آن کشورهای مستقل مشترک‌المنافع به وجود آمدند و روسیه نیز خود را به عنوان جانشین اتحاد جماهیر شوروی معرفی کرد.

تاثیرهای ویران کننده کودتای شکست خورده و سپس پیمان بلاروس، عمر 74 ساله شوروی با بیش از 22 میلیون و 400 هزار کیلومتر مربع وسعت متشکل از 15 جمهوری را در 28 دسامبر 1991 ( 17 آذر 1370) با تصویب قانون فروپاشی پایان داد و از دل آن روسیه و 14 کشور مستقل شکل گرفتند که بزرگ ترین تحول تعیین کننده در نقشه سیاسی و جغرافیایی جهان پس از جنگ دوم جهانی شناخته می شود.