اتحاد نفتی ایران و عربستان مقابل دشمنان

رویداد24- این رقبا روابط دیپلماتیک شان را قطع کرده اند و در مورد جنگ در یمن اختلاف دارند اما درآمد حاصل از نفت حال آنقدر کاهش یافته که آنها مجبور به انجام اقدامی مشترک هستند.

به گزارش گروه بین الملل رویداد24 به نقل از گاردین، اینکه ایران برنامه ابررقیب منطقه ای خود- عربستان- را برای به ثبات رساندن قیمت جهانی نفت می پذیرد را می توان به عنوان یک کودتای دیپلماتیک برای ریاض دانست.

با این حال محرک حمایت تهران از توقف تولیدات نفتی همانقدر که بیانگر تمایلی تازه برای آشتی سیاسی نبوده، نشان دهنده عدم تمایل برای پذیرش یک دشمن بزرگتر محسوب می شود؛ این دشمن بزرگ سقوط قیمت کالاهای مصرفی است. بازارها غرق در نفت هستند، آن هم در زمانیکه تقاضا به دلیل کند شدن روند رشد اقتصادی در واردکنندگان بزرگ نفتی مانند چین، رو به کاهش است. 

ایران و عربستان نه تنها تولیدکنندگان نفتی رقیب هستند، بلکه در حوزه سیاست منطقه ای نیز دشمنان جدی هم محسوب می شوند. به سختی می توان گفت تنش میان این دو کشور در این شرایط بخصوص، می توانست از این بدتر هم شود.

سعودی ها در پی حمله به سفارت عربستان در تهران، روابط دیپلماتیک خود را در ماه ژانویه با ایران قطع کردند. این دو کشور در جنگ های سوریه و یمن نیز در دو جناح و مقابل هم قرار گرفته اند. 

با وجود تمام این پیشنیه های مایوس کننده ژئوپولتیک، هفته گذشته تحرکات مثبتی در حوزه توافق برای تولید نفت صورت گرفت. چهارشنبه گذشته پس از آنکه بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران درجلسه ای دو ساعته با برخی همتایان خود در اوپک در مورد پذیرش طرح عربستان به منظور توقف تولیدات شرکت کرد و موافقت خود با این طرح را ابراز داشت، قیمت نفت برنت 7.5 درصد افت کرد.

زنگنه گفت که ایران از هر اقدامی که به ثبات بازار و افزایش قیمت نفت کمک کند، حمایت می کنیم با این حال او هیچ اشاره ای به اینکه آیا یران تولید خود را متوقف می کند یا خیر، نداشت.

ایران که دارای چهارمین ذخایر نفتی بزرگ جهان است، پیش از این تمایل خود برای افزایش بازده نفتی در پی لغو تحریم های خارجی را اعلام کرده بود. 

هنوز دقیقا مشخص نیست که چه اتفاقی رخ خواهد داد: عربستان و روسیه اعلام کردند که بازده خود را در سطح ژانویه حفظ خواهند کرد اما تنها به شرطی که دیگر بازیگران –از جمله ایران- چنین کنند.

در دهه 1980 میلادی توافق مشابهی صورت گرفت که ریاض را مجبور می کرد بازده نفتی خود را از روزانه 10 میلیون بشکه در روز به 2.5 میلیون بشکه کاهش دهد.

روز جمعه در پی بیانیه ای که ایران منتشر کرد قیمت نفت برنت به روند افزایشی خود ادامه داد و به 36 دلار در هر بشکه رسید البته این قیمت تداومی نداشت و به دلیل انتشار گزارش جدید از ذخایر نفت آمریکا که به بیشترین حد خود رسیده بود، این روند متوقف شد. با این حال قیمت نفت باز هم بهتر از حدود 28 دلاری است که ماه گذشته بازار تجربه کرد. قیمت نفت در ژوئن 2014 رقم 115 دلار در هر بشکه را تجربه کرده بود.

تاجران و سرمایه گذاران نفتی، پیشرفت های هفته گذشته را نشانه امیدوارکننده ای می دانند مبنی بر اینکه تولیدکنندگان به آستانه تحمل شان رسیده اند و هرکاری که لازم باشد را برای افزایش دوباره قیمت نفت صورت خواهند داد.

با این حال احتمال اینکه رقابت سیاسی و مذهبی میان ایران و عربستان به این زودی ها از بین برود، بسیار اندک است. عربستان بر مکه نظارت می کند و مراسم حج باعث مشروعیت این کشور در جهان مسلمان سنی شده، در حالیکه ایران در همه جا سردمدار شیعیان است.

این در حالی است که ریاض همواره از حمایت واشنگتن برخوردار بوده اما در پی توافق هسته ای ایران که ریاض را به خشم آورده، به این ترس دامن زده که معامله نفت در مقابل امنیت میان عربستان و آمریکا با متمایل شدن باراک اوباما به سمت ایران، رو به پایان است.

در عین حال استراتژی عربستان طی 18 ماه اخیر در استخراج روزانه 10 میلیون بشکه نفت مازاد و کاهش قیمت نفت در بازارهای کلیدی دامن خود این کشور را گرفته است.

این پادشاهی به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت اوپک برای عمل به تعهدات هنگفت خود در بخش مخارج عمومی نیازمند نفت 100 دلاری است. صندوق بین المللی پول اخیرا هشدار داده که ریاض طی پنج سال آینده با نفت 50 دلاری تمام ذخایر مالی خود را خواهد سوزاند، مگر اینکه گام هایی برای افزایش مالیات و کاهش مخارج بردارد که این اقدامات را آغاز کرده است.