سیل؛ فرصتی کمنظیر برای کشت پنبه/ طلای سپید کام گلستانیها را شیرین میکند
کشت پنبه یکی از مناسبترین راهکارها برای جبران خسارات ناشی از سیل استان گلستان است؛ کشتی که اگر به دقت و با مدیریت انجام شود، نه تنها خسارات ناشی از سیل را جبران میکند بلکه منافع زیادی را به کشاورزان خواهد رساند.
رویداد۲۴ در آستانه سال ۹۸ کشاورزان استان گلستان خود را برای برداشت گندم و جو مهیا میکردند که سیل ناگهانی اراضی آنها را در نوردید و محصولاتشان را زیر آب برد.
حالا دیگر زیان کشاورزان در پایین بودن نرخ خرید تضمینی گندم نبود، بلکه آنها ضرری از سیل دیده بودند که حاصل زحمت یک سال شان را به کلی نابود کرده بود و آنها را با محصولاتی آببرده و زمینهایی خراب، تنها گذاشته بود.
دولت قول جبران میداد یا نمیداد و این بذر قول، اگر حاصل عمل داشت یا نداشت، کشاورزان باید هر چه سریعتر خود، فکری به حال زراعتهای آسیب دیده خویش میکردند و زمینها را برای کشتی دوباره آماده میکردند کشتی که میتوانست ماجرای تلخ سیل و از بین رفتن گندمها را به بوته فراموشی بسپارد.
راهی که برای جبران گندمها و جوهای از دست رفته به ذهن کشاورزان استان گلستان میرسید کشت حداکثری پنبه، محصول بومی این استان بود؛ از سالهای گذشته سطح زیر کشت پنبه کاهش یافته بود و عوامل متعددی روزگار کشاورزان این محصول را سیاه کرده بود، اما حالا یک اتفاق تلخ میتوانست ورق را به نفع طلای سپید برگرداند.
روزگاری، پنبه ارز آورترین محصول زراعی ایران بود و تنها استان گلستان با ۱۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت این محصول، ایران را به یکی از مهمترین صادر کنندگان طلای سپید تبدیل کرده بود که به ۲۱ کشور دنیا پنبه صادر میکرد.
اما این روزگار خوش برای پنبه، دوامی نیافت و ایران که یکی از صادرکنندگان این محصول به شمار میرفت تبدیل به کشوری شد که باید نیاز صنایع نساجی خود را از کشورهای همسایه تامین میکرد.
نبود مکانیزاسیون، کشت پنبه را سختتر کرده بود و کشت پرزحمت و طولانی این محصول، بیهیچ حمایتی کشاورزان را روز به روز سرخوردهتر میکرد؛ در این میان یک واردات بیجا در سال ۷۹ از سوی صنایع نساجی به علت ارزانتر بودن نرخ جهانی پنبه از پنبه داخلی ضربهای نهایی بر پیکره کشت پنبه وارد آورد به طوری که بر کشاورزان روشن شد که روزگار خوش پنبه را دیگر باید در خواب جست.
مجموعه این عوامل باعث شد که کشت پنبه در استان گلستان به یک دهم برسد و استان گلستان به سمت زراعتهایی مثل شالی برود که نه تنها مزیت نسبی این استان نبود بلکه برای کشاورزی و خاک و آب این استان خطراتی هم داشت.
پس از سیل ۹۸ اما، کشاورزانِ گلستانیِ سرخورده از کشت پنبه، جبران خسارات سیل را در بازگشت به کشت محصول بومی استان خود دیدند؛ شاید حکمت سیل دری از رحمت را بر طلای سپید گشوده باشد و کشاورزان ایران بار دیگر بتوانند نبض بازار پنبه را در دست گیرند.
اما، افزایش ناگهانی و اجباری سطح زیر کشت پنبه با چه موانعی روبهرو است و آیا بذر کافی برای کشت ۸۲ هزار هکتار از این محصول در سطح کشور وجود دارد؟
کشت پنبه خسارات ناشی از سیل را جبران خواهد کرد
قربانعلی روشنی رییس موسسه تحقیقات پنبه در اینباره به اقتصاد۲۴ گفته بود: پیش بینی ما این است که، چون کشاورز محصولش را از دست داده و به خصوص در اراضی شمال استان که خاک، آبشویی و شوریِ آن کم شده است میتواند پنبه کشت کند و تمایل نسبت به کشت آن بالا خواهد بود.
روشنی با بیان اینکه در سال ۹۸ سطح زیر کشت پنبه افزایش خواهد یافت، بیان کرده بود: پیش بینی که قبل از سیل برای استان گلستان داشتیم ۲۰ هزار هکتار از اراضی برای کشت پنبه بود و به اندازه ۲۵ هزار هکتار بذر تولید کردیم که اگر نیازی به واکاوی و کشت دوباره بود جبران شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر، سطح کشت پنبه بین ۳۰ تا ۴۰ هزار هکتار افزایش خواهد یافت و در اینباره مشکلاتی پیش رو خواهیم داشت که درباره آنها جلسهای با آقای هزار جریبی، مجری طرح پنبه کشور داشتیم و درخواست شد بخشی از نیاز بذر وارد شود.
حالا دیگر زیان کشاورزان در پایین بودن نرخ خرید تضمینی گندم نبود، بلکه آنها ضرری از سیل دیده بودند که حاصل زحمت یک سال شان را به کلی نابود کرده بود و آنها را با محصولاتی آببرده و زمینهایی خراب، تنها گذاشته بود.
دولت قول جبران میداد یا نمیداد و این بذر قول، اگر حاصل عمل داشت یا نداشت، کشاورزان باید هر چه سریعتر خود، فکری به حال زراعتهای آسیب دیده خویش میکردند و زمینها را برای کشتی دوباره آماده میکردند کشتی که میتوانست ماجرای تلخ سیل و از بین رفتن گندمها را به بوته فراموشی بسپارد.
راهی که برای جبران گندمها و جوهای از دست رفته به ذهن کشاورزان استان گلستان میرسید کشت حداکثری پنبه، محصول بومی این استان بود؛ از سالهای گذشته سطح زیر کشت پنبه کاهش یافته بود و عوامل متعددی روزگار کشاورزان این محصول را سیاه کرده بود، اما حالا یک اتفاق تلخ میتوانست ورق را به نفع طلای سپید برگرداند.
روزگاری، پنبه ارز آورترین محصول زراعی ایران بود و تنها استان گلستان با ۱۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت این محصول، ایران را به یکی از مهمترین صادر کنندگان طلای سپید تبدیل کرده بود که به ۲۱ کشور دنیا پنبه صادر میکرد.
اما این روزگار خوش برای پنبه، دوامی نیافت و ایران که یکی از صادرکنندگان این محصول به شمار میرفت تبدیل به کشوری شد که باید نیاز صنایع نساجی خود را از کشورهای همسایه تامین میکرد.
نبود مکانیزاسیون، کشت پنبه را سختتر کرده بود و کشت پرزحمت و طولانی این محصول، بیهیچ حمایتی کشاورزان را روز به روز سرخوردهتر میکرد؛ در این میان یک واردات بیجا در سال ۷۹ از سوی صنایع نساجی به علت ارزانتر بودن نرخ جهانی پنبه از پنبه داخلی ضربهای نهایی بر پیکره کشت پنبه وارد آورد به طوری که بر کشاورزان روشن شد که روزگار خوش پنبه را دیگر باید در خواب جست.
مجموعه این عوامل باعث شد که کشت پنبه در استان گلستان به یک دهم برسد و استان گلستان به سمت زراعتهایی مثل شالی برود که نه تنها مزیت نسبی این استان نبود بلکه برای کشاورزی و خاک و آب این استان خطراتی هم داشت.
پس از سیل ۹۸ اما، کشاورزانِ گلستانیِ سرخورده از کشت پنبه، جبران خسارات سیل را در بازگشت به کشت محصول بومی استان خود دیدند؛ شاید حکمت سیل دری از رحمت را بر طلای سپید گشوده باشد و کشاورزان ایران بار دیگر بتوانند نبض بازار پنبه را در دست گیرند.
اما، افزایش ناگهانی و اجباری سطح زیر کشت پنبه با چه موانعی روبهرو است و آیا بذر کافی برای کشت ۸۲ هزار هکتار از این محصول در سطح کشور وجود دارد؟
کشت پنبه خسارات ناشی از سیل را جبران خواهد کرد
قربانعلی روشنی رییس موسسه تحقیقات پنبه در اینباره به اقتصاد۲۴ گفته بود: پیش بینی ما این است که، چون کشاورز محصولش را از دست داده و به خصوص در اراضی شمال استان که خاک، آبشویی و شوریِ آن کم شده است میتواند پنبه کشت کند و تمایل نسبت به کشت آن بالا خواهد بود.
روشنی با بیان اینکه در سال ۹۸ سطح زیر کشت پنبه افزایش خواهد یافت، بیان کرده بود: پیش بینی که قبل از سیل برای استان گلستان داشتیم ۲۰ هزار هکتار از اراضی برای کشت پنبه بود و به اندازه ۲۵ هزار هکتار بذر تولید کردیم که اگر نیازی به واکاوی و کشت دوباره بود جبران شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر، سطح کشت پنبه بین ۳۰ تا ۴۰ هزار هکتار افزایش خواهد یافت و در اینباره مشکلاتی پیش رو خواهیم داشت که درباره آنها جلسهای با آقای هزار جریبی، مجری طرح پنبه کشور داشتیم و درخواست شد بخشی از نیاز بذر وارد شود.
از آذر ماه نتوانستیم بذر پنبه وارد کنیم
در حالی که روشنی از تامین بذر پنبه از راه واردات خبر داده بود، محمد علی انصاری رییس اتحادیه پنبهکاران داراب و یکی از وارد کنندگان بذر پنبه در پاسخ به این پرسش اقتصاد۲۴ که آیا میتوان در این فرصت کم بذر وارد کرد یا بذری که تهیه شده است به کشور وارد شود گفت: با توجه به اینکه فرصت چندانی تا شروع کشت پنبه نمانده است، دیگر برای واردات وقت نمیشود.
وی افزود: ما از آذر ماه سال ۹۷ در حال پیگیری واردات بذر پنبه بودیم و هنوز نتوانستیم حتی مقدمات آن را فراهم کنیم و احتمال میدهم نتوانیم بذر پنبه وارد کنیم چرا که تهیه آن سخت است و روندی طولانی دارد و تا صدور مجوز از طرف وزارتخانه، قرنطینه و تبادلات ارزی انجام شود فصل کشت پنبه تمام شده است.
انصاری در پایان تاکید کرد: ما از آذر ماه درحال پیگیری برای واردات بذر هستیم و قصد داشتیم ۱۲۰ تن بذر پنبه وارد کنیم، اما هنوز انتقال ارز میسر نشده است و فکر نکنم برای امسال موفق به واردات بذر شویم.
برای ۶۰ هزار هکتار بذر پنبه تهیه کردیم
همچنین ابراهیم هزار جریبی، مجری طرح پنبه کشور و معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه تجربه ثابت کرده است که کمبود در توزیع بذر بر مقدار سطوح زیر کشت تاثیر مهمی ندارد گفت: ما برای سال ۹۸، نزدیک به سه هزار تن بذر در داخل تهیه کردیم که این مقدار ۶۰ هزار هکتار از اراضی پنبه را پوشش خواهد داد.
هزار جریبی همچنین بیان کرد که برنامه وزارت جهاد کشاورزی کشت بیش از ۸۰ هزار هکتار پنبه در کل کشور است و برای تامین نیاز بذر این مقدار قرار بر واردات بیست هزار هکتار بوده است.
بذرها باید فرآوری شوند
مجری طرح پنبه کشور ادامه داد: این ۳ هزار تن بذری که در زمستان ۹۷ تولید کردیم باید به فرایند فرآوری بذر تبدیل شود؛ یعنی نمونه گیری شود و به تایید آزمایشگاه برسد که بر اساس آمار من که تا ۲۶ فروردین ماه بوده است، به اندازه ۳۰ هزار هکتار بذر پنبه تایید شده است و تاییدیه آن از موسسه ثبت و گواهی بذر و نهال گرفته و اجازه توزیع صادر شده است.
هزار جریبی همچنین یاد آور شد که قطعا بخشی از بذور تهیه شده به علت نداشتن استانداردها تایید موسسه ثبت و گواهی بذر و نهال نرسد و از دایره تولید حذف شود.
مجری طرح پنبه کشور درباره تامین نیاز بذر از راه واردات بیان کرد: به اندازه ۲۵ هزار هکتار مجوز واردات بذر پنبه را دادیم که با تحریم مشکلات تخصیص ارز مواجه شد، اما روند واردات بذر دوباره از فروردین ماه شروع شد.
وی افزود: در حال حاضر پیشبینی میکنیم که از ۵۰۰ تن بذری که قرار بود وارد کنیم دستکم ۴۰۰ تن را به داخل کشور بیاوریم؛ همچنین در حال بررسی هستیم که اگر کشورهای تولید کننده باز هم بذر مازاد دارند تهیه کنیم؛ البته شاید هم موفق به انجام این کار نشویم به این علت که فرصت کمی داریم و مشکلاتی هم درباره تخصیص ارز وجود دارد.
هزار جریبی در پاسخ به این پرسش خبرنگار اقتصاد۲۴ که با توجه به اینکه، کشورهای تولید کننده بذر همزمان با ایران شروع به کشت پنبه خواهند کرد آیا توان صادرات بدون برنامه ریزی بذر به ایران را دارند گفت: ما از کشورهای ترکیه و یونان در سالهای گذشته بذر وارد میکردیم که این ارقام عملکرد خوبی داشتهاند و از شرکتهایی بذر دریافت میکنیم که بینالمللی هستند و برای کشورهای مختلف بذر تولید میکنند.
هزار جریبی: پیشبینی میکنیم که از ۵۰۰ تن بذری که قرار بود وارد کنیم دستکم ۴۰۰ تن را به داخل کشور بیاوریم؛ همچنین در حال بررسی هستیم که اگر کشورهای تولید کننده باز هم بذر مازاد دارند تهیه کنیم
امیدواریم شرکتهای فروشنده بذر، بذر پنبه کم نیاورند
وی ادامه داد: تجربه ثابت کرده است که بذر شرکتهایی که از آنها بذر تهیه میکنیم میمانند و این شرکتها کم نمیآورند البته ممکن است یک شرکت بذر خاصی نداشته باشد و رقم دیگر را داشته باشد داریم صحبت میکنیم که ببینیم میتوانند وارد کنند یا خیر؟
کشاورزان بدون دخالت وزارت جهاد، بذر تهیه خواهند کرد
مجری طرح پنبه کشور در پاسخ به این پرسش که در صورت کمبود بذر برنامه وزارت جهاد کشاورزی چه خواهد بود خاطرنشان کرد: اگر بذر به اندازه کافی تهیه نشود و در نهایت برای کشت از پیش برنامهریزی شده دچار کمبود شویم که هر سالها این اتفاق رخ میدهد، بین کارخانههای پنبه پاک کنی و پنبهکاران رابطهای دو طرفه وجود دارد که این کارخانهها بذر تهیه میکنند و به کشاورزان خود تحویل میدهند و این کار در مورد پنبه از قدیم مرسوم بوده است که کارخانهها به کشاورزان بذر بدهند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در ادامه اظهار کرد: بر اساس تجربه میگویم که کمبود بذری که دولت توزیع میکرده به سطح کشت پنبه لطمهای نزده است، ولی ممکن است یک سالی ضریب نفوذ بذر توزیعی دولت ۸۰ درصد باشد و سالی دیگر ۵۰ درصد که باقی نیاز آن را کشاورزان و کارخانههای پنبه پاک کنی تامین میکنند.
بخشی از بذرها از نظر کارشناسان دور میماند
هزار جریبی در پاسخ به این پرسش که آیا بذری که بدون بررسی در اختیار کشاورز قرار میگیرد عملکرد محصول را کاهش نمیدهد ابراز کرد: عملکرد بذر کاهش نمییابد، اما چنین بذری تحت نظارت کامل دولتی نیست و مطابق استانداردها نبوده است.
مجری طرح پنبه کشور همچنین گفت: برنامه ما در گلستان برای سال ۹۸، ۱۷ هزار هکتار پنبه بوده است و بذر مورد نیاز آن را نیز فراهم کرده بودیم؛ ما تا جایی که بتوانیم توزیع بذر رسمی را به ۱۰۰ درصد نزیک خواهیم کرد که البته امسال موفق به این کار نشدیم.
سیل اقبال پنبه را بیشتر کرد
وی افزود: ما در سال ۹۷ در استان گلستان ۱۱ هزار هکتار سطح زیر کشت پنبه داشتیم و برنامه امسال ۱۷ هزار هکتار بود که به خاطر سیل، استقبال بیشتری از کشت پنبه شد و سطح زیر کشت پنبه به ۴۰ هزار هکتار افزایش پیدا خواهد کرد.
هزار جریبی در پایان تصریح کرد: پنبه کاران نگران تامین بذر پنبه خود نباشند.
کاویانی: افزایش سطح کشت تا ۲۵ هزار هکتار قابل پیش بینی بود
محمد حسین کاویانی رییس صندوق پنبه ایران نیز معتقد است که افزایش سطح زیر کشت پنبه استان گلستان تا میزان ۲۵ هزار هکتار قابل پیشبینی بود، مسئلهای که از دید مسئولان وزارت جهاد کشاورزی پنهان مانده بود.
وی صحبتهای خود را اینگونه آغاز کرد: مسئولان وزارت جهاد دولتی هستند و دولتیها باید طوری صحبت کنند که مبادا به کسی بربخورد و یا زیر سوال برود در حالی که از این نکته غافل هستند که برنامهریزی برای هر کاری را نمیتوان دو روزه انجام داد.
۸۲ هزار هکتار پنبه کاری؛ برنامهای که وزارت جهاد باور به عملی شدنش نداشت
وی افزود: پیشبینی وزارت جهاد کشاورزی برای سال ۹۸، حدود ۸۲ هزار هکتار پنبه کاری در سطح کشور بوده است و این برنامه را سالهای گذشته نیز داشتهاند، اما چون این برنامه در سالهای قبل اجرایی نشد، فکر میکردند که امسال هم اجرایی نمیشود و برای ۸۲ هزار هکتار زمین زراعی بذر پنبه تهیه نکردند.
این کارشناس پنبه با بیان اینکه مسئولان وزارت جهاد فکر نمیکردند که زمینههای کشت بیشتر پنبه در سال ۹۸ فراهم شود، اظهار کرد: سال گذشته سطح زیر کشت پنبه در استان گلستان نزدیک به ۱۱ هزار هکتار بود و امسال کشت این محصول در استان گلستان از ۱۱ هزار هکتار به ۴۰ هزار هکتار خواهد رسید و چنین چیزی قابل پیشبینی نبود و خود من هم تا قبل از سیل پیشبینی ۲۰ تا ۲۵ هزار هکتار پنبه کاری در استان گلستان را میکردم.
وی همچنین بیان کرد: برنامه مقامات وزارت جهاد کشاورزی در سال ۹۸ برای استان گلستان امسال ۱۵ هزار هکتار پنبهکاری بوده است و بیش از ۱۵ هزار هکتار بذر تهیه نکردند، چون باور نداشتند پنبه بیشتری کاشته شود.
کاویانی تصریح کرد: تصمیم وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش ۴ هزار هکتار سطح زیر کشت پنبه در استان گلستان در حالی بود که در اسفند ماه، در جلسهای که با آقای هزار جریبی داشتیم گفتم که «سال ۹۸ بین ۲۰ تا ۲۵ هزار هکتار پنبه در استان گلستان کشت خواهد شد» با این حال، جواب هزارجریبی به این حرف اینگونه بود که «ما که دولتی و با همه استانها در ارتباط هستیم چنین عددی را پیش بینی نمیکنیم و شما چطور توانستید این عدد را از پیش تعیین کنید؟»
وی افزود: من در جواب هزارجریبی گفتم که به شما قول میدهم که امسال بین ۲۰ تا ۲۵ هزار هکتار زمین در استان گلستان زیر کشت پنبه میرود و این در حالی است شما به اندازه کافی تهیه نکردید.
رییس صندوق پنبه ایران همچنین اظهارکرد: قسمت عمده آسیب سیل در قسمتهای شمالی استان گلستان بود که شامل آق قلا و گمیشان میشود که ظرفیت اراضی، PH خاک و میزان آب اجازه تنوع گستردهای از کشت محصولات را در این مناطق نمیدهد.
کاویانی: در جلسهای که با آقای هزارجریبی داشتیم گفتم که «سال ۹۸ بین ۲۰ تا ۲۵ هزار هکتار پنبه در استان گلستان کشت خواهد شد» با این حال، جواب هزارجریبی به این حرف اینگونه بود که ما که دولتی و با همه استانها در ارتباط هستیم چنین عددی را پیش بینی نمیکنیم و شما چطور توانستید این عدد را از پیش تعیین کنید؟
من در جواب هزارجریبی گفتم که به شما قول میدهم که امسال بین ۲۰ تا ۲۵ هزار هکتار زمین در استان گلستان زیر کشت پنبه میرود و این در حالی است شما به اندازه کافی تهیه نکردید.
پنبه، مناسبترین محصول برای استان گلستان
وی در ادامه گفت که PH خاک در این مناطق مناسب کشت سویا نیست و با کمبود آب هم نمیتوان توقع یک شالیکاری اقتصادی را داشت.
این کارشناس پنبه ادامه داد: در این منطقه بخش بسیاری از زراعتهای پاییزه شامل گندم و جو و کلزا که از بین رفته است و قسمتی از اراضی نیز آسیب دیده است که آمار دقیق آن را باید خود وزارت جهاد دهد.
این کارشناس کشت پنبه همچنین بیان کرد: خسارتهایی که در کشت پاییزه به کشاورزان استان گلستان وارد شده است میتواند در کشت بهاره جبران شود و سطح زیادی از زراعت بهاره ظرفیت کشت پنبه را دارد چرا که زراعت پنبه نسبت به شالی، ذرت و هندوانه آب کمتری میبرد و از نظر اقتصادی نیز فروش آن مطمئنتر است.
کاویانی ادامه داد: کشاورز اگر در همه زمین خود هندوانه بکارد و نتواند بفروشد چه فایده دارد؟ ولی مطمئن است که محصول پنبه سبزی صیفی نیست که اگر ۴ روز دیرتر بچیند خراب شود بلکه پنبه حتی اگر ۴ ماه هم روی زمین بماند آسیبی نخواهد دید؛ به همین علت، پنبه برای کشاورز یک زراعت مطمئن است که محصول آن تضمین شده و دولت نیز نرخ تضمینی برای آن گذاشته است.
کسی افزایش اراضی پنبه به ۴۰ هزار هکتار را پیش بینی نمیکرد
رییس صندوق پنبه ایران اظهار کرد: سطح زیادی از زراعت بهاره در آن منطقه که جایگزین کشت پاییزه میشود به کشت پنبه تخصیص پیدا میکند؛ آمدن سیل و افزایش سطح کشت اجباری در استان را هیچ کس پیشبینی نمیکرد. من هم که ۴۵ سال است در حوزه پنبه کار میکنم و تجربههای بسیاری در کشت این محصول دارم چنین اتفاقی را پیش بینی نمیکردم که زراعت پنبه به ۴۰ هزار هکتار برسد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر برای کشت پنبه کمبود بذر داریم، یاد آور شد: بذر پنبه را نمیتوان از آن سر دنیا وارد کرد و کشورهای اطراف مثل ترکیه نیز در حال حاضر بذر صادر نمیکنند چرا که کشت پنبه در کشورهای همجوار نیز با فاصله ۱۵ روز از ما شروع خواهد شد.
در حال نمیتوان از کشورهای همسایه بذر تهیه کرد
کاویانی خاطرنشان کرد: در حال حاضر نمیتوان از ترکیه یا سایر کشورهای همجوار بذر تهیه کرد چرا که اگر بذر میخواستیم باید از آبان ماه پیگیری میکردیم، اگر هم کشوری بخواهد به ما بذر دهد باید از ذخائر خود بذر مورد نیاز را تامین کند در حالی که ذخائر بذر هر کشوری هم برای شرایط ویژه است و ممکن است بعد از اینکه کشت آنها تمام شد و مشکلی نداشتند و ذخائر همچنان موجود بود به ما بذر دهند.
وی همچنین گفت: در سالهای گذشته اگر بنا بود در کشور ۱۰۰ هزار هکتار پنبه کشت شود ۳۰ درصد بیش از نیاز این صد هزار هکتار بذر تولید میکردیم که اگر مورد خاصی پیش آمد و شرایط ویژهای بود که به پنبه آسیب زد، آن را جبران کنیم، ولی امروز این کار را هم در استانها انجام نمیدهند به این بهانه که بودجه نداریم و اگر بذر تهیه شده بماند باید با قیمت ارزانتر از خرید، آن را به روغن کشی بفروشیم و زیان ده است.
باید در مصرف بذر صرفه جویی کرد
رییس صندوق پنبه ایران، در ادامه سخنان خود بر استفاده از فرصت ایجاد شده در سال ۹۸ برای کشت پنبه تاکید کرد؛ با این حال وی شرایطی را برشمرد که با رعایت آنها میتوان میزان بازده عملکرد بذور را به حداکثر رساند و صحبتهای خود را اینطور ادامه داد: یک کیسه بذر ۴۰ کیلویی کرک دار ۸۰ هزار دانه بذر دارد در حالی که برای یک مزرعه اگر به طور میانگین ۵۰ هزار بوته داشته باشیم کفایت میکند.
کاویانی بیان کرد: سابق بر این احتمال میدادند که بعضی از بذرهایی که خود تهیه میکنند سبز نشود و یا اگر سبز شد به بیماری بوته میری مبتلا شود پس به جای اینکه ۴۰ کیلو بذر بپاشند، ۸۰ کیلو میپاشیدند که اگر حتی نیمی از آن هم از بین میرفت کشاورز آسیبی نبیند و مجبور به کشت دوباره نشود که برداشت محصولش هم به تاخیر افتد.
کشاورزان با دقتی بیشتری از سالهای گذشته بستر کشت را آماده کنند
وی در ادامه اظهار کرد:، اما امروز توصیه میکنیم که کشاورزان در ارتباط با کاشت پنبه خطر نکنند؛ یعنی، زمین را به نحو احسن آماده کنند تا بستر زمین برای سبز شدن بذور به طور کامل آماده باشد.
اگر خطر بارندگی در روزهای آینده وجود دارد کشاورزان کشت پنبه را انجام ندهند و صبر کنند تا خطر بارندگی تمام شود و هواشناسی اعلام کند که تا ۱۰ روز آینده باران قابل توجهی که به زراعت خسارت بزند نخواهد بارید و با اطیمنان بیشتر پنبه بکارند
این کارشناس پنبه همچنین تاکید کرد: اگر خطر بارندگی در روزهای آینده وجود دارد کشاورزان کشت پنبه را انجام ندهند و صبر کنند تا خطر بارندگی تمام شود و هواشناسی اعلام کند که تا ۱۰ روز آینده باران قابل توجهی که به زراعت خسارت بزند نخواهد بارید و با اطیمنان بیشتر پنبه بکارند.
رییس صندوق پنبه ایران همچنین در مورد استفاده بهینه از بذور پنبه در دسترس گفت: اگر سال گذشته ۵۰ کیلو بذر میپاشیدیم، ممکن است با توجه به رطوبت امسال خاک، پاشش میزان کمتری از بذر هم کفایت کند و باید سعی در صرفه جویی مصرف بذر کنیم یا حداقل اسراف نکنیم و مقداری کمتر بکاریم که بذری که برای ۱۰ هکتار تهیه کردیم ۱۲ هکتار را پوشش دهد؛ همچنین نباید توقع داشته باشیم بذری که برای ۱۰ هزار هکتار تهیه کردیم بتواند ۲۰ هزار هکتار را پوشش دهد.
کاویانی در رابطه با واردات بذر تصریح کرد: مقداری بذر با تحریمها و مشکلاتی که داریم وارد شده است؛ برای مثال یکی از شرکتها با اعتبار شخصی خود بذر از ترکیه وارد کرده است، اما تا امروز هم نتوانسته پول این مقدار را به فروشنده بپردازد و امیدوار است که از طریق بانک بتواند هزینه خرید خود را واریز کند و برای مقداری بذر دیگر نیز پول پرداخت کند. ما امیدواریم که این کار انجام شود که با میزان بذری که وارد کشور خواهد شد ۵ هزار هکتار دیگر از اراضی پوشش داده شود.
باید نهایت دقت را در حفظ مزارع از آفات کرد
وی با تاکید بر اینکه پس از سبز شدن بذور کشاورزان باید نهایت دقت را در حفظ بوتههای پنبه از آفات داشته باشند اضافه کرد: از آفات اول فصل که به پنبه میزند باید حداکثر جلوگیری را به عمل آورد و اگر محصول نیاز به سم پاشی دارند کشاورزان این کار را به موقع انجام دهند تا مطمئن شوند که مزارع خوبی خواهند داشت.
این کارشناس پنبه همچنین گفت: کشاورز وقتی تصمیم به کاشت دارد زمینش را خالی نمیگذارد، اما بذری که خود تهیه میکند کیفیت یک بذر مورد انتظار را ندارد، اما این گونه نیست که این بذر تهیه شده هیچ محصولی ندهد.
وی ادامه داد: اگر متناسب ۴ تن در هکتار عملکرد داشته باشد یک بذر عادی هم میتواند سه تن عملکرد در همین مقیاس را داشته باشد به شرط آنکه امسال کشاورزهای ما مراقبتهای بیشتری کنند.
کاویانی در ادامه بیان کرد: کشاورزان استان گلستان از سیل خسارت دیدند و نباید از آفات آسیبی ببینند. اگر در سال گذشته دقتی بر کنترل آفات مزارع نداشتند امسال باید هم وزارت جهاد کشاورزی و هم اداره پنبه سرمایه گذاری کنند که تحت نظر کارشناسان محصول پنبه از آفت حفظ شود.
حتی بذرهای کم کیفیت هم میتوانند محصول مناسبی دهند
کاویانی همچنین اظهار کرد: اگر بهترین بذر را هم بدون محافظت و تیمار بکاریم نباید انتظار داشته باشیم که محصول مناسبی دریافت کنیم، اما همین دانههای پنبه را اگر شما آبیاری، سمپاشی و کودپاشی به موقع کنیم و همچنین وجین را سر وقت مناسب انجام دهیم همان دانه پنبه که بذر مناسبی نیست میتواند محصول خوبی بدهد.
این کارشناس پنبه تصریح کرد: کشاورزان ما امسال به ناچار باید به علت کمبود بذر از نسلهای دوم و سوم ارقام پنبه استفاده کنند که کیفیت یک بذر نسل اولی را ندارد.
کشاورزان بذور پنبه را با ردیفکار بکارند
وی در پایان گفت: بذر کرک داری که باید پنجاه کیلو پاشیده شود در بعضی از مناطق ما مثل خراسان به طور دستی پاشیده میشده است و میزان مصرف بذر را تا ۱۰۰ کیلو در هکتار نیز افزایش میدهد؛ از این کشاورزان خواهش میکنیم که بذر کرک دار را با ردیف کار بکارند که مصرف بیش از ۳۰ تا ۴۰ کیلو در هر هکتار نداشته باشد و بذرهای دلینته شده را هم با ردیف کار بکارند و هم بیش از ۲۰ کیلو در هکتار نکارند.
منبع: اقتصاد24
خبر های مرتبط