از تداوم غفلت از ظرفیت‌های تولید اتوبوس تا خطر واردات اتوبوس‌های دست دوم

رویداد۲۴ بررسی آمار‌های منتشره وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از تولید ۴۲ هزار و ۶۲۳ دستگاه انواع خودرو در ماه نخست سال ۹۸ است که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۴۷.۲ درصد کاهش نشان می‌دهد.

در این میان اتوبوس نیز با تولید پنج دستگاهی در فرودین ماه امسال ۹۱.۲ درصد کاهش تولید داشته است؛ چراکه میزان تولید این خودرو در مدت مشابه سال گذشته ۵۷ دستگاه بوده است. با این وجود می‌توان گفت که تقریبا تولید اتوبوس به صفر نزدیک شده است.

دی ماه سال گذشته بود که امیرحسین قناتی مدیرکل دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت عنوان کرد: تولید اتوبوس معطل تامین نقدینگی خودروسازان است. او بزرگترین مشکل شرکت‌های خودروساز برای ساخت اتوبوس تامین نقدینگی می‌داند و می‌گوید که باید از سوی شرکت‌های حمل و نقلی و سازمان شهرداری‌ها انجام شود.

به گفته این مسئول، توان ساخت داخل اتوبوس در کشور وجود دارد و در صورت تامین منابع مالی، شرکت‌های خودروساز آماده ساخت، تامین و تحویل آن‌ها می‌شوند.

قناتی همچنین به این موضوع نیز اشاره کرد که دولت در طرح نوسازی ناوگان فرسوده تجاری تا ۵۰ درصد قیمت خودرو را تقبل کرده است و اگر بتوان در تامین باقی مانده قیمت با تامین تسهیلات یا آورده نقدی متقاضیان اقدام‌هایی انجام داد، بطور حتم شرکت‌های خودروساز داخلی قادر به ساخت اتوبوس هستند.

اما با به صفر نزدیک شدن تولید اتوبوس در کشور و نیازی که وجود دارد از سوی شهرداری واردات اتوبوس‌های دست دوم نیز بر سر زبان‌ها افتاد؛ که مجید کیانپور عضو کمیسیون عمران مجلس نیز همان زمان در این رابطه هشدار داد که قطعا نمی‌توان به بهانه کمبود اتوبوس در ناوگان حمل و نقل درون و برون شهری، اتوبوس‌هایی را وارد کرد که سال‌ها در دیگر کشور‌ها کار کرده و امروز که فرسوده شده اند، با قیمت‌های کلان به کشور ما فروخته شود و پس از آن شاهد حوادثی همچون اتفاق دانشگاه علوم تحقیقات باشیم.

او با تاکید بر این که یکی دیگر از تبعات واردات گسترده خودرو‌های فرسوده، ورشکستگی کارخانه‌های تولید اتوبوس در داخل کشور است و با این اقدامات تولید اتوبوس دیگر توجیه اقتصادی ندارد عنوان می‌کند به نظر من بهترین راه کار برای رفع کمبود اتوبوس در داخل کشور، حمایت دولت و شهرداری‌ها از کارخانه‌های تولید اتوبوس در داخل کشور است، با این اقدام ضمن افزایش اشتغال در کشور، می‌توانیم اتوبوس‌های نو با استاندارد‌های قابل قبول را تولید کنیم.

در همین رابطه حسن کریمی سنجری کارشناس صنعت خودرو می‌گوید: «برای آنکه تولید اتوبوس را به انبوه سازی اتوبوس و روز‌های اوج خود برسانیم لازم است که سرمایه گذاری درست و هدفمندی در حوزه تولید اتوبوس و طراحی بدنه آن صورت بگیرد. این سرمایه گذاری به رغم آنکه در بحث جایگزینی خودرو‌های فرسوده بودجه آن دیده شد، اما متاسفانه این بودجه و اعتبار تخصیص پیدا نکرد.»

کریمی سنجری می‌افزاید: «اینکه سرمایه گذاری در مورد تولید اتوبوس را مدام به تاخیر می‌اندازیم، توسعه این بخش که اتفاقا در حوزه داخلی سازی ماژول‌های اصلی این محصول شرکت‌هایی را در داخل کشور داریم تحت شعاع قرار می‌دهد.

ما از توانایی تولیدانبوه سازی موتور و گیربکس که در داخل وجود دارد غافل می‌شویم و کار به جایی می‌رسد که ضرورت نیاز ایجاب می‌کند که محصولات را از خارج وارد کشور کنیم. تعبیر من این است که این موضوع غفلت از ظرفیتی است که در کشور وجود دارد.»

 همانطور که پیش‌تر مطرح شد وضعیت ناوگان اتوبوسرانی از نظر فرسودگی در شرایط مطلوبی قرار ندارد و در حالی که هربار به همین سبب شاهد حوادث تلخی درون شهر‌ها و راه‌های برون شهری هستیم. معاینه فنی‌های بی اثر، به حاشیه کشیدن تولید اتوبوس به دلیل مشکلات موجود در صنعت خودرو و اجرایی نشدن طرح جایگزینی و نوسازی ناوگان درون شهری و برون شهری، همه و همه دست به دست هم داده تا همچنان شاهد حرکت خطر‌های متحرک در جاده‌ها باشیم. شاید بهتر باشد مسوولان وزارت صمت توجه بیشتری به ظرفیت‌های تولید اتوبوس در کشور داشته باشند تا تولید اتوبوس در کشور از بین نرود.