تغییر سیستم آبیاری کشور ۵۰۰ میلیون دلار هزینه میخواهد/ برنامه اصلاح الگوی مصرف در حال اجراست
رویداد۲۴ محمد آیتی: آمار مرکز گنجینه ملی آب نشان میدهد ۹۰ درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف میشود که تنها ۴۰ درصد بهره وری دارد. بر پایه این آمار، میزان هدررفت آب در این حوزه حدود ۶۰ درصد برآورد میشود. این آمار چندان مورد توجه برخی اقتصاددانان ایران نیست، افرادی همچون فرشاد مومنی معتقدند «موج دروغینی ایجاد شده که ۹۰ درصد کل آب در اختیار بخش کشاورزی است، این در حالی است که هیچکدام از شواهد و گزارشهای رسمی چنین چیزی را تایید نمیکند.»
مومنی معتقد است «وقتی چنین چیزی مساله ذهنی مسلط ایرانیان اعم از مسئولان و غیرمسئولان میشود یکی از پیامدهای آن این است که هر چقدر فریاد دارید بر سر کشاورزان بزنید.»
وزارت نیرو آمار دیگری از میزان اتلاف آب کشاورزی اعلام کرده است. دائمی معاون وزارتخانه رقم هدررفت آب را ۳۰ درصد میداند. آمارهای دیگر از ۵۰ درصد نیز سخن گفته شده است. نهادهای دیگر از لزوم اصلاح الگوی مصرف سخن گفتهاند.
اصلاح الگوی مصرف آب در دستور کار دولت است
فارغ از اینکه میزان مصرف آب کشاورزی در ایران بنا به گفته گنجینه ملی آب ۹۰ درصد است یا به گفته مومنی، آماری دروغین برای فشار به کشاورزان باشد، اما در این نکته که هدررفت آب در ایران وجود دارد، قابل کتمان نیست. نظر افضلی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس دهم درباره راههای جلوگیری از اتلاف منابع آبی با رویداد۲۴ گفتگو کرده و معتقد است در این سالها دو وزارتخانه و جهاد کشاورزی برنامههایی را برای جلوگیری از هدررفت آب در دستور کار داشتند که نتایج مناسبی نیز به همراه داشته است.
او به تغییر آبیاری غرقابی به نوین در برخی استانهای کشور اشاره میکند و میگوید: در بعضی استانها روی آبیاری زیرسطحی هم کار شده است؛ مثلا به عنوان نمونه، آبیاری زیرسطحی در یک مزرعه از شهرستان نهبندان اجرا شده که نتیجه مناسبی هم به همراه داشت. امروز بهترین روش برای آبیاری، زیرسطحی است که آب روی ریشه برود تا از تبخیر آب جلوگیری شود.
افضلی در ادامه گفت: چندی پیش از طرف کمیسیون کشاورزی بازدیدی از دشت قروه از استان کردستان داشتیم که متوجه شدیم اجرای طرح آبیاری نوین در آن منطقه سرعت بیشتری داشته و حدود ۸۰ درصد زمینهای کشاورزی آنجا مجهز به این سیستمها شده است. بطور کلی سرعت این روند در کشور قابل قبول بوده و لازم است برای آنکه کل زمینهای کشاورزی ما به سمت آبیاری نوین برود متوسل به منابع ملی شویم.
تغییر سیستم آبیاری کشور برای جلوگیری از هدررفت آب ۵۰۰ میلیون دلار هزینه میخواهد
نماینده نهبندان و سربیشه تصریح کرد: اکنون ضرورت دارد که کار در برخی استانها سرعت بیشتری به خود بگیرد و فقط معطوف به چاهها نباشیم بلکه قناتها را هم دریابیم. در این راستا ۲۰۰ میلیون دلار به این بخش تخصیص داده شده که ما معتقدیم برای آنکه یک بار برای همیشه سیستم آبیاری زمینهای کشاورزی به روز و نوین شود باید بودجهای به مراتب بیشتر از به این موضوع تخصیص داد که برخی همکاران پیشنهاد تامین ۵۰۰ میلیون دلار را داشتند.
عضو کمیسیون کشاورزی خاطرنشان کرد: هرچند تجهیز تمام زمینهای کشاورزی کشور به آبیاری نوین هزینه بالایی دربر دارد، اما بازدهی این کار در درازمدت خودش را نشان میدهد و تا میزان قابل ملاحظهای از هدررفت آب جلوگیری میشود.
به گزارش رویداد۲۴ پیش از این علی محمد شاعری سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس خبر داده بود که قوه مقننه دولت را مکلف کرده در بخش کشاورزی از سامانههای نوین آبیاری استفاده کند و باید اعتبارات لازم در این جهت پیش بینی میشد، اما در لایحه بودجه سال با کاهش ۵۰ درصدی بودجه در بخش مدیریت منابع آب مواجه هستیم.