تبعات بزرگترین عملیات حوثی‌های یمن در خاک عربستان

رویداد۲۴ جنبش انصارالله یمن (حوثی‌ها)، روز شنبه از «بزرگترین عملیات» نظامی علیه عربستان سعودی خبر داد. عملیاتی که طبق اعلامیه رسمی سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن، در آن سه تیپ نظامی وابسته به ائتلاف سعودی سقوط کرد و هزاران نفر، از جمله صد‌ها سرباز و افسر سعودی، اسیر شدند.

یحیی سریع، سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن، این عملیات را «گسترده» توصیف کرد که در آن دشمن، «خسارت‌های بسیار بزرگی» متحمل شد. سریع گفته در این عملیات که «نصر من الله» نامگذاری شده، سه تیپ نظامی با همه تسلیحات و اکثر افراد آن سقوط کردند و غنایم بزرگی به دست یمنی‌ها افتاد. علاوه بر این، هزاران نفر، از جمله تعداد زیادی از «فرماندهان، افسران و سربازان ارتش سعودی» اسیر شدند.

سریع، روز شنبه، طی یک نشست خبری، عملیات «نصر من الله» را «بزرگترین» عملیات نظامی علیه عربستان از آغاز جنگ یمن دانست و گفت: «در جریان عملیات، نیرو‌های محاصره شده دشمن به طور کامل نابود و اسیر شدند و صد‌ها کیلومتر در یک عملیات کیفی در نجران آزاد شد.»

انصارالله روز شنبه جزئیاتی از عملیات نصر من الله را اعلام کردند. اما تا ظهر روز یکشنبه عربستان هیچ واکنشی نسبت به آن نشان نداد. محمد عبدالسلام، سخنگوی انصارالله، در توئیتی نوشت: «عربستان بیهوده سعی می‌کند این شکست سهمگین را که از رزمنده یمنی خورده، لاپوشانی کند.»

عبدالسلام از قول سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن اعلام کرد روز یکشنبه رأس ساعت سه بعد از ظهر به وقت یمن، نشست خبری «بسیار مهمی» درباره عملیات نصر من الله برگزار می‌شود که در آن جزئیات و فیلم‌های جدیدی درباره غنایم و اسرای سعودی منتشر خواهد شد. به نظر می‌رسد انصار الله می‌خواهند بیش از پیش حکومت سعودی را تحت فشار قرار دهند. رسانه‌های سعودی، تاکنون، هیچ خبری درباره عملیات انصارالله منتشر نکردند. ظاهرا، خسارت‌های سنگین و خصوصا به اسارت رفتن تعدادی از افسران سعودی، مانع از تکذیب عملیات از سوی عربستان شد. سعودی‌ها احتمالا نگران هستند که ماجرا را تکذیب کنند سپس انصارالله فیلم اسرا و غنایم را منتشر کند.

عملیات در عمق خاک عربستان و پیامد‌های آن

برخی محافل نزدیک به جنبش انصارالله می‌گویند عملیات نصر من الله در عمق ۵۰۰ کیلومتری خاک عربستان انجام شده است. اینکه انصارالله صد‌ها کیلومتر در خاک جنوب عربستان پیشروی کند و حدود دو هزار نفر اسیر بگیرد، تحول بسیار قابل توجهی است و ضعف فزاینده ارتش عربستان را نشان می‌دهد.

در ماه‌های اخیر، یمنی‌ها حملات پهپادی و موشکی متعددی علیه برخی تاسیسات نفتی و فردوگاه‌‎های عربستان انجام دادند که بعضا بازتاب جهانی گسترده‌ای داشته‌اند. دو هفته پیش، در بامداد شنبه ۱۴ سپتامبر، مهمترین تاسیسات نفتی عربستان در شرق این کشور، مورد حمله موشکی و پهپادی قرار گرفت. انصارالله مسئولیت این حمله را به عهده گرفتند، اما عربستان، آمریکا و کشور‌های اروپایی، ایران را متهم کردند. پس از حمله ۱۴ سپتامبر، انصارالله به طور یکجانبه، آتش بس اعلام کرد. اما سعودی‌ها آن را جدی نگرفتند. از این رو، عملیات جدید ممکن است فشار بر عربستان را دو چندان کند. عربستان، پیشنهاد صلح آمیز انصارالله را به طور کامل نپذیرفت، اما در عین حال نتوانست از مرز جنوبی خود در برابر حملات این گروه محافظت کند.

سعودی‌ها در مقایسه با انصارالله، تسلیحات بسیار پیشرفته‌ای در اختیار دارند. به همین دلیل، پس از هر عملیات بزرگ یمنی‌ها علیه عربستان، تحلیل‌هایی درباره ضعف و ناکارآمدی ارتش سعودی منتشر می‌شود.

 

اولین تصاویر از اسرای ائتلاف سعودی در عملیات نصر من الله؛ مردی که پرچم را در دست دارد، خطاب به عبدالملک حوثی، رهبر گروه انصارالله، می‌گوید او این پرچم را در ریاض، ابوظبی و کاخ سفید برافراشته خواهد کرد. سپس شعار «مرگ بر آمریکا» سر می‌دهد

عربستان با هدف اخراج انصارالله از صنعا، به یمن حمله نظامی کرد. اما با گذشت حدود پنج سال از این حمله، سعودی‌ها نه تنها نتوانستند انصارالله را ریشه کن کنند، بلکه حتی نمی‌توانند از خاک خود در برابر این گروه دفاع کنند. برخی ناظران بر این باور هستند که تحولات جنگ یمن به نفع انصارالله رقم می‌خورد. در همین خصوص، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رأی الیوم، در سرمقاله این روزنامه نوشت: «جنبش انصارالله، پایداری کرد و قواعد درگیری را به نفع خود تغییر داد و اکنون دست بالا را دارد.»

ظاهرا سعودی‌ها این را درک می‌کنند و به همین دلیل، به فکر چاره جویی افتاده‌اند. یک روز قبل از عملیات انصارالله، خبرگزاری بلومبرگ به نقل از منابعی در دولت یمن، مدعی شد عربستان با آتش بس محدود در برخی مناطق یمن، از جمله صنعا، موافقت کرده است. در حال حاضر تلاش‌هایی در جریان است تا این آتش بس، مناطق دیگری را شامل شود.

منابع یمنی می‌گویند با وساطت طرف‌های غربی، گفتگو‌هایی درباره مدت و وسعت آتش بس در جریان است. اوایل سپتامبر، دیوید شنکر، دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک، به عربستان سفر کرد. اندکی پس این سفر، روزنامه وال ستریت ژورنال گزارش کرد که آمریکا تلاش می‌کند عربستان را به مذاکره با سران انصارالله ترغیب کند. شنکر نیز گفته بود که واشنگتن در حال گفتگو با حوثی‌هاست.

عملیات انصارالله در عمق خاک عربستان، ممکن است با هدف تقویت موضع مذاکراتی آن‌ها با عربستان و آمریکا انجام شده باشد. شواهد و قراین نشان می‌دهد که جنگ یمن رو به پایان است. از این رو، بعید نیست که طرف‌های جنگ، با هدف تقویت موضع مذاکراتی خود، دست به عملیات بزرگ بزنند. اندکی پس از قبول آتش بس از سوی عربستان، انصارالله، به نجران حمله کردند و اسرای زیادی گرفتند.

موقعیت نجران در مرز عربستان و یمن

جنگ عربستان در یمن به نتیجه دلخواه سعودی‌ها نرسید. صنعا هنوز تحت سیطره انصارالله است و دولت عبدربه منصور هادی، در اثر شورش‌‎های جدایی‌طلبان در جنوب یمن، به شدت ضعیف شده و احتمالا دیگر امیدی به بازگشت به صنعا ندارد. افزون بر این، امارات متحده عربی، به تدریج از یمن خارج شد و سعودی‌ها را تنها گذاشت. محافل غربی نیز به انتقاد از جنگ یمن ادامه می‌دهند و عربستان را مقصر وضع نابسامان انسانی در آنجا می‌دانند.

بر این اساس، برخی از ناظران معتقدند که جنگ یمن به زودی تمام می‌شود. در همین رابطه، اصغر زارعی، کارشناس مسائل خاورمیانه، به فرارو گفت: «من فکر می‌کنم جنگ یمن به روز‌های پایان خود نزدیک می‌شود، اما اگر سعودی بخواهند همچنان اصرار داشته باشند بر بازی باطل خود پافشاری کنند قطعا شرایط بر علیه آنهاست و شرایط دشوارتری در پیش خواهند داشت و در شرایط دشوارتر باید امتیازات بیشتری به مقاومت یمن بدهند.»