رویداد۲۴ گزارش می‌دهد؛
آغاز فصل تنش‌زدایی در منطقه/ آیا ایران و عربستان در حال مذاکره‌اند؟
دو سال از آغاز تحریمهای آمریکا علیه ایران گذشته و به نظر می رسد ایران راه هایی را برای تعامل با همسایگانش پیدا کرده است. روز گذشته خبر رزمایش مشترک چین، روسیه و ایران جهان را تکان داد و این بار خبرهایی از احتمال از سر گیری روابط ایران و رقیب منطقه ایش، عربستان به گوش می رسد.
رویداد۲۴ چند ماه از حمله به تاسیسات نفتی عربستان که غربی‌ها انگشت اتهام را به سمت ایران نشانه رفته اند گذشته و برخی رسانه‌ها از چرخش شاهزاده سعودی به سمت دیپلماسی برای کاهش تنش با دشمن منطقه ایش خبر داده اند.
نیویورک تایمز در گزارشی از اقدامات محمد بن سلمان برای مذاکره مستقیم با حوثی‌های یمن بعد از چهار سال جنگ خبر داده است.
در این گزارش گفته شده: محمدبن سلمان همزمان به دنبال پایان تنش‌ها با قطری است که خودش و همتایانش علیه این کشور آغاز کرده بودند. او همچنین به دنبال مذاکره غیر مستقیم با ایران است.
تحلیل گران نیویورک تایمز درباره این شیفت از مقابله به مذاکره میگویند دلیل این تصمیم این بوده که بعد از یک دهه تجربه سیاست آمریکایی در خاورمیانه، سعودی‌ها به این نتیجه رسیده اند که آمریکا دیگر نمیتواند تضمین لازم برای دفاع از صنایع نفتی عربستان را به آن‌ها ارائه کند..
دونالد ترامپ ددر حالی که مقامات آمریکایی و عربستانی هر دو انگشت اتهام را برای حمله به تاسیسات نفتی آرامکو و مختل شدن تولید نفت در این تاسیسات به سمت ایران نشانه رفته بودند، جز لفاظی در توییتر هیچ اقدامی علیه ایران نکرد.
از نظر سعودی‌ها این عدم اقدام از سوی آمریکا نشان دهنده این واقعیت است که علی رغم اینکه ده‌ها میلیارد دلار از سوی عربستان صرف سلاح‌های آمریکایی شده است (بیش از ۱۷۰ میلیارد دلار از سال ۱۹۷۳ تا کنون به اذعان نیویورک تایمز)، اما دیگر بر روی کمک آمریکایی‌ها در مقابل ایران نمیتوان حساب باز کرد.
تحلیل گران در گفتگو با این رسانه آمریکایی از تلاش عربستان برای کاهش تنش با دشمنان خود از جمله ایران خبر داده اند.
دیوید روبرتز متخصص امور منطقه در دانشگاه کینگز کالج لندن به نیویورک تایمز گفته: من فکر میکنم اگر به حادثه ۱۴ سپتامبر به عنوان نقطه عطفی در تاریخ خلیج فارس نگاه کنید خواهید دید که عربستانی‌ها متوجه شدند که نیاز به اصلاح امور دارند.
برای آمریکا شیفت به سمت دیپلماسی یک پارادوکس عجیب است. دولت ترامپ و کنگره برای پایان دادن به جنگ یمن به عربستان فشار آورده اند و دولت آن‌ها را مجبور کرده با قطر آشتی کنند. اما به نظر می‌رسد این حمله به تاسیسات نفتی عربستان بوده که آن‌ها را مجاب کرده باید به سمت مصالحه بروند.
بعد از روی کار آمدن محمد بن سلمان که در زمان انتخاب به عنوان ولیعهد ۲۹ سال بیشتر نداشت، سیاست عربستان خصمانه‌تر شد. او عربستان را به سمت جنگ نیابتی با ایران در یمن سوق داد و قطر را با بهانه حمایت از تروریسم و ارتباط با ایران، بایکوت کرد و در سراسر منطقه با ایران در گیر جنگ شد.
منتقدان به نیویورک تایمز گفته اند که این ولیعهد جوان با کله شقی منطقه را بی ثبات کرده است. از این گذشته کمپین‌های او در یمن و قطر به نتیجه مطلوب نرسیده است. جنگ یمن یک جنگ پر هزینه باتلفاتی بسیار بوده که به یکی از بدترین فجایع بشری تبدیل شده است.
راب مالی مقام ارشد دولت اوباما در امور خاورمیانه درباره تصمیم عربستان به دیپلماسی در قطر و یمن گفته این تصمیم نشانگر عزم سعودی‌ها برای تحکیم وضعیتش در زمان تردید‌ها و آسیب پذیری منطقه است.
تحلیل گران معتقدند فقدان پاسخ درخور به حملات از سوی آمریکایی‌ها به نوعی از بین رفتن دکترین کارتر که به سال ۱۹۸۰ برمیگردد است. جیمی کارتر وعده داده بود جریان نفت در خلیج فارس را بعد از انقلاب ایران و حمله شوروی به افغانستان تضمین کند.
روسای جمهوری بعد از او چه دموکرات و چه جمهوری خواه همگی این سیاست را دنبال کردند و صادرات نفت عربستان را به خاطر منافع جهان و آمریکا تضمین کردند.
استیون کوک اندیشمند عضو شورای روابط خارجی با اشاره به دکترین کارتر گفته: از زمانی که من مطالعاتم را بر روی خاورمیانه شروع کردم مساله حفاظت از جریان نفت مطرح بوده است.
بعد از حملات به تاسیسات نفتی عربستان ترامپ نیرو‌های آمریکایی را روانه عربستان کرد تا سامانه‌های موشکی پاتریوت را به راه بیاندازند. این چیزی نبود که عربتسانی‌ها از رییسجمهور آمریکا که سال‌ها او را به عنوان نزدیک‌ترین دوست خود که دشمنی مشترکی با ایران دارد میشناسند انتظار داشتند. ترامپ همچنین در پی سقوط پهپاد گوبال هاوک آمریکایی بر فراز خلیج فارس دستور حمله هوایی به ایران را ملغی کرد.
کوک در این باره به نیویورک تایمز گفته آنچه عربستانی متوجه نمیشوند این است که ترامپ خیلی بیشتر از چیزی که آن‌ها فکر میکنند به جهان بینی اوباما نزدیک است. مساله بر سر خروج از خاورمیانه است.
شهرت سعودی‌ها در ایالات متحده به شدت ضربه خورده و دلیل اصلی ان جنگ در یمن، محاصره قطر و کشتن جمال خاشقجی در سرکنسولگری عربستان در ترکیه است.
با اینکه ترامپ در مقابل خشم کنگره از عربستان همچنان حمایت خود را از شریک مهمی که میلیارد‌ها دلار خرید تسلیحات آمریکایی داشت ادامه داد، اما با نزدیک شدن فصل انتخابات، سعودی‌ها به این نتیجه رسیده اند که رییس جمهور جدید رویکردی کاملا متفاوت خواهد داشت.
امیل هوکایمن تحلیل گر خاورمیانه در موسسه مطالعات استراتژیک بین المللی به نیویورک تایمز گفته: خیلی سخت است که از ترامپ بخواهید در کمپین انتخاباتی اش از عربستان دفاع کند. در نتیجه سعودی‌ها باهوش‌تر از آنند که منتظر چنین زمانی بنشینند.
از سوی دیگر روز‌های خوش رابطه عربستان و امارات نیز با خروج نیرو‌های اماراتی از عدن به سر رسیده است. در ماه جولای امارات مذاکراتی را با ایران در زمینه امنیت دریای آغاز کرد که سراغاز تلاش‌های او برای کاهش تنش‌ها در خلیج فارس بود.
همزمان تنش‌ها میان عربستان و قطر نیز کاهش یافته است. اگرچه پیشرفت چشم گیری حاصل نشده، اما مذاکرات بی سر و صدا بین سران دو کشور آغاز شده است.
اکانت شبکه‌های اجتماعی سعودی که اغلب امیر قطر تمیم بم حماد آل ثانی را مسخره میکردند چند صباحی است که سکوت کرده اند.
اگرچه امیر قطر دعوت ملک سلمان برای شرکت در نشست منطقه‌ای در عربستان سعودی را نپذیرفت، عربستان سعودی این روز‌ها به جای اینکه شهروندانش را از سفر به قطر منع کرده و آن‌ها را تنبیه کند، تیم فوتبالش را برای شرکت در تورنومنت دوحه راهی پایتخت قطر کرده است.
اما پیشرفت در حوزه‌ای از تنش‌ها که از همه شدید‌تر است، کمیاب‌تر به نظر می‌رسد؛ بین ایران و عربستان.
بعد از چندین سال دشمنی و رقابات منطقه‌ای، مقامات عراقی و پاکستانی اقداماتی را برای میانجی گری میان ایران و عربستان از سر گرفته اند.
بعد از چندین سال دشمنی و رقابات منطقه‌ای، مقامات عراقی و پاکستانی اقداماتی را برای میانجی گری میان ایران و عربستان از سر گرفته اند.
به گزارش نیویورک تایمز معلوم نیست کانال ارتباطی بین ایران و عربستان در شرایطی که آمریکا در تلاش برای منزوی کردن ایران است چه شکلی خواهد بود. اعتماد نکردن به آمریکا یک چیز است و علنا به چالش کشیدن آمریکا یک چیز. بعید به نظر می‌رسد که محمد بن سلمان به دنبال دومی باشد.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
