رویداد۲۴ گزارش می‌دهد؛
آیا جهان می‌تواند به این زودی‌ها به واکسن کرونا دست پیدا کند؟
ویروس کرونا هر روز تعداد بیشتری از افراد را به کام مرگ می‌کشاند و موسسات تحقیقاتی هنوز به یک واکسن موثر دست پیدا نکرده‌اند. برخی از مدت زمان ۱۸ ماهه برای تولید یک واکسن موثر خبر داده‌اند، اما آیا حتی با تولید واکسن هم این بیماری ریشه کن خواهد شد؟ از آنجایی که سود ساخت واکسن کم است، بسیاری از شرکت‌ها به سمت آن نرفته‌اند. کمپانی‌ها عمدتا درحوزه تولید واکسن محتاطانه عمل می‌کنند چرا که تولید واکسن برای بیماری‌هایی که بعدا ریشه‌کن می‌شوند، به لحاظ کار پر سودی نیست و به نوعی توجیه اقتصادی ندارد.
رویداد۲۴ شیوع ویروس ابولا که از سال ۲۰۱۳ آغاز شد یکی از همه‌گیر‌ترین بیماری‌ها تا امروز بود. نزدیک به سه سال بیش از ۱۱ هزار نفر را در گینه، لیبریا و سیرالئون به کام مرگ فرو برد. این ویروس برای اولین بار تجربه آزمایش انسانی واکسن را نیز به همراه داشت.
در اواخر دهه ۱۹۹۰ دانشمندان کانادایی سعی کردند بفهمند ابولا چطور کار می‌کند و برخی ژن‌های این بیماری را در ژنوم یک ویروس بی‌ضرر معمولی قرار داده و به موش تزریق کردند. موش‌ها آنگونه که دانشمندان انتظار داشتند مریض نشدند بلکه در برابر ابولا ایمن شدند. در سال ۲۰۰۵ این اتفاق می‌توانست به یک واکسن برای انسان تبدیل شود، ولی در آن زمان شیوعی وجود نداشت که نیازمند واکسن باشد.
نشریه اکونومیست در یادداشتی تحقیقات مرتبط با ساخت واکسن ویروس کرونا را با ابولا مقایسه کرده و گفته حتی در صورت ساخته شدن واکسن، مساله عدالت توزیع یکی از مسائل بغرنج جهان خواهد بود.
زمانی که در غرب آفریقا شیوع ابولا در سال ۲۰۱۴ شدت گرفت، شرکت تحیقیقات دارویی بریتانیایی ولکام تراست واکسن ابولا را آزمایش کرد. این آزمایش در فاز اول بر روی داوطلبان سالمی در بریتانیا، کنیا و آمریکا و جا‌های دیگر انجام شد. در اواسط سال ۲۰۱۵ میزان موثر بودن این واکسن در فاز سوم روی افرادی در گینه آزمایش شد که آزمایش این فاز نیز با موفقیت همراه بود. این واکسن هماکنون برای استفاده جهانی تولید می‌شود.
برای اینکه یک واکسن از فاز یک آزمایش به فاز سوم برسد، دست‌کم ده ماه زمان لازم است و این زمان هم بستگی به میزان اضطرار دارد. در شرایط کنونی به نظر می‌رسد دنیا بیشتر از زمان شیوع ابولا به واکسن کرونا نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: روز بعد از پایان بحران ویروس کرونا، بشریت سزاوار خاتمه دادن به نئولیبرالیسم است
بیشتر بخوانید: روز بعد از پایان بحران ویروس کرونا، بشریت سزاوار خاتمه دادن به نئولیبرالیسم است
به گزارش رویداد۲۴ اواسط ماه آپریل تعداد کشته شدگان در اثر ویروس کرونا در هر روز بیشتر از تعداد کل کشته‌های ناشی از ابولا در طول سه سال بوده است. یک واکسن شاید نتواند جان افراد را نجات دهد، اما جریان پندمی کرونا را تغییر می‌دهد. تولید واکسن می‌تواند جان کسانی که واکسینه شده‌اند را نجات دهد و تعداد مبتلایان و در نتیجه کشته‌ها را کاهش دهد. از طرفی این اتفاق جریان شیوع ویروس کرونا را نیز کُند خواهد کرد.
هیچ واکسنی از قبل برای ویروس کرونا و ویروس‌های مشابه نظیر سارس وجود نداشته است. اما علم با سرعت در این روز‌ها در حال پیشرفت است. گزارش‌هایی مبنی بر وجود ۸۶ واکسن علیه ویروس سارس و کووید-۲ در سراسر جهان وجود دارد.
فاز اول آزمایش برخی از واکسن‌ها علیه ویروس کرونا آغاز شده و یکی از آن‌ها که توسط شرکت چینی کن سینو بیولوژیکس چین که با مشارکت واحد علوم پزشکی ارتش این کشور آغاز شده به مرحله دوم آزمایش رسیده است.
واکسن چینی در مرحله دوم روی ۵۰۰ داوطلب در ووهان چین آزمایش شده است. این تلاش‌ها به احتمال زیاد منجر به تولید یک واکسن موثر خواهد شد.
دامپزشکان از این واکسن‌ها در همین مرحله برای ایمن کردن بدن حیوانان در برابر کرونا در سالهای آتی استفاده کرده‌اند. بدن بیشتر کسانی که به ویروس سارس مبتلا شده بودند در برابر ویروس‌های مشابه ایمن شده است.
اما اینکه واکسن وجود داشته باشد کافی نیست. این واکسن باید در سراسر جهان توزیع شود. احتمال رسیدن به یک واکسن موثر تا پایان تابستان وجود دارد، اما اینکه این واکسن به همه جا توزیع شود، در حجم بالا تولید شود و مشکلات آن استخراج شود زمان بیشتری نیاز دارد.
چهره‌هایی که برای تولید این واکسن هزینه کرده‌اند می‌گویند احتمالا ساخت این واکسن ۱۸ ماه طول می‌کشد. از نظر رفاه بشر مهمترین نکته کوتاه‌تر کردن این مدت زمان است، اما از نظر سیاسی اینکه چه کسی به این واکسن دست پیدا می‌کند هم اهمیت دارد. اگر چین به این واکسن دست پیدا کند، که خیلی هم محتمل است، پیروزی بزرگی برای سیستم چینی خواهد بود.
تقاضا برای این واکسن در واقع کل جمعیت جهان را در بر می‌گیرد. جهان سالانه به بیش از ۵ میلیارد دوز از این واکسن نیاز خواهد داشت. اگر ظرفیت تولید واکسن ویروس کرونا محدود باشد عملا سیاست واکسیناسیون با شکست مواجه می‌شود. شاید بهترین راه این باشد که تعداد بیشتری واکسن در اختیار جمعیت‌هایی که در معرض بیشترین خطر هستند قرار بگیرد، اما احتمالا کشور سازنده واکسن ترجیح می‌دهد تولیدش را برای مردم خودش مصرف کند.
بیشتر بخوانید: ۶ باور غلط در مورد ویروس کرونا
بیشتر بخوانید: ۶ باور غلط در مورد ویروس کرونا
به گزارش رویداد۲۴ برخلاف تصورات، از آنجایی که سود ساخت واکسن کم است، بسیاری از شرکت‌های غربی به سمت آن نرفته‌اند. تحقیقات مربوط به واکسن ویروس کرونا تقریبا در چهار کمپانی محدود شده است: gsk، جانسون اند جانسون، فیزر و سانوفی. این کمپانی‌ها هم عمدتا درحوزه تولید واکسن محتاطانه عمل می‌کنند چرا که تولید واکسن برای بیماری‌هایی که بعدا ریشه‌کن می‌شوند، به لحاظ کار پر سودی نیست و به نوعی توجیه اقتصادی ندارد؛ این یعنی منطق سرمایه اینگونه جان انسان‌ها را به خطر خواهد انداخت.
شعار سازمان بهداشت جهانی مبنی بر «همه با هم» یعنی همه دولت‌ها، خیریه‌ها و خریداران بالقوه واکسن نه تنها باید به دنبال راهی برای پرداخت هزینه‌های احتمالی تولید این واکسن باشند. گفته شده تولید این واکشن به میلیارد‌ها دلار پول برای ساخت واحد‌های تولیدی نیاز دارد.
بیل گیتس که در ظاهر به عنوان یکی از خیرین حامی انسان شناخته می‌شود، گفته «بخشی از این میلیارد‌ها دلار هدر خواهد رفت.» با این حال در مقابل جلوی هدر رفتن چندین هزار میلیارد دلار ناشی از اقتصاد‌های آسیب دیده گرفته خواهد شد. دولت‌ها هنوز به درخواست‌ها برای تولید واکسن پاسخی نداده‌اند. برخی صنایع خودشان دست به کار شده‌اند. موسسه هندی سروم یکی از بزرگترین تولید کننده‌های واکسن برای جمعیت فقیر جهان است. این موسسه گفته حاضر است بخشی از هزینه‌ها را بپردازد.
جانسون اند جانسون نیز یک میلیارد دلار برای ایجاد یک کارخانه تولیدی بسیار بزرگ متعهد شده است. این شرکت اعلام کرده تولید واکسن را با هدف سودآوری انجام نمی‌دهد. شرکت سانوفی نیز گفته به دنبال انگیزه‌های مالی نیست.
با این حال تمام اینها هنوز در حد حرف است و اینکه شرکتی مشخصا منافع مالی را کنار بگذارد و نیازهای بشری را در نظر بگیرد، هنوز محل سوال است؛ نکته دیگر اینکه مساله عدالت در توزیع این واکسن هنوز یه مساله بغرنج است.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
