دلیل ریزش‌های سنگین بورس چیست؟
رویداد۲۴ شاخص کل بورس روز گذشته ریزش حدود ۵۵ هزار واحدی داشت و به یک میلیون و ۵۱۵ هزار واحد رسید. این افت حدود ۲.۶۹ درصد از ارزش بازار سرمایه را به خود اختصاص داده بود. با وجود اینکه بیش از دو ماه از تصاحب قله دو میلیون واحدی شاخص کل می‌گذرد، اما بورس دیگر نتوانست جایگاه قبلی‌اش را باز پس بگیرد و همچنان در فاصله بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار واحدی از قله روانی است.
همین امر عاملی بود برای انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه برای جلوگیری از نوسان‌ها و افت‌های آتی. با وجود مخالفت‌ها و بیم از نتیجه این عمل همچنان این انتقال صورت نگرفته، اما مسوولان بازار سرمایه بر نهایی شدن این انتقال تاکید دارند.
شروع سرمایه‌گذاری بانک‌ها در بورس؟
پس از انتقال یک درصد از سهم صندوق توسعه به بورس برای بهبود شاخص‌ها، خبر‌هایی نیز مبنی بر آزاد شدن سرمایه‌گذاری بانک‌ها در بورس منتشر شد. هر چند تاکنون از این سرمایه‌گذاری حرفی در محافل گفته نشده، اما با اعلام سازمان بورس قرار است بانک‌ها از امروز در بورس سرمایه‌گذاری کنند. این خبر در نهایت به بی‌اعتمادی مردم نسبت به تصمیم‌های دولت برای بهبود وضعیت بازار سرمایه دامن زد و به جای اینکه سیگنال مثبتی برای افزایش شاخص باشد، آن را ۴۳ هزار واحد کاهش داد.
فعالان بر این باورند که دولت برنامه‌ای برای عملکرد بازار سرمایه ندارد و می‌خواهد آن را به هر ترتیبی مثبت نگه دارد. به اعتقاد کارشناسان خرید و فروش بانک‌ها در بازار سرمایه می‌تواند با تورم همراه باشد و ثبت دارایی‌های پرریسک در ترازنامه بانک‌ها مشکلات پولی برای اقتصاد کشور ایجاد کند. علی صحرایی، مدیرعامل بورس نیز در اظهارنظری گفت: «ورود بانک‌ها به بورس سرمایه‌گذاری بلندمدت نیست و آن‌ها پس از خرید می‌توانند هر زمان که صلاح دانستند طی یک تا دو سال آینده بفروشند و جزو سرمایه‌گذاری به حساب نمی‌آید.»
بیشتر بخوانید: روند بورس کمی تغییر کرد/ ظهور برخی نشانه‌های بهبود بازار سهام
نوسان‌گیری روزانه، کاهش افت معاملات
چند روز پیش اخباری مبنی بر ممنوعیت نوسان‌گیری روزانه منتشر شد که به معنای «عدم امکان فروش سهام خریداری شده در یک روز» است. صحرایی معتقد است با این کار «ثبات بیشتری به بازار برگردد و از هیجانات بازار کاسته شود.» زمان بازگشتن روال سابق به بورس و رفع ممنوعیت نوسان‌گیری روزانه مشخص نیست. مدیرعامل بورس در این خصوص گفت: «این تصمیم که تا زمان اطلاع بعدی ادامه خواهد داشت، خواسته فعالان بازار مبنی بر کنترل شرایط غیرعادی و مصوبه نهاد ناظر بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاری واقعی بوده و چندان هم پیچیده نیست.»
او از این تصمیم حمایت کرده و ادامه داد: «اصولا چرا فعال حقیقی یا حقوقی که هنوز پولی پرداخت نکرده باید قادر به فروش سهامی باشد که در همان روز خریداری کرده است؟ از سوی دیگر زمانی که ناشران یا بازارگردان‌ها مسوولیت نقدشوندگی و اطمینان‌بخشی به بازار را به عهده می‌گیرند نباید با رفتار نوسان‌گیری و نا اطمینانی روبه‌رو شوند.» با وجود اینکه مسوولان دولتی و مدیران سازمان بورس تمام تلاش خود را برای بهبود وضعیت و جلوگیری از افت بیشتر شاخص در این بازار می‌کنند، اما کارشناسان بازار سرمایه معتقدند این اقدام می‌تواند نقدینگی وارد شده به بازار سرمایه را به سرعت خارج کرده و به سایر بازار‌ها ببرد. در این صورت نوسان قیمتی بیشتر، دور از ذهن نخواهد بود.
با این حال کارشناسان دلایل متعددی را برای ریزش مطرح می‌کنند، اما یکی از مهم‌ترین دلایل، عدم اعتماد مردم به بورس ارزیابی می‌شود. برخی از آن‌ها معتقدند مشکل اصلی بازار بی‌ارزش بودن بسیاری از سهم‌های بازار بوده به نحوی که سهامداران عمده حاضر نیستند از آن سهم حمایت کنند، سهم‌هایی که در سال ۹۸بیش از ۳۰برابر شده و حال دیگر ارزش سرمایه‌گذاری ندارند، عده دیگری از کارشناسان می‌گویند، مشکل اصلی بازار دخالت‌های دولت بوده و بازار راه خود را بالاخره پیدا خواهد کرد، تنیکالیست‌ها نیز معتقدند حداکثر ۱۴روز کاری برای رسیدن بورس به صعود باقی مانده است. دست آخر، اظهارنظر‌هایی وجود دارد که می‌گوید بی‌اعتمادی مردم به برنامه‌های اقتصادی دولت عامل ریزش بورس شده و بعد از رفع هیجان بازار به سمت مثبت بازخواهد گشت.
