جنگ در قره‌باغ ، خسارت در خداآفرین/ روایت ساکنان محلی از خسارات جنگ آذربایجان و ارمنستان
رویداد۲۴ شادی مکی: سال‌هاست که جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره‌باغ با یکدیگر درگیر هستند. این درگیری از تابستان امسال مجددا آغاز شد و با وجود اعلام آتش بس اما گاهی آتش جنگ میان دو کشور بالا می گیرد.
در این بین، ایران که در هسایگی دو کشور قرار دارد سعی کرد خود را از آتش تنش قره باغ دور نگه دارد. با این حال، اما شهر‌های مرزی واقع در آذربایجان شرقی از آتش این جنگ دور نماندند و مبادله موشک و خمپاره میان دو کشور، شهر‌های مرزی ما را نیز با بحران مواجه کرد. به نحوی که در این مدت بیش از ۶۰ موشک و خمپاره به مناطق مرزی ما اصابت کرده و خساراتی به بارآورد.
شهرستان خداآفرین واقع در ۷۰۰ کیلومتری مرز آذربایجان از جمله مناطقی بود که در جنگ میان دو کشور دیگر دچار آسیب شد. هرچند که مقامات ایران و وزارت امورخارجه کشورمان بار‌ها این چنین اقداماتی را محکوم کردند، اما به هر حال مردم مناطق مرزنشین آذربایجان شرقی متحمل خسارات مالی زیادی شدند و تنها با محکوم کردن حادثه، تغییری در وضعیت آنها رخ نمی‌دهد.
عضو شورای شهر: تا کنون ۶۰ موشک به خداآفرین اصابت کرده است
رویداد۲۴ در این گزارش با ساکنان محلی و همچنین اعضای شورای شهر خمارلو مرکز شهرستان خداآفرین و یکی از مردم این منطقه گفتگو کرده است. آقای سعادت ساکن منطقه خداآفرین و معلم درباره خسارات ناشی از اصابت موشک‌های به کاررفته در جنگ آذربایجان و ارمنستان به خاک این منطقه می‌گوید: هفته گذشته حدود ۶۰ موشک طی چند روز به خداآفرین اصابت کرد و همان اوائل چند خمپاره در تعدادی از روستا‌های تابعه خداآفرین اصابت کرد که طی آن یک کودک مصدوم شد.
وی ادامه می‌دهد: این خمپاره‌ها به روستا‌های آلاجوجه و سوتن و تعدادی دیگر از روستا‌ها اصابت کرده بود. البته این موشک‌ها به شهر اصابت نمی‌کنند و بیشتر روستا‌ها را تهدید می‌کنند. آنطور که تعدادی از منازل در این روستا‌ها تخریب شده‌اند. به هرحال شرایط به گونه‌ای بود که مردم به شدت دچار ترس و نگرانی شده بودند.
این معلم اهل خداآفرین عنوان می‌کند: تا به حال دولت برای جبران خسارت آسیب‌دیدگان اقدامی نکرده است، اما قاعدتا باید اقداماتی را دراین باره انجام دهد. در حال حاضر امنیت در شهر برقرار است و خوشخبتانه مردم مشکلی ندارند.
بیشتر موشک‌های جنگ ارمنستان و آذربایجان به مزارع اصابت کرده
عباس زینی‌زاده عضو شورای شهر خمارلو مرکز شهرستان خداآفرین نیز به رویداد۲۴ می‌گوید: شهرستان خداآفرین از سه شهر خمارلو، عاشقلو و لاریجان تشکیل شده است. در این مدت حدود ۵۰ تا ۶۰ مورد موشک و خمپاره ناشی از جنگ میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان به این شهرستان اصابت کرده است. اما خوشبختانه بیشتر این اصابت‌ها به مناطق مسکونی نبوده و غالبا به مزارع کشاورزی اصابت کرده‌اند.
وی اضافه می‌کند: تنها یک مورد از این موشک‌ها به منطقه مسکونی اصابت کرده که در نتیجه آن یک دستگاه خاور آتش گرفته و یک پسربچه ۱۲ ساله هم مجروح شده است که درحال حاضر وضعیت او رو به بهبود است. خوشبختانه تا کنون تلفات جانی نداشته‌ایم.
بیشتر بخوانید: اهمیت سیاست خارجی ایران در مواجهه با مناقشه قره باغ
یک میلیارد تومان خسارت اصابت موشک به خداآفرین
عضو شورای شهر خمارلو با بیان اینکه گاهی برخی از این برخورد‌ها عمدی بوده است، توضیح می‌دهد: به غیر از خدا آفرین یک مورد اصابت راکت را به شهرستان هریس داشتیم در حالیکه این شهرستان ۱۴۰ کیلومتر با مرز فاصله دارد.
وی با تاکید براینکه مناطق شهری این شهرستان تا کنون آسیبی ندیده‌اند، می‌افزاید: ما یک شهرستان مرزی هستیم و شهر خمارلو که مرکز این شهرستان است حدود ۷۰۰ متر با رود ارس فاصله دارد. جای خوشحالی است که وقتی سد قیزقلعه سی بر روی رود ارس ساخته می‌شد طی یک توافقنامه بین‌المللی میان ایران و ارمنستان، این کشور ۲۰ کیلومتر از محوطه ساخت و ساز سد عقب‌نشینی داشت. اما با این حجم موشک، راکت و پهباد به مراکز جمعیتی آسیبی وارد نشد.
زینی‌زاده با اشاره به اینکه به صورت تقریبی حدود یک میلیارد تومان به این شهرستان خسارت وارد شده، عنوان می‌کند: تا کنون تعدادی دامداری، منزل مسکونی و مزرعه آسیب دیده‌اند. فرماندار، فرمانده هنگ مرزی و یکی از فرماندهان ارتش که در این منطقه مستقر است، از مناطق آسیب‌دیده بازدید کرده‌اند و قول داده‌اند آنچه که خراب شده است را لااقل به شکل اولیه بازگردانند.
وی با مثبت ارزیابی کردن شرایط روحی مردم منطقه اظهار می‌کند: خدا آفرین یک منطقه آزاد است، اما این موضوع هیچ نفعی به حال مردمش نداشته است. بازگشت ساکنان این مناطق می‌تواند گمرکات ما را فعال کند. همچنین اگر بازارچه‌های مرزی این منطقه راه اندازی شود در اوضاع اقتصادی مردم تغییرات مثبت و محسوسی ایجاد می‌شود.
دردسرهای اقتصادی مناقشه قره باغ برای ایران
زینی‌زاده عضو شورای شهر می‌گوید: شهر نخجوان کشور آذربایجان با شهر جلفا هم مرز است. در آنجا دولت بازارچه‌های مرزی تعبیه کرده و مبادلاتی صورت می‌گیرد. از سوی دیگر ارزش پول کشور آذربایجان ۱۰ برابر ارزش پول کشور ماست. از سوی دیگر آذربایجان تولیدات و صنایع خاصی ندارد. ۷ میلیون جمعیت این مناطق که برابر جمعیت دو استان آذربایجان غربی و شرقی است نیاز‌هایی دارند که اگر ایران بتواند آنها را از طریق بازارچه‌های مرزی خود تامین کند طبیعتا فواید اقتصادی زیادی برای کل کشور و همچنین آذربایجان شرقی دارد.
این عضو شورای شهر خمارلو یادآور می‌شود: این جنگ حدود ۲۸ سال است که میان دو کشور آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره‌باغ وجود دارد. من بچه بودم به لب مرز می‌رفتم و خوب به خاطر دارم که مردم این منطقه گریه می‌کردند. حالا که این مردم به شهر اصلی خودشان باز می‌گردند هم عدالت برقرار می‌شود و هم مناقع اقتصادی برای ما به همراه دارد.
بیشتر بخوانید: تاریخ مناقشه قره باغ/ جنگ ارمنستان و آذربایجان چگونه آغاز شد (فیلم)
او خاطرنشان می‌کند: ارس رودی مرزی و خروشان است. در دوره‌ای که آقای الله‌قلی زاده نماینده ما در مجلس دهم بودند کمیته رودخانه‌های مرزی تشکیل شد، اما طرف حساب ما در منطقه قره‌باغ مشخص نبود. زیرا این منطقه در اختیار ارمنستان بود و با آنها مذاکره می‌کردیم که این رود در نزدیکی روستای اوزان ۸۰ هکتار اراضی ما را نابود کرده و باید رود به بستر اصلی بازگردد کسی پاسخگوی ما نبود. نمی‌توانستیم عکس هوایی داشته و محل اصلی رود ارس را شناسایی کنیم. ما می‌گفتیم باید به نحوی عمل کنیم که آب رودخانه نه طرف شما بیاید و نه طرف ما، باید ساحل را ایمن‌سازی کنیم تا مردم در رفاه باشند و کشت و زرع کنند. زیرا نابودی ۸۰ هکتار زمین به معنای نابودی ۸۰ شغل است. اما ما طرف مذاکره نداشتیم.
به گزارش رویداد۲۴ سوالی که در حال حاضر مطرح می‌شود آن است که اولا آیا مسئولان کشورمان نسبت به جبران خسارت افرادی که در این جنگ خسارت دیده‌اند اقدام می‌کند و دوم آنکه آیا وزارت امور خارجه خواستار جبران خسارت از سوی طرفین دعوا خواهد شد و در این وضعیت کدام یک از دو کشور مسئولیت این اقدام را بر عهده خواهند داشت؟
