سقوط معیشت معلولان پس از کرونا/صندوق توسعه ملی اعتبار جامعه معلولان را تامین میکند؟
رویداد۲۴ شیوع ویروس کرونا، دمل چرکینی را ترکاند و از این دمل چرکین نداشتن امنیت معیشتی بسیاری از افراد جامعه بیرون زد. رفته رفته آمارها و اطلاعات پژوهشی در کنار مشاهدات میدانی نشان میدهد، کارگران بهطور کلی و از میان کارگران، زنان کارگر و معلولان ک قبل از شیوع ویروس کرونا نیز از پایگاه اقتصادی متزلزلی برخوردار بودند بعد از همهگیرشدن این ویروس، شکنندهترین و آسیبپذیرترین افراد جامعه در برابر کرونا بودهاند. اما این شکنندگی فقط به ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن آنها خلاصه نمیشود، بلکه گرانی درکنار تبعات اقتصادی کرونا و نبود هیچ سیاست حمایتی از سوی دولت، معیشت گروههایی مانند معلولان بسیار دشوارتر از قبل شده است.
یک میلیون و ۵۰۰ هزار فرد دارای معلولیت تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند و در این مدت شیوع ویروس کرونا گرچه این سازمان تلاش کرده، در حوزه آموزشی نقشی ایفا کند، اما بررسیها نشان میدهد این سازمان دولتی، افراد تحت پوشش خود را محروم از هر نوع پوشش حمایتی نگه داشته است. کمکهای حداقلی این سازمان فقط افرادی را در بر گرفته که در این سازمان مقیم بودهاند، یعنی فقط ۵۰۰ هزار نفر از افراد دارای معلولیت تحت پوشش بهزیستی از بستههای حمایتی دولت برخوردار شدهاند.
بحران کرونا، تبعات اقتصادی سنگینی برای افراد دارای معلولیت و خانوادههای آنها به همراه داشته است. طبق بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس، بیشترین آثار اقتصادی ناشی از کرونا در حوزه مشاغل غیررسمی تمرکز داشته؛ یعنی همان نقاطی که بیشتر افراد دارای معلولیت و خانوادههایشان از طریق آن امرار معاش میکنند. مشاغلی که نه بیمه و نه به تسهیلات و کمکهای مالی حداقلی دولت دسترسی دارند.
بیشتر بخوانید:آخرین آمار ویروس کرونا در ایران؛ ۹۳۵۷۹۹ نفر مبتلا و ۴۷۴۸۶ نفر فوتی
معلولان که پیش از طوفان کرونا، همواره با تبعیض شدید در بازار کار روبهرو بودهاند، حالا با شیوع کرونا همان معیشت نیمبندشان نیز دچار سختی مضاعفی نسبت به دیگر کارگران شده است. طبق نظرسنجی که مرکز پژوهشهای مجلس انجام داده، از میان افراد دارای معلولیت ، ۷۲درصد با مشکل تامین مواد غذایی روبهرو هستند و کرونا شغل نیمی از آنها را در معرض از دسترفتگی قرار داده است و فقط ۱۱ درصد آنها اعلام کردهاند که محل کارشان برای انجام دورکاری با آنها همکاری داشته است.
۸۰ درصد افراد دارای معلولیت نیازمند کمک فوری اقتصادی
بسیاری از افراد دارای معلولیت، کسانی هستند که دچار حادثه حین کار شده و در ادامه زندگی خود با شکلی از معلولیت همراه هستند. شیوع کرونا اما زندگی این افراد را دچار ضربه دیگری کرده که در سیاستهای حمایتی دولت دیده نشده است. حدود ۶۷درصد این افراد اعلام کردهاند که تعطیلی مراکز توانبخشی تاثیرات منفی بر روند درمان و توانیابی آنها گذاشته و برنامههای جایگزین توانبخشی از راه دور یا در دسترس آنها قرار نگرفته یا نتوانسته نیاز آنها را به شکل مطلوبی برطرف کند.
در این میان اما ۸۶درصد از افراد حاضر در جامعه معلولان اعلام کردهاند هیچگونه کمکی از سازمانهای مختلف دریافت نکردهاند. بیشترین کمک دریافتشده اقلام بهداشتی ۶درصد و مواد غذایی ۴.۷درصد این جامعه را پوشش داده است.
این دادهها بهنوعی بیانگر این واقعیت است که نظام حمایتی در مواجهه با ویروس کرونا تمرکز خود را معطوف به گروههای مقیم در مراکز مراقبتی و توانبخشی بوده که آن هم پوششهای حمایتی حداقلی بوده است. این درحالی است که بخش عظیمی از جمعیت افراد دارای معلولیت بیرون از این مراکز نیازمند کمک فوری بهویژه در زمینه معیشتی هستند.
تامین اعتبار جامعه معلولان از طریق صندوق توسعه ملی
باتوجه به دادههای این گزارش برآورد میشود حدود یک میلیون و ۲۲۵هزار نفر معادل ۸۰درصد از جمعیت دارای معلولیت تحت پوشش سازمان بهزیستی بیرون از برنامههای حمایتی این سازمان در مواجهه با کرونا قرار گرفته و نیازمند ارائه خدمات هستند. مرکز پژوهشهای مجلس معتقد است ۱۴هزار و ۷۰۰میلیارد ریال اعتبار باید به جامعه معلولان برای ارائه خدمات تزریق شود و اتفاقا کمبود درآمد دولت اصلا بهانه خوبی برای عدم تزریق این اعتبار نیست چراکه منابع قابل تحققی را دولت میتواند به این منظور درنظر بگیرد. به منظور تامین این اعتبار دولت میتواند بخشی از کمک یک میلیارد یورویی صندوق توسعه ملی برای مقابله با کرونا را به ارائه خدمات به این افراد در نظر بگیرد. همچنین محل دیگری برای تامین منابع ۴۰۰میلیاردتومان اعتباری است که در قانون بودجه امسال برای امور تغذیه دانشجویان تخصیص داده شده بود و حالا با توجه به تعطیلی دانشگاهها و مراکز آموزشی این منبع میتواند برای تامین مالی خدمات لازم به معلولان اختصاص پیدا کند.