بر شاخه نشسته و بن مي‌برند

محسن هاشمي معتقد است مجلس آينده بايد مجلسي باشد كه افراد و گروه‌ها در آن در پي حذف و منكوب كردن رقيب خود نباشند. هاشمي كه در انتخابات مجلس كانديدا شده، پس از ثبت نام در انتخابات مجلس گفت: بايد در جامعه خودمان كه به دليل اختلافات سياسي، مملو از كينه و نفرت شده است، به اخلاقي سياسي، اسلامي روي بياوريم تا رجال سياسي‌مان از دشمني با يكديگر دست بكشند و احزاب و گروه‌ها با سعه صدر و مدارا به تحمل يكديگر بپردازند و در ادبيات مسئولان، تخريب جاي خود را به اميد و همراهي بدهد تا مردم بتوانند اين شرايط دشوار اقتصادي را با نگراني كمتري تحمل كنند. محسن هاشمي كه تجربه كانديداتوري در انتخابات شوراها را نيز در كارنامه خود دارد، در اين رابطه مي‌گويد: در انتخابات شوراها توسط دولت قبل رد صلاحيت شدم و اين نخستين‌بار است كه شوراي نگهبان مي‌خواهد صلاحيت مرا بررسي كند. گفت‌وگوی انتخاب را با محسن هاشمي در ادامه مي‌خوانيد: 

 

اگر بخواهم پاسخي مختصر به اين سوال بدهم بايد بگويم ساماندهي فضاي كشور. ما در حال حاضر با مشكلات و تنگناهاي انبوهي مواجه هستيم، به ويژه در حوزه اقتصاد اين مساله به دليل كاهش شديد قيمت نفت فشار زيادي به مردم وارد مي‌كند. متاسفانه درآمد هنگفت و بي‌سابقه نفتي كشور در دهه گذشته كه مي‌توانست ذخيره مناسبي براي شرايط فعلي باشد، به درستي استفاده نشده است، اگر مجلس بتواند سياست‌ها و قوانين آرامش‌بخشي در حوزه اقتصاد وضع نمايد و بستر فعاليت‌هاي زيربنايي و مولد اقتصادي را كه نيازمند كاهش ريسك، كاهش رانت و زيرساخت‌هاي مناسب است را فراهم كند شاهد جهش اقتصادي كشور در دوره آينده خواهيم بود. در حوزه سياسي هم به نظرم، جامعه ما بيش از هرچيز به كاهش تنش و آرامش نياز دارد. بي‌اعتمادي، كينه و تنفر گروه‌ها وجريانات رقيب سياسي بايد نسبت به هم كاهش يابد و در اين راستا هيچ جرياني نبايد به دنبال حذف رقيب باشد. به نظر من، وجود همه گروه‌هاي سياسي داخل نظام، حتي دلواپسان نيز در مجلس مفيد است تا همه صداها در كنار هم وجود داشته باشد و بتوان مسائل سياسي را با استفاده از ابزار سياسي نه ابزارهاي قضائي، امنيتي يا نافرماني مدني حل كرد.

با توجه به فاصله‌اي كه تا برگزاري انتخابات داريم، سخن گفتن درباره ليست‌ها و سرليست‌ها زود است، و بايد ابتدا آرايش سياسي نيروهاي حاضر در انتخابات روشن شود و بعد درباره ليست‌ها و سرليست‌ها صحبت كرد. البته به نظر من مساله سرليستي در انتخابات اهميت چنداني ندارد كه موجب اختلاف يك طيف سياسي بشود، جريان اعتدال نيز هنوز فهرست مشخصي را تعيين نكرده است كه سرليست آن مشخص شده باشد. اما آنچه مدنظر آيت‌ا... هاشمي‌رفسنجاني اين است كه اين انتخابات به به‌عنوان فرصتي براي افزايش وحدت و همگرايي، هم بين گروه‌هاي سياسي وهم بين مردم ونظام ديده شود، بنابراين از هر موضوعي كه شائبه اختلاف وتنش‌زايي دارد از جمله مساله اصرار بر سرليست‌ها پرهيز شود و طرفين مصالح كشور و جامعه را بر مصالح شخصي ترجيح دهند.

عدم احراز صلاحيت بنده در انتخابات شوراهاي دور گذشته، اولا توسط دولت قبل صورت گرفت و شوراي نگهبان نقشي در انتخابات شوراها نداشت، بنابراين براي نخستين‌بار است كه شوراي نگهبان صلاحيت من را بررسي مي‌كند. ثانيا موضوع مهم در انتخابات سال 1392، عدم تاييد صلاحيت آيت ا... هاشمي‌رفسنجاني براي انتخابات رياست‌جمهوري بود كه به نوعي مساله حضور من هم به اين موضوع گره خورد. البته من پس از عدم تاييد صلاحيت توسط هيات‌هاي اجرايي به هيات نظارت كه مركب از پنج نماينده مجلس بود اعتراض كرده ودر جلسه‌اي نيز به اين موضوع رسيدگي شد، اما با وجود حسن نيت

رئيس مجلس و اكثريت هيات نظارت، فشار برخي دستگاه‌هاي دولتي موجب عقب‌نشيني يكي از اعضاي هيات و عدم احراز صلاحيت بنده شد. اما در شرايط فعلي كه آيت‌ا... هاشمي‌رفسنجاني شخصا به عنوان كانديدا براي مجلس خبرگان رهبري حضور دارند، حضور بنده حساسيتي را به وجود نمي‌آورد و مي‌تواند در كنار هزاران كانديداي ديگر تعريف شود.

اين سوال شما، در درجه اول اين ابهام را به وجود مي‌آورد كه چرا بايد فرد ميانه رويي مثل بنده تاييد صلاحيت نشود؟ وقتي كه سوابق مختلف اجرايي و سياسي بنده مورد تاييد وتقدير مراكز مختلف نظارتي و بزرگان نظام قرار گرفته است و بناي من تعامل و اعتماد‌سازي است، آيا عدم تاييد افرادي نظير بنده، نمي‌تواند به حاكميت تندروها منجر شود؟ طبيعتا افرادي كه داراي تجربه سياسي وپختگي هستند، داراي ملاحظات و عقلانيت بيشتري نسبت به نيروهاي ناشناخته و كم‌سابقه هستند. تجربه مجلس ششم، نشان داد كه حذف چهره‌هاي سرشناس وداراي سابقه سياسي، نمي‌تواند لزوما به تعديل فضا منجر شود و شاهد بوديم بيش از 100 نفر از نمايندگاني كه به مقام معظم رهبري نامه سرگشاده نوشتند، قبل از نمايندگي فاقد سابقه قابل توجه سياسي بودند. در شرايط امروز نيز اگر اين اتفاق رخ دهد با توجه به ثبت نام‌هاي صورت گرفته، در صورت حذف چهره‌هاي شاخص نيروهاي گمنام‌تر در ليست‌ها قرار مي‌گيرند كه طبيعتا در صورت ورود به مجلس فضاي تندتري را شكل خواهند داد. تجربه انتخابات سال 1392 و عدم تاييد صلاحيت آيت‌ا... هاشمي نشان داد كه با حذف چهره شاخص، راي اين چهره به سبد رقيب نمي‌رود. اما درباره سوال شما بايد بگويم همان‌طور كه سوابق بنده نشان مي‌دهد اهل ماجراجويي ودرگيري نيستم و تعامل وعقلانيت را به اقدامات هيجاني و لجبازي ترجيح مي‌دهم و قطعا واكنش من در چارچوب قانون ومنطق خواهد بود.

در 9 دوره گذشته، مجالس اول و دوم به دليل تكثر نيروهاي مختلف و صداهای مختلف وجه متمايزي داشت و نقش مجلس در اداره كشور برجسته بود، شايد بتوان مجلس پنجم را به جهت رقابتي بودن انتخابات و نزديكي به جريان اعتدال حتي با وجود حضور اكثريت اصولگرايان ميانه رو در كنار دولت اصلاح‌طلب، مجلس مطلوبي دانست، اما مجلس ششم به‌دليل تندروي اكثريت و مجالس هفتم تا نهم، به‌دليل عدم رقابتي بودن انتخابات مي‌توانستند بهتر از فرصت براي خدمت به كشور استفاده كنند .

به نظر من مجلس بايد در درجه اول داراي حد نصاب بالايي از راي مردم داشته باشد، براي كسب اين حد نصاب نياز به رقابتي شدن انتخابات و حضور پرشور مردم وجود دارد، در درجه دوم مجلس مطلوب بايد از يكسو داراي پويايي باشد و از سوي ديگر به‌دور از افراط گرايي وتندروي، بنابراين گروه‌هاي مختلف سياسي بايد در كنار يكديگر در مجلس حضور داشته باشند وهمه صداها در چارچوب نظام وقانون شنيده شود. ويژگي بعدي مجلس بايد توجه به مسائل اصلي كشور و فاصله گرفتن از منازعات جناحي باشد، مساله مهم ما امروز، اشتغال، فقر و ركود است كه مي‌توان از ظرفيت مجلس براي ايجاد رونق اقتصادي و حل معضلات كشور استفاده موثري نمود. اگر واقعا ما متوجه باشيم كه در چه شرايطي به‌سر مي‌بريم، چه ميزان منابع تجديد ناشدني را به هدر مي‌دهيم، چه تهديداتي متوجه كشور است و ديگر كشورها با چه سرعتي در حال رشد هستند، اين‌گونه درگير مسائل سياسي و جناحي پيش پاافتاده نمي‌شويم. من وقتي انقلاب شد حدود 17 سال داشتم، با خفقان و تجربه‌اي كه از نظام شاهنشاهي داشتم، احساس مي‌كردم قرار است وارد يك مدينه فاضله بشويم، همه مردم همين احساس را داشتند، همه دوران كودكي ونوجواني من در پشت ديوارهاي زندان، ودر آرزوي اينكه بتوانم چند روزي در كنار پدرم باشد، سپري شد، ولي پدر هميشه تحت تعقيب بود و ما با تكيه به مادرم كه با رشادت و شجاعت از پدرم حمايت مي‌كرد و مسئوليت نگهداري چند فرزند خردسال را به‌عهده داشت، تحمل مي‌كرديم. وقتي ساواك پدر را دستگير مي‌كرد تا حدي شكنجه مي‌شد كه نمي‌توانست روي پا بايستد، يك‌بار استخوان پايش را زير شكنجه شكستند و وقتي بعد از ماه‌ها به ملاقات رفتيم، ماموران ساواك و سربازان او را آوردند و روي صندلي نشاندند، نمي‌توانست بايستد اما یک كلمه از شكنجه نگفت، من را كه از دوري او مريض شده بودم وخواهرم فاطمه كه دچار مريضي فلج اطفال شده بود را در آغوش گرفت، شرايط به گونه‌اي شد كه حتي ماموران ساواك گريه مي‌كردند، با اين‌همه پدر هميشه به ما اميدواري مي‌داد و مي‌گفت ما در حال مبارزه هستيم و روزي اسلام به قدرت مي‌رسد وهمه بي‌عدالتيها تمام مي‌شود، اما اوايل انقلاب به نگراني از ناامني وترس از ترورها گذشت، بعد از اينكه ما شاهد بوديم كه پدرم را در وسط خانه با گلوله زدند و مادرم نزديك بود براي نجات پدرم گلوله بخورد، عزيزترين دوستان پدرم مانند بهشتي، مطهري، باهنر و... را از دست داديم و تعداد زيادي از دوستان در جبهه‌ها به شهادت رسيدند، تا امنيت برقرار شد، اما امروز چشم‌هايمان را به روي آن بسته‌ايم وافراد مرتب برطبل خودخواهي، تخريب، كينه‌توزي وانتقام مي‌كوبند تا قدرت بيشتري به دست بياورند و رقيب امروز كه رفيق وهمرزم وهم‌سنگر ديروز آنها بوده را حذف كنند، در حالي كه برسرشاخه نشسته و بن مي‌برند و چيزي كه در اين دعواها و درگيري‌ها آسيب مي‌بيند اصل انقلاب و اعتماد مردمي است كه هنوز در انتظار تحقق وعده ما نشسته‌اند كه «شد جمهوري اسلامي به پا، كه هم دين دهد هم دنيا به ما» به نظرم مجلسي مطلوب است كه با وجود اختلاف سليقه‌ها وچند صدايي، بوي برادري و وحدت از آن استشمام شود و افراد و گروه‌ها در پي حذف و منكوب كردن رقيب خود نباشند.