ابعاد بین المللی استفاده روسیه از پایگاه هوایی همدان

پـرواز بمـب افکـن هـای روسـیه از طریـق خـاک ایران بیشـتر بیـان کننـده همبسـتگی ایـران و روسـیه در سـوریه اسـت تـا اینکـه بیـان کننـده یـک اقـدام نظامـی مشـترک باشد.

مـارک ان. کاتـز، اسـتاد دنشـگاه جـورج میسـون معتقـد اسـت اســتفاده روســیه از پایــگاه هوایــی ایــران جهــت بمبــاران مناطــق شورشــی در ســوریه، بیشــتر جنبــه نمادیــن داشــته اســت تــا اینکــه بــه عنــوان اســتراتژی ایــران و روســیه در منطقــه درنظــر گرفتــه شــود.

وی در ایــن ارتبــاط مقالــه ای در سـایت نشـنال اینترسـت منتشـر کـرده اسـت کـه در زیـر ترجمــه آن آورده شــده اســت.

بعــد از پــرواز بمــب افکــن هــای روســی از طریــق پایــگاه هوایــی ایــران در همــدان، مطبوعــات و رســانه هــای خبــری بـه ایـن موضـوع اهمیـت داده و تحلیلهـا و خبرهـای زیـای در ارتبـاط بـا آن منتشـر کـرده انـد.

امـا سـوال اساسـی این اسـت کـه هـدف واقعـی روسـیه و ایـران از ایـن اقـدام چـه بـود؟ این اقـدام دارای چـه ابعـادی از لحـاظ بیـن المللـی بـود؟ هنـوز مشـخص نیسـت کـه روسـیه بـاز هـم از پایـگاه ایـران اسـتفاده خواهـد کـرد )

علـی رغـم ایـن واقعیـت کـه مسـافت کمتــر از طریــق ایــران نیــاز بــه ســوخت کمتــر بــرای بمــب افکـن هـا داشـته و بمـب هـای بیشـتری را مـی تواننـد حمـل کننــد( یــا بمــب افکــن هــا از طریــق جنــوب روســیه جهــت شکسـت شورشـیان سـوری پـرواز خواهنـد کـرد.

پـرواز بمـب افکـن هـای روسـیه از طریـق خـاک ایران بیشـتر بیـان کننـده همبسـتگی ایـران و روسـیه در سـوریه اسـت تـا اینکـه بیـان کننـده یـک اقـدام نظامـی مشـترک باشـد. پـرواز بمـب افکـن هـای سـوری از ایـران بـه جـای پـرواز از جنـوب روسـیه، تاثیـر زیـادی در جنـگ سـوریه نداشـته امـا ابعـاد بین المللـی وسـیعی داشـته اسـت. برخــی از کشــورهای عــرب حــوزه خلیــج فــارس تاکنــون امیـدوار بودنـد بتواننـد از طریـق افزایـش روابـط اقتصـادی بـا روسـیه، بیـن مسـکو و تهـران و سـوریه فاصلـه ایجـاد کننـد. امـا روسـیه بمـب افکـن هـای خـود را از طریـق خـاک ایـران ارسـال کـرد و نشـان داد کـه امیـد ایـن کشـورها بـی اسـاس اسـت.

در واقـع امیـد کشـورهای عـرب حـوزه خلیـج فـارس مــی توانــد یکــی از دلایــل تصمیــم ایــران مبنــی بــر ارائــه مجـوز بـه بمـب افکـن هـای روسـی جهـت اسـتفاده از پایگاه هوایـی همـدان قلمـداد شـود. در مـورد ترکیـه نیـز بایـد گفـت در حالـی کـه رئیـس جمهـور اردوغـان هنـوز مصمم به برکنـاری اسـد از قدرت اسـت امیدوار بـود روابـط ترکیـه و روسـیه بهبـود یافتـه و در نتیجـه مسـکو وضعیـت ترکیـه در جنگ سـوریه را تغییـر دهد، اقدامـات پوتین نشـان داد کـه مسـکو بـا تهران در سـوریه همسـو اسـت.

ســران رژیــم صهیونیســتی پیــش از ایــن بــاور داشــتند کــه حضـور روسـیه در سـوریه بـه نفـع اسـرائیل اسـت زیرا روسـیه از حملـه ایـران و حـزب اهلل بـه اسـرائیل جلوگیـری مـی کنـد. امــا آنهــا نیــز اکنــون امیــد خــود را بــا افزایــش همــکاری نظامــی روســیه و ایــران از دســت داده انــد. سیاســتمداران آمریکایــی نیــز بــه ایــن نتیجــه رســیده انــد کـه روسـیه در بحـران سـوریه مایـل بـه همـکاری بـا ایـران اســت تــا اینکــه بخواهــد بــا ایــاالت متحــده آمریــکا جهــت اسـتقرار صلـح در سـوریه و پایـان دادن بـه بحـران این کشـور همــکاری کنــد.

ممکـن اسـت روسـیه جهـت همـکاری بـا ایـران از ناامیـدی کشـورهای منطقـه ای و بیـن المللـی نگـران نباشـد بـه ویـژه زمانـی کـه بسـیاری از دولتها خواهـان همـکاری با این کشـور هســتند. در واقــع سیاســتمداران روســی بــر ایــن باورنــد کــه بسـیاری از کشـورها خواهـان همـکاری بـا مسـکو جهـت حل بحــران ســوریه هســتند.

اگــر هــدف روســیه از همــکاری بــا ایـران تحـت فشـار قـرار دادن تهـران و دمشـق جهـت پذیرش یـک راه حـل مسـالمت آمیـز جهـت خاتمـه جنـگ سـوریه که مـورد پذیـرش قدرتهـای خارجی متاثـر از بحـران و شورشـیان باشـد، ایـن اسـتدالل قانـع کننـده اسـت. امـا اگـر کشـورهای غربـی و منطقـه ای بـه ایـن موضـوع پـی ببرنـد کـه مسـکو بــه انــدازه تهــران و دمشــق مصمــم بــه شکســت مخالفــان سـوری اسـت هرگـز بـا ایـن کشـور همـکاری نخواهنـد کـرد.

واقعیــت ایــن اســت کــه ســرخوردگی کشــورهای غربــی و منطقـه ای جهـت همـکاری بـا روسـیه در جنـگ سـوریه برای روســیه مهــم نیســت اگــر مســکو، تهــران و دمشــق بتواننــد مخالفـان سـوری را بـا همـکاری یکدیگـر شکسـت دهنـد.

در بسـیاری از درگیـری ها ثابت شـده اسـت که بمبـاران هوایی جهت شکسـت شورشـیان کافی نیسـت. باید بپذیریم که سوریه یک اسـتثنا نیسـت. در همه جا جهت شکست شورشـیان باید از نیروی زمینـی هزینه بـر و زمان نیز اسـتفاده کرد. بایـد گفـت پوتیـن قصـد نـدارد نیروهـای زمینـی در مقیاسـی گســترده جهــت مبــارزه مســتقیم بــا شورشــیان بــه ســوریه ارســال کنــد.

در پایــان بایــد گفــت کــه تــاش ایــن کشــورها جهــت شکسـت مخالفـان، بـدون توجـه بـه راه حـل مسـالمت آمیـز فقــط باعــث تقویــت حکومــت بشــار اســد شــده و قــدرت مقاومــت داخلــی حکومــت وی را افزایــش داده اســت. تــا زمانـی کـه مقاومـت داخلـی حکومـت بشـار اسـد ادامـه دارد، حداقـل برخـی از قدرتهـای خارجـی ماننـد عربسـتان سـعودی و احتمـاال ترکیـه از آن حمایـت خواهنـد کـرد. بنابرایـن اینکـه بمـب افکـن هـا از ایـران یـا از روسـیه پـرواز کنـد بـرای همـه احــزاب درگیــر نتایــج یکســانی در پــی خواهــد داشــت.