مقاومت بازار ارز در برابر احتمال احیای برجام/ چرا دلار ارزان نشد؟
رویداد۲۴ هفته‌ای که گذشت، روند نوسانی بازار‌ها تکرار شد. دلار هفته خود را با رقم ۲۴ هزار و ۸۱۲ تومان آغاز کرد و پس از طی هفته‌ای نسبتاً کاهشی، سرانجام با ثبت رقم ۲۴ هزار و ۶۶۰ تومان به کار خود پایان داد. اما چرا با وجود تحولات مهم در عرصه سیاست خارجی ایران، قیمت‌ها در بازار ارز روند کاهشی نداشتند؟
افت قیمت دلار در بازار داخلی درحالی است که ارزش جهانی آن رو به صعود است. امید سرمایه‌گذاران نسبت به عادی شدن شرایط و تقویت رشد اقتصادی پس از فروکش کردن موج سهمگین کرونا در کشور‌های مختلف افزایش یافته است و به همین دلیل شاخص دلار در معاملات جهانی افزایش یافت.
حتی خبر مهم سیاسی هم نتوانست روند قیمت در بازار ارز را نزولی کند. دیپلمات‌های اروپایی اعلام کردند آلمان، فرانسه و انگلیس از طرح خود برای صدور قطعنامه علیه ایران پس از توقف اجرای پروتکل الحاقی عقب نشسته اند و قرار است مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر به تهران سفر کند.
برخی رسانه‌ها در روز‌های گذشته گزارش دادند که آمریکا و سه کشور اروپایی باقی‌مانده در برجام قصد دارند تا پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کنند که در آن از ایران به دلیل توقف اقدامات داوطلبانه تحت برجام انتقاد شده است. اما خبرنگار ارشد وال استریت ژورنال از عقب نشینی تروئیکای اروپایی برای ارائه قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داد. نورمن لارنس در توئیتی نوشت: اخباری به گوش می‌رسد که قطعنامه سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) علیه ایران در آژانس ارائه نخواهد شد. آن‌ها عقب نشینی کردند. این خبر به صورت رسمی تایید شد.
بیشتر بخوانید:نگاهی به طرح جدید دولت برای سهام داران خُرد/ سرمایه مردم باز هم کمتر می‌شود؟
همچنین کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز پنجشنبه در توئیتی این اتفاق را تایید کرد و نوشت؛ در پی رایزنی‌های گسترده‌ای که آژانس بین المللی انرژی صورت گرفت، «بارقه‌ای از امید برای جلوگیری از بروز تنش‌های غیرضروری در حال ظهور است.»
خبر دیگری که برای بازار ارز مهم بود سرنوشت آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی است. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز آخرین وضعیت پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی را تشریح کرد و گفت: مکانیزم‌ها و سازوکار‌ها مورد توافق قرار گرفته است، اما ظاهرا کره‌ای‌ها هنوز مجوز‌های لازم را دریافت نکرده‌اند از این رو اعلام می‌کنند که پیگیر موضوع هستند.
همزمان برخی رسانه‌ها از احتمال گشایش در روابط ایران و غرب بر سر احیای برجام خبر دادند تا جایی که برخی منابع اعلام کردند که تا پیش از آغاز سال جدید تصمیمات مهمی بر سر برجام از سوی ایران و آمریکا اتخاذ خواهد شد.
دلار به زیر ۲۵ هزار تومان می‌رسد؟
پس از این خبر، معامله گران بازار ارز اعتقاد داشتند که جناح افزایشی قیمت دلار تضعیف شده است و ممکن است تحت تاثیر این خبر نوسان افزایشی متوقف شود. البته برخی تحلیل گران اعتقاد دارند به جهت فنی کف قیمت دلار در بازار ارز قوی شده و امکان شکستن آن سخت است، اما امکان صعود تند و تیز در بازار نیست.
علی اصغر سمیعی، رئیس اسبق کانون صرافان ایران، یکی از عوامل مؤثر بر نرخ ارز را نرخ تورم دانست و توضیح داده: اگر قیمت دلار در ابتدای سال ۱۳۹۹ به عنوان مثال ۱۶ تا ۱۷ هزار تومان بوده باشد، با توجه به نرخ تورم ۴۰ درصدی در ایران و نرخ تورم حدود ۴ درصدی در کشور‌های حوزه دلار، احتمال اینکه قیمت دلار در ابتدای سال آینده در محدوده ۲۵ هزار تومان قرار گیرد وجود دارد.
به گفته او قیمت دلار تنها به شرطی این محدوده ثابت می‌ماند که نرخ تورم کشور را کنترل و این شاخص را به نرخ تورم کشور‌های حوزه دلار نزدیک کنیم؛ بنابراین اگر نرخ تورم در ایران ۴۰ درصد و در کشور‌های حوزه دلار، ۴ درصد باشد این اختلاف ۳۶ درصدی به‌طور منظم نرخ دلار را افزایش خواهد داد؛ بنابراین با وجود خبر‌هایی حاکی از انجام مذاکرات و تغییر دیپلماسی ایران در رفع تحریم ها، اما پیش بینی‌ها حول افت قیمت ارز نیست.
کارشناسان ارزی معتقدند، کف قیمت دلار فعلی ۲۵ هزار تومان است و این کف فعلا محکم است و ثبات زیر قیمت ۲۳ هزار مقدور نیست، اما اگر فروش نفت بالاتر رود و به بالای مرز دو میلیون بشکه در روز برود قیمت می‌تواند پایین بیاید.
اما به نظر نمی‌رسد حداقل تا ۳ ماهه اول ۱۴۰۰ اقتصاد ایران بتواند به فروش نفت برسد و تحریم‌ها تا حدی شکسته شود که بتوان روی دو میلیون بشکه نفت به فروش رساند. حتی اگر مذاکرات انجام شود، برداشته شدن کامل تحریم‌ها ماه‌ها زمان می‌برد.
