احتمال کنارهگیری جهانگیری به نفع لاریجانی/ فلاحت پیشه: کاندیداهای پوششی آسیبی برای انتخابات هستند
رویداد۲۴ فاصله تا اعلام نتایج تایید صلاحیتهای انتخابات ریاست جمهوری کوتاه است، با اینکه گمانهها بر تایید صلاحیت بین ۶ تا ۸ نفر میچرخد، اما شورای نگهبان تاکید دارد که نباید فضای سیاسی و رسانهای وارد گمانهها شوند و پروندهها همچنان درحال بررسی است.
در همین راستا حشمت الله فلاحت پیشه از چهرههای سیاسی و نماینده ادوار مجلس به شورای نگهبان پیشنهاد میکند فضا برای حضور چهرهها و سلایق مختلف را فراهم سازد. او معتقد است انتخابات رقابت بین سه چهره اصلی یعنی لاریجانی، رئیسی و جهانگیری خواهد بود. فلاحت پیشه کنایهای نیز به آنهایی میزند که در قالب کاندیدای پوششی وارد گود رقابتها شده اند.
کاندیداها خود را مستقل مینامند زیرا
حشمت الله فلاحت پیشه، نماینده ادوار مجلس با اشاره به تنوع کاندیداهای ثبت نام کننده در انتخابات ریاست جمهوری و تاثیر آن بر مشارکت مردم، به خبرگزاری خبرآنلاین، گفت: من اعتقاد دارم که کاندیداها حضوری غیرقابل پیش بینی برای ثبت نام داشتند و امیدوارم که فضای انتخابات گرم بشود. در نقاط دیگر دنیا احزاب و نمایندگان احزاب از مدتها قبل مشخص هستند، اما در ایران، چون که همه جریانات سیاسی ضعف عملکرد داشتند و کسی هم حاضر نیست مسئولیت آن را برعهده بگیرد، نوعی فرار از ریشهها و بنیادهای سیاسی را از سوی کاندیداها شاهد هستیم.
وی گفت: جریانات سیاسی گذشته قابل قبولی را از خود به جا نگذاشته اند و همین باعث شده تا اکثر کاندیداها خودشان را مستقل معرفی کنند. به جای این که هرکسی خود را نماینده یک حزب یا جریان معرفی کند، با اعلام برائت از احزاب و جریانات اعلام نامزدی کرده و این یک سردرگمی را در جامعه ایجاد کرده است.
کاندیداها در زمان ثبت نام برنامهای جامعه را ارائه نکردند
فلاحت پیشه تصریح کرد: یک واقعیت این است که هر انتخابات سنجش سیاست مدارانی است که روی کار بوده اند و رای دادن به سایر افرادس که برنامه مشخصی برای اداره کشور دارند. در این انتخابات، این فضا شکل نگرفته و به عنوان مثال افرادی که خودشان مسئول وضع موجود هستند سعی کردند وضع موجود را به نقد بکشانند. آن چیزی که در هنگام ثبت نام یک خلاء جدی بود، ارائه یک برنامه جامع از سوی کاندیداها بود. در هر کشوری، یک چشم انداز جامع برای توسعه وجود دارد و کاندیداها در شروع انتخابات میآیند و برای برش ۴ سالهای از آن چشم انداز، برنامه اجرایی خود را اعلام میکنند. بنظر من آن افرادی که ثبت نام کردند، به دلیل همین عدم ارائه برنامه، نتوانستند جو جامعه را به سمت انتخاباتی شدن پیش ببرند.
احتمالا شورای نگهبان تعداد معدودی را تایید صلاحیت کند
فلاحت پیشه در پیش بینی تعداد تایید صلاحیت شدگان انتخابات ۱۴۰۰، گفت: به هر حال شورای نگهبان چند روز دیگر فرصت دارد و بنظرم تعداد معدودی را تایید صلاحیت خواهد کرد. من فکر میکنم سه جریان اصلی تایید صلاحیت شورای نگهبان را کسب خواهند کرد.
این فعال سیاسی گفت: یک گروه کسانی هستند که مدافع وضع موجود هستند که در صدرشان آقای جهانگیری است. بنظرم جهانگیری برای رییس جمهور شدن نیامده است. دولت در مناظرات قرار است به کیسه بوکس منتقدان تبدیل بشود و ایشان آمده تا از عملکرد ۸ ساله دولت دفاع بکند. اگر هم فضای انتخابات دو قطبی بشود، به نفع شخصی کنار خواهد رفت که قول بدهد قاطبه مدیران دولت را حفظ بکند. دو جریان دیگر هم در انتخابات حضور خواهند داشت که یکیشان نماینده تفکر اصولگرایی در کشور است که هم جریان چپ و هم اصولگرایان تکنوکرات را کنار میگذارد که در راس این جریان آقای رییسی قرار دارد. ایشان، هم دولت کنونی را به شدت مورد انتقاد قرار خواهد داد هم تکنوکراتهای جریان راست که بیشتر در حوزه مدیریت فعالیت داشتند را نقد میکند. جریان سوم جریانی از دل اصولگرایان است که این جریان بیشتر در دوران دولت آقای روحانی صاحب منصب بودند که در راسشان آقای لاریجانی است.
دوقطبی اصلی بین لاریجانی و رئیسی است
وی ادامه داد: بنابراین به نظر من سه کاندیدای اصلی انتخابات، آقایان رییسی، لاریجانی و جهانگیری خواهند بود. به طور کلی فکر میکنم که آقای جهانگیری برای دفاع از وضع موجود به میدان میآید و در نهایت احتمال این که به نفع آقای لاریجانی کناره گیری کند، هست. به هر حال هر کدام از کاندیداها که تایید بشوند، بنظرم فضای دو قطبی بین آقای لاریجانی و رییسی شکل خواهد گرفت.
حتی اگر احمدی نژاد انتخابات را تحریم کند، پایه رأیش در انتخابات حاضر میشود
فلاحت پیشه با بیان اینکه این سوال که آیا این دو نفر تمام جامعه را نمایندگی میکنند یا خیر، سوالی جدی است، گفت: من فکر میکنم که حتی آقای احمدی نژاد هم در بخشی از جامعه رای دارد. آقای احمدی نژاد که به دنبال اجرای برنامه پنجم بود و تلاش کرد تا مواردی مثل یارانهها و سهام عدالت را مطابق برنامه چهارم پیش ببرد و همچنین یک رونق مبتنی بر دلار را هم ایجاد کرد، به طور طبیعی و با حضور در جمع مردم و در شهرستانهای مختلف کشور، کسی است که طرفدار دارد و اگر تایید صلاحیت بشود، تاثیر مثبت در افزایش مشارکت دارد، اما اگر ایشان تایید نشود، رای دهندگان به احمدی نژاد کسانی نیستند که به طور کلی در انتخابات شرکت نکنند و حتی اگر آقای احمدی نژاد اعلام تحریم کند، پایه رای ایشان در انتخابات حضور پیدا خواهد کرد.
وی گفت: به هر حال جریانی که باید آرای آنان را جذب انتخابات کرد، طبقه متوسط جامعه است. طبقات حقوق بگیر و مولد و در حوزه اقتصاد شهری، کسانی هستند که به شدت گلهمند هستند که سیاستها و دولتهای گذشته زندگی آنها را با دشواریهای مختلفی مواجه کرده است و فقط یک برنامه جامع میتواند این جریانات را جذب کند.
بیشتر بخوانید: گمانههایی در مورد تایید صلاحیت ۸ کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ به گوش میرسد
پیروز انتخابات کسی است که آراء طبقه متوسط را جذب کند
نماینده ادوار مجلس با بیان اینکه اگر کاندیداها به نفی طرف مقابل ادامه بدهند و شیوه سلبی را در پیش بگیرند، طبقات متوسط جذب انتخابات نمیشوند، خاطرنشان کرد: این طبقه شاید چیزی حدود ۵۰ درصد آرا را شکل بدهد. اما اگر برنامهای از سوی کاندیداها شکل بگیرد، آن موقع شرایط فرق میکند و به نظرم پیروز انتخابات آن کسی میتواند باشد که رای این طبقه را به خود جذب کند. این طبقه متوسط عهد پایداری با چپ یا راست ندارد. آن چیزی که برای آنها الان مسئله است این نکته است که دولتها نه تنها مشکلی از آنها را حل نکرده اند بلکه زندگی را برای آنها سخت کرده اند.
این نماینده سابق مجلس در ادامه و در مورد سخنان عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان که گفته بود مشارکت نه چندان بالای مردم تاثیری بر مشروعیت نظام نخواهد داشت و این که آیا این سخنان میتواند مقدمهای برای ردصلاحیتهای گسترده باشد، گفت: من این مواضع را چندان مرتبط با بحث تایید صلاحیتها نمیدانم. در کشور ما همیشه یک عده سعی کرده اند بین مقبولیت و مشروعیت یک فاصله و خط کشی بگذارند و برایش هم محمل قانونی بسازند.
بین مقبولیت و مشروعیت رأی مردم نباید تفاوتی قائل شد
وی افزود: این کار به ضرر کشور است. اگر در کشور، رای مردم به رسمیت شناخته نشود، بزرگترین پشتوانه کشور دچار آسیب میشود و به طور کلی این غلط است که بین مقبولیت و مشروعیت تفاوتی قائل بشویم. یک جامعه سیاسی پویا جامعهای است که حضور حداکثری مردم در انتخابات را داشته باشد تا دولتی که روی کار میآید، چه در داخل و به ویژه در خارج از پشتوانه خوبی برخوردار باشد.
این چهره سیاسی تصریح کرد: کشور ما دشمنان زیادی دارد. البته بخشی از این دشمنیها کاذب است و حاصل نگاه برخی دولتها به ایران است. بخشی دیگرش هم محصول عملکرد سیاستمداران ماست که خیلی در دشمن سازی موفق بوده اند. به هرحال، من معتقدم که مقبولیت و مشروعیت نظام ارتباط مستقیمی با هم دارند و باید همه دستگاهها از هر امکانی استفاده کنند تا مشارکت مردم افزایش پیدا کند و مردم هم باید حس کنند که برنامهای وجود دارد تا در ۴ سال آینده امیدی به زندگی آنها بدهد.
نظرات شورای نگهبان مبتنی بر داوری باشد نه براساس موضع گیری
فلاحت پیشه گفت:من امیدوارم که شورای نگهبان خارج از حوزه داوری خودش، ایفای نقش نکند و نظرات شورای نگهبان، مبتنی بر داوری باشد نه مبتنی بر موضع گیری. اگر عملکرد آنها بر اساس داوری باشد، میتواند تاثیر مثبتی بر مشارکت در انتخابات بگذارد، اما اگر بر اساس موضع گیریهای سیاسی عمل کنند، این به ضرر کشور است. آن چیزی که نیاز است، مشارکت گسترده مردم در عرصه انتخابات است. این مشارکت بخشی اش حاصل عملکرد کاندیداهاست، بخشی دیگرش حاصل عملکرد نهادهای اجرایی و نظارتی مثل وزارت کشور و شورای نگهبان است و یک قسمت دیگرش هم به خود مردم بستگی دارد.
مردم مشارکت عقلانی در انتخابات داشته باشند
وی ادامه داد: مردم نباید نسبت به سرنوشت خود و کشورشان بی اعتنا باشد. بسیاری از مسائلی که مردم با آن سر و کار دارند، ناشی از تصمیمات همین دولتها و مجالس است. عدم مشارکت در انتخابات باعث میشود تا افرادی این تصمیمها را بگیرند که رای کمتری را پشتوانه خود داشته باشند؛ لذا من معتقدم راه حل تلاش برای پایان دادن به مشکلات، مشارکت عقلانی در انتخابات است.
فلاحت پیشه درباره نتیجه احتمالی رقابت سه کاندیدای اصلی در انتخابات و احتمال یک دست شدن قدرت پس از انتخابات گفت: من معتقدم هر نتیجهای که حاصل یک انتخابات فعال باشد، به سود کشور است. به شخصه اعتقادم بر این است که یک انتخابات گسترده، به سود ملت است و امیدوارم که یک فضای اخلاقی هم در انتخابات شکل بگیرد و کاندیداها به جای این که با زبان نفی و به صورت سلبی صحبت کنند، به ارائه برنامههای خود بپردازند. من معتقدم کاندیداهایی که ثبت نام کرده اند اشخاص خوب و شناخته شدهای هستند و من هم به نحوی همه آنها را میشناسم.
شاید اطرافیان کاندیداها فضای انتخابات را تخریبی کنند
این نماینده سابق مجلس گفت: مهم، اما اطرافیان کاندیداهاست. آنها ممکن است به جای فضای رقابتی، فضای تخریبی را ایجاد کنند که این به ضرر کشور است. به هر حال سوابق همه کاندیداها روشن است و اگر فقط عنصر برنامه را به آن اضافه کنند، فضای خوبی شکل خواهد گرفت.
اطرافیان رئیسی حضور اقتدار طلبانه و تخریبی در انتخابات دارند
وی گفت: به عنوان مثال آقای رییسی انسان شریف و بزرگواری است و در هرجایی که بوده برای کشور زحمت کشیده، اما برخی افراد به اسم دفاع از ایشان، نوعی حضور اقتدارطلبانه در انتخابات دارند و تلاش میکنند دیگران را تخریب کنند و بعضا با ارعاب تلاش میکنند که برای ایشان رای جمع کنند که این مسئله با روحیات ایشان سازگار نیست و من امیدوارم که ایشان این آسیب شناسی را از ستاد خودشان شروع کنند.
لاریجانی سیاستمدار باهوشی است و نباید به نیروهای سیاسی تکراری محدود شود
فلاحت پیشه ادامه داد: در مورد شخص آقای لاریجانی هم باید گفت که ایشان سیاست مدار باهوشی است و در عرصههای مختلف اجرایی و قانون گذاری سابقه خوبی دارند، اما نوع چینش نیرویهای ایشان مهم است. محدود شدن آقای لاریجانی به یک سری نیروهای سیاسی معدود و تکراری برای ایشان خوب نیست. من معتقدم بخشی از ضعف دستاوردها و نتایج عملی فعالیت آقای لاریجانی به افرادی برمی گردد که اطراف ایشان بودند که عملا خط درستی به سیاستهای ایشان نمیدادند و کمکهای فکری خوبی به ایشان نمیکردند. همین نگاه محفلی، نقطه ضعف ستاد آقای لاریجانی است.
وی گفت:در مورد آقای جهانگیری هم میتوان گفت که دولت طرحها و برنامهها و فرصتهایی داشت و ایشان اگر با هدف پیروزی در انتخابات حضور پیدا نکند، نمیتواند هیچ دفاعی از عملکرد دولت داشته باشد. به هرحال بیش از ۲۰۰ هزار مدیر ارشد در این کشور هنوز مدیران این دولت هستند و در برخی جاها مشاهده میشود که این مدیران چندان پرتلاش عمل نمیکنند و به نوعی کار را رها کرده اند. در شرایطی که در ماههای پایانی دولت باید تلاش کنند تا تصویر روشنی از دولت بر جای بگذارند، اینها سعی میکنند خودشان را به ستادهای دیگر نزدیک کنند تا تجربه مدیریتی دیگری را پشت سر بگذارند.
کاندیدایی که نیروی پوششی ندارد یعنی استقلال و قدرت دارد
این تحلیلگر سیاسی گفت:این آسیب شناسی سه جریان اصلی است و آسیب دیگر برای همگان پدیده کاندیدای پوششی است که در ایران باب شده و من فکر میکنم هر کاندیدایی که نیروی پوششی نداشته باشد، این نشانه استقلال و قدرت آن کاندیدا است. این موارد پیش بینیهای من بود، اما آن چه که مطلوب من است، این است که بخش عمدهای از کاندیداها تایید صلاحیت بشوند و دغدغه شورای نگهبان برنامه ریزی تبلیغاتی کاندیداها نباشد بلکه دغدغه اش این باشد که با نگاهی حداکثری کاندیداها را تایید کند چرا که چند ده نفر از این افراد، به معنای واقعی کلمه رجل سیاسی هستند و چه با آنها موافق باشیم و چه مخالف، صاحب ذائقههای مختلف سیاسی هستند و حضور آنها میتواند باعث رقم خوردن انتخاباتی پرشور بشود.