گرمازدگی و کم آبی چه بلایی بر سر بدن می‌آورد؟
رویداد۲۴ دکتر مرجان مهدوی روشن یکی از مهمترین مولفه‌های سلامت بدن را آب دانست و اظهار کرد: ۶۰ درصد وزن بدن ما را آب تشکیل می‌دهد و لذا آب بدن افراد باید در حد مناسب باشد تا دچار کم آبی نشوند.
وی با بیان اینکه گرمای هوا می‌تواند بر روی آب بدن انسان اثرگذار باشد، تصریح کرد: یکی از مشکلات اصلی فصل گرم ایجاد کم آبی است و کم آبی در عملکرد ارگان‌های بدن اختلال ایجاد می‌کند، زیرا آب در واکنش‌های بدن نقش مهمی دارد و عملکرد سلول‌ها به آب وابسته است.
این متخصص تغذیه، با اشاره به اهمیت آب در تقویت سیستم ایمنی بدن، افزود: آب به هضم مواد غذایی کمک می‌کند و لذا افرادی که دچار کم آبی و عوارض گرمازدگی می‌شوند، سوءهاضمه و مشکلات گوارشی پیدا می‌کنند.
مهدوی، با بیان اینکه آب از طریق دفع سموم و مواد زاید به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند، ادامه داد: یکی از پیامد‌های گرمای هوا و گرمازدگی، تضعیف سیستم ایمنی بدن است. همچنین عملکرد جریان خون در بدن به آب وابسته است و با کم آبی حجم خون کاهش می‌یابد. کم آبی و گرمای هوا موجب افزایش فشار خون شده و شانس مشکلات قلبی را به ویژه برای افراد مستعد بیماری‌های قلبی و عروقی، بالا می‌برد.
وی سردرد و سرگیجه در افراد گرمازده را نتیجه اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن دانست و گفت: مصرف مایعات در افراد مختلف با توجه به شرایط جسمی و سبک زندگی و فعالیت‌های آنان متفاوت است لذا توصیه می‌شود افراد عادی و سالم روزانه هشت تا ۱۰ لیوان مایعات مصرف کنند، اما افراد ورزشکار و افراد شاغل در فضای گرم و باز که با تعریق زیاد مواجه هستند، باید بیشتر از سایر افراد مایعات مصرف کنند.
این متخصص تغذیه، با اشاره به محدودیت برخی از افراد در مصرف مایعات، خاطرنشان کرد: افرادی که مبتلا به بیماری‌های کلیوی و ورم بدن هستند نباید در مصرف آب افراط کنند و حتما مصرف مایعات آنان متناسب با توصیه پزشک باشد.
وی مصرف آب یخ را یک عادت اشتباه دانست که به افزایش عطش می‌انجامد و یادآور شد: مصرف آبی که بیش از حد سرد است، مشکلات گوارشی برای بدن ایجاد می‌کند. همچنین آب سرد به بدن شوک وارد می‌کند و بدن به دنبال کنترل دما اقدام به افزایش دما می‌کند و دمای بدن بالا می‌رود؛ در این حالت برای چند لحظه عطش رفع می‌شود، اما در درازمدت تشنگی بیش از حد ایجاد می‌کند.
مهدوی، با تاکید بر مصرف آب خنک و ولرم، عنوان کرد: مصرف آب برای جبران کم آبی بدن بهتر است، اما برخی از غذا‌ها نیز می‌تواند مایعات بدن را تامین کند. مصرف سبزی جات که کالری بسیار پایینی دارند و غنی از ویتامین‌ها و آنتی اکسیدان‌ها هستند توصیه می‌شود، زیرا در داخل بافت سبزی جات محتوای زیادی آب وجود دارد که می‌تواند منجر به رفع تشنگی شود لذا مصرف سبزی جات خام و سالاد در فصل گرم توصیه می‌شود؛ همچنین آب سبزی جات همچون آب هویج و آب خیار و آب کرفس نیز به رفع کم آبی کمک می‌کند.
وی به اهمیت مصرف گوجه فرنگی و کاهو و سبزی خوردن همراه با غذا اشاره کرد و گفت: میوه‌ها هم می‌توانند نقش موثری در تامین آب بدن داشته باشند، اما میوه‌ها قند بالایی دارند و غنی از ویتامین‌ها هستند؛ البته خوردن میوه بهتر از آب میوه است، زیرا میوه به واسطه فیبر ارزش غذایی بالایی دارد.
این متخصص تغذیه، با تاکید بر لزوم مصرف آب میوه طبیعی، خاطرنشان کرد: آب میوه گزینه خوبی برای نوشیدن است، اما آب میوه کالری دارد و افراد دچار اضافه وزن و چاق باید تعادل در مصرف میوه و آب میوه را رعایت کنند؛ همچنین افراد مبتلا به دیابت زیاد آب میوه مصرف نکنند، زیرا میوه حاوی قند ساده است و در صورت مصرف آب میوه آن را با آب رقیق کنید تا میزان قند و کالری آن کاهش یابد.
مهدوی، با بیان اینکه مصرف لبنیات نیز در فصل گرم موثر است، تصریح کرد: مصرف شیر و ماست به رفع تشنگی کمک می‌کند؛ به ویژه شیر ولرم که علاوه بر برخورداری از کلسیم و پروتئین، آب بدن را تامین می‌کند.
وی با اشاره به نقش ماست در رفع عطش و تشنگی، اضافه کرد: ترکیب ماست و خیار و ماست و سبزی جات پخته شده علاوه بر افزایش ارزش غذایی ماست، موجب رفع تشنگی می‌شود، اما مصرف دوغ توصیه نمی‌شود، زیرا حاوی نمک است و حس تشنگی را بیشتر می‌کند.
این متخصص تغذیه، خواستار پرهیز از مصرف یکباره مایعات شد و گفت: مصرف مایعات را در طول روز پخش کنید و به یکباره حجم زیاد مایعات مصرف نکنید. همچنین همراه وعده‌های اصلی غذایی آب مصرف نکنید، زیرا این عادت بد غذایی موجب رقیق شدن اسید معده و سوء هاضمه می‌شود.
وی با بیان اینکه مصرف غذا‌های شور و کنسروی نه تنها در هوای گرم بلکه در دیگر ایام سال نیز توصیه نمی‌شود، اظهار کرد: غذا‌های فرآوری شده و کارخانه‌ای مانند سوسیس و کالباس و همبرگر علاوه بر ارزش غذایی پایین، حاوی سدیم و مواد نگهدارنده هستند لذا مصرف غذا‌های سالم و گیاهی همچون حبوبات و نان و غلات و میوه‌ها و سبزی جات توصیه می‌شود.
مهدوی، یکی از شروط اصلی تغذیه سالم را نظم در خوردن وعده‌های اصلی دانست و بیان کرد: از مصرف وعده شام در دیروقت پرهیز کنید؛ البته به دلیل گرمای هوا و ویژگی‌های فصل تابستان شب‌ها دیرتر می‌خوابیم، اما وعده شام سر شب مصرف شود و در حد فاصل شام تا خواب شیر یا میوه و سبزی جات همچون هویج و خیار مصرف کنید، زیرا شام دیر وقت در گوارش اختلال ایجاد می‌کند و شانس چاقی را افزایش می‌دهد.
وی با بیان اینکه ورزش کردن در هوای گرم را به اول صبح یا پایان شب ببرید، خاطرنشان کرد: ورزش کردن روزانه را کنار نگذارید و در داخل منزل طناب بزنید و دراز و نشست کنید تا دچار اضافه وزن نشوید.
این متخصص تغذیه، بستنی را جزو فرآورده‌های صنعتی دانست که حاوی قند و کالری بالا و مواد نگهدارنده است و متذکر شد: مصرف بیش از حد بستنی برای کودکان توصیه نمی‌شود.
