بومی سازی اینترنت در ایران امکان پذیر نیست/ شبکه‌های اجتماعی خارجی در کشور رقیب ندارند
رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: قرار است از دو هفته دیگر با تشکیل کمیسیون مشترکی در مجلس کار بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در قالب اصلا ۸۵ قانون اساسی آغاز شود. این طرح که به اذعان طراحان آن به محدود شدن شبکه‌های اجتماعی خارجی در کشور منجر می‌شود صدای انتقاد و مخالفت عده زیادی را در کشور بلند کرده است. با این حال مجلس بدون توجه به مخالفت‌ها کار خود را به پیش می‌برد. مردم امیدوارند این طرح در مراحل بعدی از سوی دولت و یا شورای نگهبان رد و یا اصلاح شود.
بیشتر بخوانید:صیانت از فضای مجازی در سایه استارلینک/ اینترنت ماهواره‌ای به ایران می‌رسد؟ (فیلم)
بسیاری از حامیان این طرح مدل شبکه اینترنت داخلی چین را به عنوان نمونه موفق طرح بومی سازی اینترنت نام می‌برند و می‌گویند اگر چین توانسته ما هم می‌توانیم. برخی دیگر از حامیان این طرح صراحتا به دنبال آن هستند که با محدودسازی شبکه‌های مجازی خارجی زمینه کوچ کاربران به شبکه‌های فضای مجازی در داخل کشور مهیا شود. طرحی که اجرای آن در حقیقت امکان پذیر نیست. نیما امیرشکاری فعال صنعت فناوری اطلاعات در کشور معتقد است اساسا رقیب داخلی برای فضای مجازی وجود ندارد.
ایجاد زیرساخت‌های بومی سازی اینترنت در کشور نشدنی است
نیما امیرشکاری کارشناس فناوری اطلاعات و مدیرگروه بانکداری الکترونیک در پژوهشکده پولی و بانکی کشور در این باره به رویداد۲۴ می‌گوید: زمانی که شبکه‌ای محدود می‌شود کاربران به فضای دیگری مراجعه می‌کنند، وقتی وایبر محدود شد، کاربران به تلگرام رفتند و زمانی که تلگرام فیلتر شد، برخی از کاربران آن به واتس اپ رفتند. ممکن است واتس اپ را هم محدود کنند و کاربران آن به شبکه دیگری ارجاع داده شوند. اما مسئله‌ای که وجود دارد این است که کدام رقیب؟ آیا رقیب مناسبی در کشور وجود دارد که بتواند زیرساخت‌ها را هم فراهم کند؟
وی افزود: مشکلی که ما اکنون با آن روبه رو هستیم این است که انجام دادن و ایجاد همه این زیرساخت‌ها در سطح بین‌المللی نیازمند سخت افزارهای بسیار بسیار زیادی است؛ آنهم در شرایطی که ما به سختی سخت افزار وارد می‌کنیم عملا نشدنی است. مشکل بعدی برق زیادی است که تولید زیرساخت‌ها نیاز دارند آن هم در شرایطی که ما با مشکلات تامین برق مواجه هستیم این کار نیز عملی نیست. آنچه که آقایان پیگیری می‌کند با شرایطی که داریم همخوانی ندارد.
این فعال اقتصادی معتقد است روش‌های موازی همواره در کشور ما وجود داشته است، او می‌گوید: همان زمان که صدا و سیما یکه تازی می‌کرد فیلم‌های ویدئویی هم به بازار آمد. بعد همچنان صداوسیما بود و در کنارش شبکه‌های ماهواره‌ای آمد. در موازات صداوسیما شبکه‌های خصوصی هم راه اندازی شد. همواره یک مسیر‌های موازی وجود دارد که یک کانال یکه تازی نکند. محدود سازی و بعد ایجاد شبکه‌های داخلی بسیار بسیار هزینه بر خواهد بود و مشخص نیست چرا در شرایط کنونی باید یک همچین بار سنگین مالی به کشور تحمیل شود. فراموش نکنیم که کشور در شرایط اقتصادی خوبی به سر نمی‌برد که بخواهد چنین سرمایه‌گذاری‌هایی انجام دهد.
سانسور شدید اینترنت در چین
باید ببینیم که می‌خواهیم تاثیر و محدوده این طرح را صرفا بر روی شبکه‌های اجتماعی ببینیم یا اینکه نه می‌خواهیم به طور کلی در خصوص شبکه ایزوله‌ای مانند چین صحبت کنیم؟ اگر بخواهیم درباره اینترنت چین سخن بگوییم، باید به این اشاره کنیم که در آنجا دسترسی شما به اینترنت در حدی است که دولت چین خودش صلاح می‌داند و شما فقط به موضوعات و مطالبی که از زیر نظر و فیلتر دولت چین عبور می‌کند می‌توانید دسترسی داشته باشید. اما خود همین موضوع نیازمند توان بالای شرکت‌هایی است که در این حوزه فعال هستند.
وی ادامه داد: شرکت‌هایی که ما در داخل کشور داریم نمی توانند در حد و اندازه چین سرویس ارائه دهند. خود این مسئله دو راه دارد یا اینکه شرکت‌های داخلی در حد توان کمی که دارند سرویس‌ها را ارائه دهند که تقریبا نشدنی است و راه دوم این است که برویم و زیرساخت‌های آن را از کشور‌هایی مانند چین وارد کنیم و بومی سازی کنیم و آن‌ها را مورد استفاده قرار دهیم. این راهی است که خیلی بعید هم نیست بتوانیم از آن سرویس‌ها و زیرساخت‌هایی که هزینه‌های سنگینی هم برای آن انجام شده است، استفاده کنیم. این دو راه برای محدود سازی اینترنت است.
این کارشناس فناوری اطلاعات با بیان اینکه محدود سازی اینترنت در کشور به مهاجرت بیشتر متخصصان حوزه آی تی می‌انجامد، گفت: مهاجرت همین حالا هم شروع شده است. بازار کار آی تی یکی از بازار کار‌های گران در خارج از کشور است و همه شرکت‌های کوچک و بزرگ برای کوچکترین و بزرگترین کارهایشان متخصص آی تی استخدام می‌کنند. متخصصان درجه یک و متوسط را برده‌اند و همین حالا ضعیف‌ترین افراد در این حوزه هم در حال مهاجرت هستند، زیرا بازار کار خوبی وجود دارد. مثلا اگر یک آی تی من در این جا ۱۰ میلیون تومان دریافتی دارد، در خارج از کشور اگر این پول را به یورو یا دلار تبدیل کنیم، برای طرف خارجی ارزشمند است که بخواهد نیرو را با دو یا سه هزار دلار بگیرد.
وی ادامه داد: دور نمایی اینترنت در ایران، شرایط خوبی ندارد. البته همه چیز بستگی به نوع سیاست خارجی و روابطی که ما داریم برمی‌گردد. اینکه چه کسی به عنوان وزیر ارتباطات انتخاب می‌شود، جنس تفکرات چگونه است و ... همه این موارد در کنار هم دورنمایی به فعالان صنعت آی تی می‌دهد، البته با توجه به شرایطی که وجود دارد و مجلس و تفکرات دولت جدید من چندان به آینده اینترنت در ایران خوشبین نیستم.
