افرادی که برای نخستوزیری عراق رقابت میکنند
رویداد۲۴ به گزارش سایت روزنامه عربی۲۱، این درحالی است که به دلیل نتایج انتخابات اخیر پارلمانی عراق دودستگی در میان ائتلاف شیعیان ایجاد شده است. این ائتلاف به دو دسته تقسیم شده است. جریان صدر که ۷۳ کرسی در پارلمان به دست آورده و گروه دیگر شامل "چارچوب هماهنگی شیعیان" است. این گروهها عبارتند از: ائتلاف دولت قانون، ائتلاف الفتح، جنبش حقوق، النهج الوطنی، العقد الوطنی. این ائتلاف ۵۸ کرسی در پارلمان به دست آورده است.
به گفته منابع عراقی، جریان صدر چهار نامزد دارد: نصار الربیعی، حسن الکعبی، جعفر صدر و مصطفی الکاظمی.
اما نامزد ائتلاف "چارچوب هماهنگی" نوری مالکی، نخست وزیر پیشین عراق است.
فرصتهای نامزدها
جاسم الشمری، نویسنده و تحلیلگر سیاسی درباره شانس این شخصیتها برای دستیابی به پست نخستوزیری گفت: توپ درحال حاضر در زمین مصطفی الکاظمی، نخست وزیر کنونی و جعفر صدر است. جعفر صدر پسرعموی مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق و نزدیک به مرجعیت دینی و سفیر عراق در انگلیس است.
الشمری گفت: الکاظمی امروز به دلیل اعتراضات چارچوب هماهنگی از پست نخست وزیری دورتر است و شاید بقیه نامزدها شانسشان از او بیشتر باشد چراکه او را به تقلب در انتخابات کنونی متهم میکنند.
الشمری گفت: همچنین به نظر میرسد صدر و مالکی به دیدگاههای مشترکی برسند و احتمالا مالکی با میزان ۵۰ درصد نامزد نخست وزیر شود. اگر دو طرف ائتلاف کنند و شخصیتهای دیگری نیز به آنها بپیوندند به راحتی میتوانند پست نخستوزیری را در اختیار بگیرند.
این تحلیلگر گفت: سناریوی ائتلاف صدر و مالکی بسیار قوی است به این دلیل که عرصه سیاسی عراق مبهم است و نمیتوان شخصیت واضحی را پیش بینی کرد و آنچه در پشت پرده میگذرد به دلیل افزایش مخالفت هیئت "چارچوب هماهنگی شیعیان" با نتایج انتخابات هنوز نهایی نشده است. نمیتوان به صورت نهایی جز بعد از نهایی شدن پرونده نتایج انتخابات و قبول آن درباره شخصیت نخستوزیر آتی صحبت کرد چراکه فراکسیون بزرگتر مانع بزرگتر در مقابل نخست وزیر آتی است.
وی افزود: اوقاف شیعه طرح اتحاد طرفهای شیعی را در پیش گرفته است و سفر صدر به بغداد گفته میشود برای دیدار با هادی العامری، رئیس ائتلاف الفتح بوده است. احتمالا سناریوی ۲۰۱۸ تکرار شود و جریان صدر با طرفهایی به ویژه نوری مالکی و هادی العامری ائتلاف کند.
بیشتر بخوانید: برد مقتدی صدر روابط ایران و عراق را به چه شکل در میآورد؟
شخصیت توافقی
در این راستا وحید عباس، پژوهشگر گفت: مصطفی الکاظمی نزدیکترین شخصیت برای تصدی پست نخست وزیری است و جریان صدر نامزد دیگری را معرفی نخواهد کرد، چون طرفهای شیعه دیگر با آن مخالفت میکنند و کشور وارد بحران واقعی میشود. این طرفها نوری مالکی را نامزد کردند تا مانع نامزد شدن شخصیتی از جریان صدر شوند. به عقیده من این یک بازی سیاسی است تا جریان صدر نیز در مقابل کوتاه آمدن مالکی کوتاه بیاید و در نهایت یک نامزد توافقی انتخاب کنند.
وی گفت: به رغم اینکه الکاظمی کار خاصی برای عراقیها نکرده است و با سلاحهای غیرقانونی در دست گروهها و فساد مقابله نکرد؛ اما درحال حاضر به حمایت جریان صدر تکیه دارد، چون با سیاستهایشان همسو است و روابط خوبی با کشورهای منطقه دارد و احتمالا بر همین اساس مجددا پست نخست وزیری را به دست آورد. الکاظمی گزینه خوبی برای کردها و سنیهای عرب است چراکه ممکن است بهترین نخست وزیر برای آنها بعد از سال ۲۰۰۳ باشد چراکه تا حدودی براساس سیاستهای طایفهای و نژادی با آنها برخورد نکرده است.
وحید عباس گفت: اسعد العیدانی، استاندار کنونی بصره شاید در راستای ائتلاف "چارچوب هماهنگی" به عنوان رقیب قوی وارد رقابت شود؛ اما عدنان الزرفی به نظر نمیرسد شانس زیادی داشته باشد. همچنین فائق زیدان، رئیس دستگاه قضایی همین گونه است؛ اما وی به نظر میرسد از نامزدی انصراف داده است.
همچنین علی الفتلاوی، عضو ائتلاف الفتح گفت: هشت شخصیت در داخل ائتلاف شیعیان نامزد پست نخست وزیری هستند؛ اما تنها چهار یا پنج تن از آنها را میشناسم مثل جعفر صدر، نوری مالکی، مصطفی الکاظمی و هادی العامری؛ اما این نامزدها رسمی نیستند تنها صحبتهایی درباره نامزدی آنها وجود دارد. توافقهای خارجی با الکاظمی وجود دارد. به نظر اعضای جریان صدر اگر جعفر صدر نامزد نشود؛ الکاظمی را نامزد میکنند.
همچنین به گفته منابع، هیچکدام از جریان صدر و چارچوب هماهنگی نمیتوانند بدون موافقت و قبول دیگری نخست وزیر را تعیین کنند و راه حل کنونی یک نخستوزیر توافقی مثل سال ۲۰۱۸ است.
یک منبع نزدیک به جریان صدر ارتباط مستقیم بین این جریان و چارچوب هماهنگی را تکذیب کرده است. این منبع اعلام کرد که عمار الحکیم، رئیس جریان الحکمت برای نزدیک کردن دیدگاههای دو طرف تلاش میکند. این تلاش باعث توقف اظهارات تنش آمیز در رسانهها از دوشنبه گذشته شده است به جز ائتلاف مالکی که با جدیت برای ممانعت از رسیدن نخست وزیر صدر یا نامزد جریان صدر تلاش میکند.
این منبع اعلام کرد که برخی طرفها در داخل و خارج عراق با بازگشت مالکی مخالفند؛ اما دولت جدید خارج از چارچوب توافقی بین چهار فراکسیون اصلی شیعه (دولت قانون، الفتح، جریان صدر و الحکمت) نخواهد بود و مرجعیت دینی نیز از این مساله حمایت میکند. با این حال این مساله به معنای کوتاه آمدن از حق جریان صدر در داشتن فراکسیون بزرگتر در انتخابات نیست.
به گفته منابع، نام قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق که نقش بزرگی را در رسیدن به آتش بس میان گروههای شیعه و ائتلاف بینالمللی به سرکردگی آمریکا ایفا کرده و روابط خوبی با اعراب سنی و کرد دارد و همچنین در روابط عربستان و ایران میانجیگری کرده و محمد شیاع السودانی، از رهبران حزب الدعوه مطرح است.
همچنین قصی محبوبه، سیاستمدار عراقی گفت: پست پرده مذاکرات کنونی در بغداد نشان میدهد که نام نوری مالکی از نامزدی برای نخست وزیری کنار گذاشته شده و به جای او اسامی افراد دیگری مثل محمد شیاع السودانی، اسعد العیدانی، نصار الربیعی و مصطفی الکاظمی مطرح است. ائتلاف الفتح به رهبری هادی العامری با تمام این افراد موافق است به شرط اینکه از دولت کنار گذاشته نشود.