چشم‌ها طول عمر را لو می‌دهند

رویداد۲۴ تشخیص عمر بیولوژیکی هر فرد و اینکه در چه زمانی به زوال کامل می‌رسد، هنوز برای علم غیر ممکن می‌نماید، اما دانشمندان اخیراً یک مدل یادگیری ماشینی آموزش داده شده را توسعه دادند که می‌تواند سال‌های زندگی افراد را به سادگی با نگاه کردن به شبکیه چشم، که بافت پشت چشم است، پیش بینی کند.

واضح است که افزایش سن بر بدن همه افراد تأثیر می‌گذارد، اما فقط به این دلیل که دو نفر سال‌های یکسانی از عمر را پشت سر می‌گذارند به این معنی نیست که از نظر فیزیکی با سرعت یکسانی در حال زوال هستند. همین امر دانشمندان را به اندیشه فرو برده که راهی مطمئن و دقیق برای تشخیص زود هنگام این زوال بیابند. حالا به نظر می‌رسد که یک اسکن سریع و بدون درد از کره چشم انسان، روزی می‌تواند به پزشکان کمک کند تا سریعتر «سالمندانی» را که در معرض خطر مرگ زودهنگام قرار دارند، شناسایی کنند.

به عبارت دیگر، نگاه کردن عمیق به چشمان یک فرد می‌تواند راه بسیار بهتری برای اندازه گیری سن واقعی بیولوژیکی او باشد و این می‌تواند نقش بسیار حیاتی در سلامت آینده بیماران ایفا کند. دانشمندان اکنون یک مدل یادگیری ماشینی آموزش داده شده را توسعه داده اند که می‌تواند سال‌های زندگی افراد را به سادگی با نگاه کردن به شبکیه چشم، پیش بینی کند. این الگوریتم به قدری دقیق است که می‌تواند سن نزدیک به ۴۷۰۰۰ بزرگسال میانسال و مسن در بریتانیا را در یک براکت ۳.۵ سال پیش بینی کند.

در واقع بیش از یک دهه قبل این الگوریتم بر روی این تعداد افراد آزمایش شد که ۱۸۷۱ نفر از آن‌ها طی این مدت از دنیا رفته اند. اغلب این افراد درگذشته، شبکیه چشم پیرتری نسبت به دیگر افرادی داشتند که هنوز زنده هستند. به عنوان مثال، اگر الگوریتم پیش‌بینی می‌کرد که شبکیه چشم افراد یک سال از سن واقعی‌شان بزرگ‌تر است، خطر مرگ به هر دلیلی در ۱۱ سال آینده ۲ درصد افزایش می‌یابد و در همان مدت زمان، خطر مرگ آن‌ها به دلیلی غیر از بیماری قلبی عروقی یا سرطان ۳ درصد افزایش یافت.

بیشتر بخوانید: نکاتی برای مراقبت از چشم‌ها در زمستان

البته باید توجه داشت که این یافته‌ها صرفاً مشاهده‌ای هستند، به این معنی که ما هنوز نمی‌دانیم چه چیزی این رابطه را در سطح بیولوژیکی هدایت می‌کند. با این وجود، نتایج، شواهد فزاینده‌ای را تایید می‌کند که شبکیه چشم به آسیب‌های ناشی از افزایش سن بسیار حساس است. از آنجایی که این بافت مرئی میزبان رگ‌های خونی و اعصاب است، می‌تواند اطلاعات مهمی در مورد سلامت عروق و مغز یک فرد به ما بدهد.

مطالعات قبلی نشان داده‌اند که سلول‌های پشت چشم انسان می‌توانند به ما در پیش‌بینی شروع بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری کلیوی و سایر علائم پیری کمک کنند. اما این اولین مطالعه‌ای است که «شکاف سنی شبکیه» را به عنوان یک پیش بینی کننده قوی مرگ و میر ارائه می‌کند. دانشمندان در خصوص این یافته‌ها می‌گویند: «ارتباط قابل توجه بین فاصله سنی شبکیه و مرگ و میر غیر قلبی عروقی/غیر سرطانی، همراه با شواهد رو به رشد ارتباط بین چشم و مغز، ممکن است از این تصور حمایت کند که شبکیه چشم می‌تواند «پنجره ای» به بیماری‌های عصبی باشد.»

با این حال، از آنجا که تنها ۲۰ نفر در این مطالعه به دلیل زوال عقل جان خود را از دست دادند، نویسندگان نتوانستند این اختلال خاص مغزی را با سلامت شبکیه مرتبط کنند. آن‌ها همچنین خاطرنشان می‌کنند که مرگ و میر‌های مرتبط با بیماری‌های قلبی عروقی در سال‌های اخیر کاهش یافته است، زیرا پزشکی توانسته به پیشگیری از عواملی که زمانی می‌توانست افراد را دچار این عوارض کند، کمک نماید. این بدان معناست که سلامت شبکیه همچنان می‌تواند لنز مهمی برای سلامت قلب و عروق باشد، علی‌رغم این واقعیت که با مرگ و میر قلبی عروقی مرتبط نیست. به عنوان مثال، مطالعات قبلی نشان داده اند که عکس‌های شبکیه می‌تواند به پیش بینی عوامل خطر قلبی عروقی کمک کند.

نویسندگان این تحقیق نتیجه می‌گیرند: «این داده‌ها از این فرضیه حمایت می‌کند که شبکیه چشم نقش مهمی در روند پیری دارد و به آسیب‌های تجمعی ناشی از افزایش سن که خطر مرگ و میر را افزایش می‌دهد حساس است.» سایر روش‌های پیش‌بینی کننده موجود سن بیولوژیکی، مانند تصویربرداری عصبی، ساعت متیلاسیون DNA و ساعت پیری، به اندازه‌ای که فاصله سنی شبکیه نشان می‌دهد، دقیق نیستند. این در حالی است که روش‌های اشاره شده همچنین می‌توانند پرهزینه، زمان بر و حتی پر عوارض باشند، در حالی که شبکیه چشم به راحتی و در کمتر از ۵ دقیقه اسکن می‌شود. اگر بتوانیم در مورد نحوه اتصال این لایه بافت به بقیه بدن بیشتر بیاموزیم، پزشکان می‌توانند ابزار جدید و عالی را برای تشخیص زودهنگام تاریخ مرگ افراد، در اختیار داشته باشند. این مطالعه در مجله British Journal of Ophthalmology منتشر شده است.