شش درصد سکس ورکر‌های تهران ایدز دارند/ می‌خواستند سکس‌ورکرها را با آموزش خیاطی درمان کنند

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: اتهامات صدا و سیما به معاونت امور زنان در دولت حسن روحانی یک نقطه عطف دارد. شبکه افق با دعوت از یک کارشناس، پرونده اتهامات علیه شهیندخت مولاوردی را بار دیگر به صداوسیما کشاند. این کارشناس نقطه ثقل اتهاماتش را بر یک نشست قرار داد که به ادعای او با محوریت به رسمیت شناختن زنان روسپی تشکیل شده بود. با این حال مولاوردی معاون وقت امور زنان در دولت حسن روحانی این اتهام را رد کرد و موضوع نشست مذکور را زنان آسیب‌دیده با محوریت مقابله با ایدز خواند. اعتراض کارشناس برنامه جهان آرا به راهکار‌هایی بود که یک پزشک در نشست مذکور مطرح کرده بود. مولاوردی نام این پزشک را اعلام کرد و گفت «مینو محرز» در آن نشست نظرات علمی و کارشناسی خود را که نتیجه سال‌ها تحقیقات بر روی ایدز بوده مطرح کرده است. نظراتی که ظاهرا به مذاق جریان پشت پرده شبکه افق خوش نیامده است.

درباره نظرات مطرح شده در نشست مذکور با مینو محرز گفتگو کردیم. دکتر محرز رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران و عضو کمیته ملی مبارزه با کروناست. او معتقد است به رسمیت شناختن جمعیتی که آنها را «جمعیت کلیدی» برای انتقال بیماری ایدز می‌خواند در واقع پیش‌زمینه پیشگیری و درمان جامعه است. زنان روسپی یا سکس‌ورکرها، معتادان و همجنسگرایان اعضای این جمعیت هستند که دولت ها موظفند با به رسمیت شناختن آنها برای سلامت جامعه قدم بردارند.

بعضی چشمشان را بر زنان روسپی بسته‌اند و وجود آنها را انکار می‌کنند

دکتر محرز به رویداد۲۴ گفته «به عنوان یک پزشک و کسی که برای سلامت مردم کار می‌کند، باید برای کشف و درمان جمعیت‌های کلیدی که می‌توانند ایدز را انتقال دهند راهکار ارائه کنم. پیشنهادهایی که من دادم هم در واقع راهکاری است که همه دنیا ارائه می‌کند.

او با اشاره به اعتراض‌هایی که به نحوه مواجهه آن‌ها با این جمعیت‌های کلیدی از جمله زنان روسپی و افراد همجنسگرا می‌شود، گفت: بعضی می‌گویند ما اصلا این جمعیت‌ها را نداریم اما ما می‌گوییم داریم و نباید چشم‌هایمان ببیندیم بلکه باید پاتوق این جمعیت‌ها را شناسایی کنیم و اگر ایدز داشته باشند باید درمان کنیم که بقیه جامعه سالم منتقل نکنند.

محرز با تاکید بر اینکه از نظر علمی این کار واجب است، به رویکرد دولت روحانی در این زمینه اشاره کرد و گفت: در آن زمان یکی از معدود کسانی که به طور علمی وجود سکس‌ورکر‌ها را تایید کرد، وزیر وقت بهداشت بود. به نظر من آقای قاضی زاده هاشمی فرد خوشفکری بود. او هم موافق بود که این جمعیت‌های کلیدی از جمله افرادی که اعتیاد تزریقی دارند یا افرادی که شغلشان سکس‌ورکری است و حتی همجنسگرایان را شناسایی کنیم. ما نباید چشممان را ببندیم بگوییم این افراد وجود ندارند.

رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران به تغییر الگوی انتقال ایدز هم اشاره کرد و گفت در حال حاضر عامل اصلی انتقال ایدز افراد عادی جامعه و از طریق تماس جنسی است. عدم آزادی جامعه در تماس جنسی مطمئن و برقراری تماس‌های جنسی نامطمئن به عامل اصلی انتقال ایدز تبدیل شده است؛ این یعنی دختران و پسران جوان دارند مبتلا می‌شوند.

محرز تاکید کرد مشکلی با به رسمیت شناختن جمعیت‌های کلیدی در دولت‌های مختلف وجود ندارد و همین الان هم وزارت بهداشت برنامه مبارزه با ایدز را مانند دولت‌های قبلی پیش می‌برد و مشکلی نداریم. همین وزارت بهداشت دولت جدید هم این جمعیت‌ها را به رسمیت می‌شناسد. استراتژی اجرای این برنامه هر پنج سال یک بار تغییر می‌کند و مصوب هیات دولت می‌شود.

رئیس مرکز تحقیقات ایدز به نگرش منفی برخی افراد به مساله به رسمیت شناختن سکس‌ورکر‌ها با هدف افزایش سلامت جامعه اشاره کرد و گفت: ما نمی‌توانیم بگذاریم نگرش‌های منفی مانع استراتژی پیشگیری از ایدز بشود. الان کیس‌های جدید زن و شوهر‌های تازه ازدواج‌کرده هستند که یکی تست داده و مثبت شده است. این‌ها قبل یا حین ازدواج از طریق تماس جنسی در جامعه مبتلا شده‌اند. باید برای این‌ها فکری کرد.

انواع گرید سکس‌ورکرها در ایران

او در پاسخ به سوالی درباره نقش جمعیت سکس‌ورکر‌ها در انتقال ایدز گفت: ما سه نوع سکس‌ورکر داریم؛ گرید سه، سکس‌ورکر‌های خیابانی هستند که خیلی وضعشان بد است. یک سری کسانی هستند که خانه‌های امن دارند و گرید دو محسوب می‌شوند. گرید یک هم افرادی هستند که اصلا به ما مراجعه نمی‌کنند و درآمد‌های خیلی بالایی دارند. به این دسته اصلا دسترسی نداریم، ولی روی گرید دو و سه مطالعاتی داشتیم. سکس‌ورکر‌های تهران عمدتا از گروه دو و سه هستند که در آخرین مطالعات ما حدودا شش درصدشان مبتلا به ایدز بودند. این رصد باید به طور دائم انجام شود، چون این افراد کارشان جوری است که ایدز را انتقال می‌دهند. در واقع هدف از به رسمیت شناختن اینها، مساله پیشگیری است. برای پیشگری باید فرد را بشناسیم.

بیشتر بخوانید: جنجال بر سر ترک برنامه زنده شبکه افق / مولاوردی: ماموریت اینها تکرار اتهامات دروغین است

محرز به نشستی که در زمان معاونت شهیندخت مولاوردی برگزار شده بود اشاره کرد و گفت: در آن جلسه یک خانم وکیلی هم حضور داشت که خیلی مسلط بود. ایشان توضیح داد که از نظر شرعی سکس‌ورکر اصلا معنی ندارد و حکمش زناست ولی خود ایشان گفت به خاطر وجود قانون ممنوعیت تجاوز به عنف، عملا قوه قضاییه به نوعی از این افراد چشم‌پوشی می‌کند. یعنی ممکن است مرتب پلیس این افراد را بازداشت هم بکند، ولی نمی‌توانند آن‌ها را ریشه‌کن کنند، چون تجاوز به عنف محسوب می‌شود.

او گفت: در همین جلسه هم یک عده به ما گفتند چرا شما برای این جمعیت‌ها ارزش قائلید؟ یک نفر در همین نشست گفت چند نفر از همین افراد (زنان روسپی) را در خانه‌اش نگه می‌دارد و یکی دو تایشان هم ایدز دارند. من از او پرسیدم در مواجهه با این‌ها چه کار می‌کنی؟ گفت به راه راست هدایتشان می‌کنم. گفتم شما باید این‌ها را بفرستید ما درمانشان کنیم و از انتقال بیشتر پیشگیری کنیم.

او به سیاست «ان.جی.او‌»ها برای حمایت از جمعیت‌های کلیدی اشاره کرد و گفت: «ان.جی.او‌»ها یک سری خانه‌هایی درست کرده بودند و دولت و وزارت بهداشت هم از آن‌ها حمایت می‌کردند. در این خانه‌ها عمدتا زنانی که در معرض انتقال بیماری مقاربتی بودند را جمع می‌کردند تا کاندوم و آموزش رایگان بگیرند. در همین خانه‌ها به آن‌ها خیاطی هم یاد می‌دادند. البته من معتقد بودم اگر این‌ها می‌خواستند خیاطی یاد بگیرد که نمی‌رفتند سکس‌ورکر شود. به نظرم نباید این سکس ورکری را انکار کرد، بلکه باید کمک کنیم بقیه جامعه بیمار نشوند.