اقتصاد خم رنگرزی نیست، ساز و کار علمی دارد/ ساختار معیوب اقتصادی ایران باید اصلاح شود
رویداد۲۴ نگاهی به شرایط اقتصادی و معیشتی جامعه نشان می‌دهد که مردم چندان وضع معیشتی مناسبی ندارند و در شرایط بغرنجی به سر می‌برند. این در حالی است که دولت هم که با شعار تغییر به نفع مردم و بهبود معیشت روی کارآمده بود آنطور که باید نتوانسته عملکرد چندان موفقی داشته باشد.لذا به نظر می‌رسد اگر که مسئولان می‌خواهند اعتماد کاهش یافته مردم را نسبت به روندهای موجود احیا و بازیابی کنند باید در وهله نخست فکری به حال معیشت مردم کنند. در این راستا برای بررسی عملکرد اقتصادی دولت و راهکارهای بازیابی اعتماد عمومی «آرمان‌ملی» با امیررضا واعظی‌آشتیانی فعال سیاسی اصولگرا به گفت‌وگو پرداخته است که می‌خوانید.
ساختار معیوب اقتصادی ایران باید اصلاح شود
با توجه به نارضایتی‌های به‌خصوص اقتصادی جامعه و تاکیدات بر لزوم حل مشکلات مردم، عملکرد شش ماهه دولت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اظهار نظر در ارتباط با این دولت و دولت‌های گذشته فارغ از بحث‌ها و جریان‌ها سیاسی باید منصفانه و عادلانه ارزیابی شود. هر دولتی میراثی از یک سری تخریب‌ها برای دولت بعد می‌گذارد و متاسفانه شاهدیم که دولت آقای رئیسی فارغ از جریانات و تعصبات سیاسی میراث‌دار یک فضای ملتهب اقتصادی است.
برای اینکه آرامش را بر قرار کند نیازمند یکسری سازوکارهای خاص خودش است. اقتصاد کشورما به لحاظ ساختاری بیمار است و همواره گفتیم برای اینکه اقتصادمان در یک فرایند منطقی قرار بگیرد و بتوانیم از این فرایند و فرصت‌های اقتصادی بهترین استفاده را ببریم اول از همه باید درصدد اصلاح ساختار معیوب اقتصادی بر آییم.
هیچکدام از دولت‌ها بر اساس برنامه 5 ساله توسعه جلو نرفته‌اند
هر دولتی هم که روی کارآمده همواره سعی کرده اقتصاد را وصله پینه کند و به سمت اینکه ریشه‌ای به این موضوع بپردازد نرفته است. طبیعی است که مردم ما هم در کوتاه مدت نتیجه‌گرا هستند و فکر می‌کنند که وقتی دولتی آمد باید ظریف چندماه همه چیز را دگرگون کند. در حالی که این اتفاق نمی‌افتد. البته همه دولت‌ها در کشورمان هشت سال فرصت داشتند و در این مدت هر 8 سال را فرصت سوزی کردند و نتوانستند به درستی این مشکلات و چالش‌هایی که در حوزه اقتصاد به ویژه مشکلاتی که در حوزه تولید است را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهند. یکی از شاخص‌‌های رشد اقتصادی در یک کشور تولید است. اما تا کنون چقدر به تولید توجه کردیم، به چالش‌هایش اهمیت دادیم و مراقبت کردیم.
نگاه سلیقه‌ای باعث شده تا امروز در حوزه اقتصاد با چالش‌های جدی مواجه باشیم. در موضوع چشم‌انداز 20 ساله یا برنامه‌های 5 ساله توسعه من تا به امروز ندیدم دولتی بر اساس برنامه 5 ساله به طور جد جلو برود. هر دولتی روی کار آمده برنامه 5 ساله را به چالش کشیده است.
اقتصاد خم رنگرزی نیست ، ساز و کار علمی دارد
در حالی که اگر همین برنامه‌های 5 ساله با توجه به استفاده از نیروهای مستعد و کارآمدی که تجربه، دانش و تعهد را داشتند محقق می‌شد امروز انتظار نداشتیم که بعد از شش ماه از دولت آقای رئیسی بپرسیم که در حوزه اقتصادی چکار کرده است. در حالی که منصفانه این است که مسیری که برای اصلاح امور در نظر گرفته شده در آن مسیر درست حرکت می‌شود یا خیر. وقتی بحث مالیات می‌شود همه می‌گویند چرا مالیات اما وقتی بحث فرار مالیاتی می‌شود همه می‌گویند که چرا پیگیری نمی‌شود. البته من همین بحث‌ها را با همین زاویه در دولت آقای روحانی و احمدی‌نژاد نیز کردم. البته شش ماه در یک دولت زمان قابل توجهی برای عملکرد است و حتما نباید 8 سال بگذرد تا به عملکرد دولت بپردازیم.
بسیار مطرح شده که برای اصلاح اقتصاد کشور باید به سمت جراحی‌های بزرگ حرکت کنیم و برخی مقامات اقتصادی نیز بر این مهم صحه‌گذارده‌اند؛ ازدیدگاه شما شرایط فعلی وقت مناسبی براین کار است؟
معتقدم امروز دقایق در کشور در حوزه اقتصاد، سیاست، فرهنگ و مسائل اجتماعی برایمان ارزشمند است. تا کی می‌خواهیم زمان‌سوزی کنیم و فرصت را از دست دهیم. با این حال اقتصاد چیزی مثل خم رنگرزی نیست که داخل خم بکنیم در بیاوریم و بگوییم اقتصاد درست شد. بلکه اقتصاد ساز و کار علمی دارد. برای اینکه اقتصاد کشور را به سمت تحول ببریم همواره باید دولت را به سمت اینکه یک شرایط مناسب را در این اقتصاد به هم ریخته شده مهیا کند تا بتواند پانسمان‌ها، مسکن‌ها و بعد جراحی‌های خود را داشته باشد سوق دهیم.
نمی‌توانیم به یکباره به سراغ جراحی اقتصادی برویم چرا که تبعات سنگینی را برای نظام اقتصادی کشور خواهد داشت. لذا اول باید بسترهای لازم را فراهم کنیم تا بتوانیم به سمت و سویی برویم که هم رضایت مردم را فراهم آوریم و هم جیب اقتصادی دولت و مردم شرایطی را پیدا کند که مردم احساس آرامش کنند. ا
لان فکر می‌کنم که درست است هر از چندی اخبار ناخوشایندی از افزایش قیمت برخی از کالاها به گوش می‌رسد و دولت هم مدعی است که برای پیگیری نظارت می‌کند. اما باید گفت که نظارت کار بسیار سختی است و دولت به تنهایی نمی‌تواند از پس این کار بر‌آید. دولت اینقدر قدرت ندارد که بر همه امور نظارت داشته باشد.
حضور مردم در فضای اقتصادی کشور این فضا را فراهم می‌کند که ظرفیت‌های اقتصاد مردم کمک کند و نظارت‌ها را بیشتر کند. باید بر اساس قانون اساسی که می‌گوید اقتصاد ایران مبتنی بر اقتصاد خصوصی، دولتی و تعاونی اداره شود به این سمت برویم که بخشی از اقتصاد را بر اساس اصل 44 خصوصی و کوچک سازی کنیم. دولت با کوچک سازی منطقی چابک می‌شود و حرکت‌های رو به رشد اقتصادی‌اش شکل می‌گیرد.
بسیار مطرح می‌شود که باید به مردم و مطالبات آنها برگشت و اعتماد کاهش یافته میان جامعه و مسئولان را بازیابی کرد؛ راهکار این مساله را در چه می‌بینید؟
این بحثی فرهنگی است که متولیان فرهنگی ما در عرصه‌های مختلف برخی موفق و برخی ناموفق بوده‌اند. از آن زمانی که سال 58 و 59 فضای امام و رهبری بود و مردم در بطن بودند 4 نسل گذشته و ما تا به امروز 4 نسل ده ساله را گذراندیم و اینها باید با یک متر و معیار منصفانه و منطقی جلو می‌آمده است.
اگر بخشی از مردم گلایه دارند، گلایه‌شان از مسئولان ناتوان از گذشته تا به امروز است. عملکرد مسئولان نتیجه اعتماد است. نتیجه شعارهایی که داده شده باعث اعتماد خواهد بود. شعار خوب است ولی شعاری باید داده شود که با شرایط امروز قابلیت انجام داشته باشد.
درست است که شفاف سازی و پاسخگویی منجر به اعتماد سازی است ولی این شفافیت و پاسخگویی باید در کنار خود عملکرد داشته باشند عملکرد مثبت حاصل پاسخگویی و شفاف سازی است. لذا اگر بنا باشد که شفاف سازی باشد اما در کنار آن عملکردی نباشد که مردم را قانع کند منجر به اعتماد سازی نخواهد شد. لذا باید هر کسی در هر جایگاهی که قرار دارد عملکردش قابلیت اندازه‌گیری داشته باشد. به نحوی که مردم احساس کنند در این حوزه اتفاقاتی افتاده است.
ما هولوکاست قرن هستیم که دنیا دهها سال بعد برای ما مراسم یادبود وگرامی داشت خواهند گرفت