ریسک‌ها و عوامل محرک بورس در سال ۱۴۰۲

رویداد۲۴ صبا رضایی - بورس در سال ۱۴۰۱ رشدی که انتظار می‌رفت را نداشت و بسیاری از سهامداران را ناامید کرد. این در حالی است که هم تورم افزایش یافته بود و هم قیمت دلار افزایش چشمگیری داشت.

منطق اقتصاد حکم می‌کرد که دراین شرایط بورس نیز رشدی مشابه داشته باشد، اما این اتفاق رخ نداد. یکی از دلایل این است که شرکت‌های فعال در بورس و دلار بورسی بر اساس دلار نیمایی تعیین شد و نه دلار آزاد.

همچنین عرضه خودرو در بورس کالا، ممانعت از آن، توافق بر سر عرضه مجدد آن و چالش‌هایی که ایجاد کرد نیز بر روی نوسانات بورسی بسیار تاثیرگذار بود.

از سویی دیگر سال ۱۴۰۱ سرشار از اخبار هیجانی بود که در کوتاه مدت بورس را دچار ریزش کرد. تصمیمات لحظه‌ای دولت نیز مانعی دیگر بر رشد بورس بود. به همین روی بورس امسال رشدی را که انتظار می‌رفت نداشت.

افزایش چشمگیر نقدینگی در سال ۱۴۰۱ 

در همین زمینه پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه به اقتصاد ۲۴ گفت: سال ۱۴۰۱ نقدینگی به شدت افزایش یافت و قیمت دلار نیز نوسانات بسیار و افزایش قیمت زیادی داشت. این عوامل تاثیر بسیاری بر روی بورس داشتند. در واقع بورس در سال ۱۴۰۱ باید رشد بسیار بیشتری می‌کرد، اما ریسک‌هایی که به وجود آمد مانع این رشد شد. نقدینگی بورس در سال ۱۴۰۱ از سال‌های گذشته بالاتر بود و این انتظاری بود که محقق شد.

وی افزود: شاخص کل بورس نیز سقف سال ۹۹ را بعد از مدت‌ها شکست. با اینهمه بورس رشدی که انتظار می‌رفت را نداشت و دلیل آن مساله ریسک‌های بازار و ریسک‌هایی است که دولت بر بازار سرمایه تحمیل کرد. تصمیماتی که یک شبه از سوی دولت اتخاذ شد، عرضه خودرو در بورس کالا، لغو عرضه آن و سپس مجددا تصمیم برای عرضه خودرو اثرات بسیاری بر روی بورس داشت. اگر این ریسک‌ها نبود شاخص کل بورس به ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد رسیده بود.

الیاس کردی تصریح کرد: اگر تصمیمات دولتی و ریسک‌هایی که دولت به بازار سرمایه تحمیل می‌کرد نبود، اکنون بورس رشدی چند برابر داشت. سهام نماد‌های مختلف بین ۳۰ تا ۵۰ درصد بالاتر از قیمت کنونی بودند. مساله ریسک‌ها بسیار مهم است.

این کارشناس بازار سرمایه در رابطه با تاثیر توافق ایران و عربستان سعودی و توافقاتی که در جریان است بر روی بورس گفت: بسیاری بر این باورند که توافقات ایران با عربستان سعودی و توافق بر سر برجام یا مشابه آن، تاثیر منفی برروی بازار سرمایه برجای خواهد گذاشت. اما این گونه نیست. به عقیده من نسبت رشد سهام افزایش می‌یابد و شاهد رشد نماد‌های بورس خواهیم بود. شاخص کل نیز نسبت به توافقات واکنش مثبتی خواهد داشت.

برجامک، تاثیری بر بورس ندارد

البته همه این عوامل به شرطی رخ می‌دهد که برجام مجددا امضا شود. اما آنچه همه کارشناسان بر سر آن توافق دارند این است که حتی در صورت توافق نیز به برجام دست نخواهیم یافت بلکه توافق جدید هیچ شباهتی به برجام ندارد.

الیاس کردی در این باره به اقتصاد ۲۴ گفت: در صورتی که برجام با همان شرایط پیشین امضا شود بورس رشد می‌کند. آنچه پیش روی ماست به برجامک شباهت دارد و برجام پیشین نیست. این توافق حتی یک دهم کارایی برجام قبلی را ندارد، لذا برجامک تاثیر آنچنانی برروی بورس ندارد.

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است: توافق احتمالی ایران و آمریکا موجب افزایش قیمت دلار و کنترل آن خواهد شد اما تاثیر چندانی بر بورس ندارد. اگر سهام داران قصد سرمایه گذاری بر روی بورس در سال آتی را دارند باید تورم و میزان افزایش قیمت دلار را بررسی کنند. هر میزان امسال دلار گران شد، سال آینده نیز همان میزان گران خواهد شد. تورم نیز به همین مقدار افزایش خواهد یافت و این عوامل موجب رشد بورس می‌شود.

وی افزود: دلار در سال ۱۴۰۱ از ۲۶ هزار تومان به ۴۵ هزار تومان رسید. اگر نگوییم دلار به ۶۰ هزار تومان رسید و آن را افزایش قیمت هیجانی بدانیم باز هم دلار رشد بسیاری داشت.

البته بورس با وجود تورم و افزایش چشمگیر دلار باز هم افزایش قیمت چندانی نداشت. الیاس کردی در اینباره گفت: سهام خودرو و فولاد مبارکه افزایش یافتند. سال ۱۴۰۲ نیز شاهد افزایش سهام چند سهام خواهیم بود، اما مشخص نیست شاخص کل به چه میزان افزایش خواهد یافت.