عماد افروغ که بود؟
رویداد۲۴ عماد افروغ نویسنده، جامعه شناس، استاد دانشگاه و فعال سیاسی اصولگرا چند روز پیش به دلیل عوارض بیماری سرطان درگذشت. افزوغ در دوره هفتم، مجلس شورای اسلامی نماینده تهران و رئیس کمسیون فرهنگی مجلس بوده است.
زندگینامه عماد افروغ
عماد افزوغ متولد ۲۶ دی ۱۳۳۶ در شیراز است. مادر عماد افروغ معلم و پدرش حسابدار بود. والدین آقای افروغ هر دو دستی بر شعر و شاعری داشتند و به طور کلی در یک محیط فرهنگی زیست داشته است. عماد افروغ در شیراز فارغ التحصیل شد و پس از آن برای ادامه تحصیل به انگلیس رفت. همزمان با آغاز اعتراضات علیه محمدرضا شاه به ایران آمد و در تظاهرات شرکت می‌کرد. در آن سال‌ها شرایط روحی آقای افروغ مناسب نبود و به همین دلیل او یک سال مرخصی تحصیلی گرفت و برای آموزش نظامی به لبنان مهاجرت کرد.
عماد افروغ پس از انقلاب ۵۷
پس از پیروزی انقلاب ۵۷ افروغ بار دیگر به انگلیس برای ادامه تحصیل بازگشت، اما در نهایت در سال ۵۹ به دلیل شرکت در یک تجمع اعتراضی در انگلیس بازداشت و در نهایت از این کشور اخراج شد. افروغ به همراه چند تن دیگر از دانشجویان انقلابی در شهریور ۵۹ به دلیل برگزاری تظاهراتی علیه آمریکا در مقابل سفارتخانه این کشور که در اعتراض به برخورد پلیس آمریکا با دانشجویان مسلمان ایرانی در امریکا، برگزار شده بود دستگیر و زندانی شد و در زندان بیش از ۵ بار محاکمه و سپس از آن کشور اخراج شد.
او در این باره می‌گوید: «حدود سال ۱۳۵۵ که برای تحصیل در رشته جامعه شناسی وارد دانشگاه سالفورد انگلستان شدم، کتاب‌های زیادی برای مطالعه جمع کرده بودم و سعی می‌کردم بیشتر کتاب‌هایی را که در حوزه تحصیلم وجود داشت بخرم و داشته باشم. اما تظاهراتی که روبه‌روی سفارت آمریکا در انگلستان برگزار کردیم، منجر به دستگیری و از اخراج من از دانشگاه و انگلستان شد؛ این اخراج سیاسی باعث شد تا تمام کتاب‌هایم در انگلستان از دستم برود.»
بیشتر بخوانید: حسن غفوری‌فرد کیست؟
به گزارش رویداد۲۴ افروغ پس از اخراجش از انگلیس به شیراز بازگشت و در دانشگاه شیراز مشغول به تحصیل در رشته جامعه شناسی شد و مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشدش را از همین دانشگاه دریافت کرد. افزوغ سال ۱۳۷۶ دکتری جامعه شناسی را از دانشگاه تربیت مدرس گرفت.
در همان سال تا سال ۱۳۸۲ عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس بود و سپس به عضویت هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی درآمد. آقای افروغ سابقه نمایندگی مجلس در دوره هفتم را نیز دارد و در همان مدت رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی هم بود. وی همچنین مسئول گروه سیاست داخلی کمیسیون داخلی، دفاعی و امنیتی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدیر گروه فرهنگ در صداوسیما بوده است.
ورود به مجلس
عماد افروغ در انتخابات ششمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کرد، اما موفق به کسب آرا نشد. دور بعد، اما افروغ وارد جبهه اصولگرایان شد و این بار توانست به‌عنوان نماینده تهران وارد مجلس شورای اسلامی شده و ریاست کمیسیون فرهنگی را بر عهده گیرد.
عماد افروغ و اظهاراتش درباره میرحسین موسوی
عماد افروغ را می‌توان از نزدیکان میرحسین موسوی قلمداد کرد. او پیش از آغاز انتخابات ریاست جمهوری در سال ۸۷ اعلام کرد که به آقای موسوی توصیه کرده که در انتخابات شرکت کند. اما قسمت عجیب مجرا این است که پس از انتخابات افروغ اعلام می‌کند که به محسن رضایی رای داده است.
مواضع و دیدگاه‌های افروغ در خصوص جنبش سبز و میرحسین موسوی بسیار با هم در تناقض است. افروغ ضمن انکار حمایتش از میرحسین موسوی در گفتگو با خبرگزاری فارس گفته بود که «برخی می‌گویند که افروغ از میرحسین حمایت کرده، مگر شما نشنیدید و ندیدید که من از ابتدای رقابت‌های انتخاباتی گفتم به محسن رضایی رأی می‌دهم و در فیلم دوم تبلیغاتی او نیز صحبت کردم.»
گفت‌وگوی جنجالی عماد افروغ در صداوسیما
سال ۱۳۹۰ عماد افروغ در یک برنامه تلویزیونی صزراحتا اعلام کرد که «هر فردی از افراد جامعه این حق را دارد که رهبر را استیضاح کند و اگر رهبری نتواند پاسخ مناسب بدهد، خود به خود مغزول است.» او همچنین در همین برنامه به این نکته اشاره که معتقد بود که هر کسی لابی بیشتری دارد کارش بیشتر پیش می‌رود. به گفته آقای افروغ برخلاف اظهارنظر آیت‌الله خمینی مجلس اصلا در راس امور نیست. حمید رسایی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در واکنش به اظهارات افروغ گفت: «ما انتظار شنیدن صحبت‌هایی در مورد یکی از ارکان نظام در صدا و سیما را نداشتیم، چرا که فردی را که این حرف را بیان کرده است همه می‌شناسند و می‌دانند که مواضع مزخرفی دارد.»
از سویی دیگر؛ شهاب‌الدین صدر نایب رئیس مجلس وقت از رغامی وزیر ارشاد وقت خواست که پیگیر این موضوع باشد. اما با همه این واکنش‌ها آقای افروغ در رابطه با انتقادات با انتشار یادداشتی اعلام کرد که نظرات خود را در چارچوب ارزش‌های انقلاب اسلامی، بنیانگذار جمهوری اسلامی و آیت‌الله خامنه‌ای بیان کرده است. عماد افروغ در همان سال در گفت‌وگویی دیگر با خبرآنلاین اظهار کرد که «هر روز تصورمان از انقلاب و ولایت فقیه تنگ‌تر می‌شود و به تدریج داریم ولایت فقیه را شاه می‌کنیم.» نکته جالب توجه این است که افروغ در همین مصاحبه تاکید کرده که به‌دلیل اظهاراتش تهید به "ترور" شده است!
عماد افروغ چقدر تاثیرگذار بود؟
این روزها از عماد افروغ به عنوان روشنفکر و تئوریسین جریان اصولگرایی نام می‌برند، با اینحال تئوری و راهکار چندانی از بین سخنان و ایده‌های افروغ بیرون نیامد. در واقع عماد افروغ همچون پادشاه سرزمین یک چشم‌ها، جزو معدود افرادی بود که سعی می‌کرد جایگاه تئوریسین را در این جریان سیاسی اشغال کند و از آنجا که اصولگرایی به شدت از فقر تئوریک رنج می‌برد، افروغ بیش از اندازه زیر نورافکن‌ها قرار گرفت. در واقع این شهرت به زمانی بر می‌گردد که او دست به نقد قدرت زد. این مواضع انتقادی باعث شد که برخی تصور کنند که گویی توماس هابز قرن ظهور کرده است. فعالیت‌های افروغ در حوزه نهج‌البلاغه، نمايندگي مجلس، كاوش در نابرابری‌های شهری و پرداختن به واكاوی ساختار نظام تصميم‌گيری و فساد در جمهوری اسلامی از جمله مواردی بود که عنوان منتقد قدرت بودن را برای او پررنگ کرد. با اینحال در سالهای آخر زندگی‌اش به ویژه در همین چند ماه آخر به خاطر برخی مواضعش درباره اقلیت‌های جنسیتی در صفحه توییتری‌اش بود که آماج حملات اکانت‌های توییتر قرار گرفت. این اواخر بیش از هر زمان دیگری محل نقد و حمله‌های تند قرار گرفت. البته برخی اعتقاد داشتند که اگرچه با لیست اصولگرایان به مجلس هفتم راه یافته است اما مواضع او در نقد قدرت موجب می‌شود که او را دیگر نتوانیم چندان اصولگرا بدانیم. چنانکه پس از درگذشت او چهره‌هایی مثل علی لاریجانی در پیام تسلیتی از او به عنوان مردی آزادمنش یاد کرده است.
درگذشت عماد افروغ
عماد افروغ در نهایت ۲۵ فروردین ماه ۱۴۰۲ به دلیل عوارض ناشی از سرطان در سن ۶۵ سالگی درگذشت. مراسم تشییع پیکر آقای افروغ در مسجد دانشگاه تهران برگزار و در نهایت در صحن مصطفی خمینی به خاک سپرده شد. نزدیکی عماد افروغ به حاکمیت و بالاخص جریان قدرت به حدی بود که بسیاری از اصولگرایان، نمایندگان و رئیس مجسلس و البته شخص آیت‌الله خامنه‌ای درگذشت او را تسلیت و در مراسم تشییع جنازه او حضور داشتند.
