اسکیزوفرنی چیست؟

رویداد۲۴ یاسر مختاری: اسکیزوفرنی یک اختلال روانی جدی است که با تغییرات در طرز فکر، حساسیت‌های اجتماعی، واقعیت‌پردازی نادرست، و شنیداری و بینایی‌های غیر واقعی همراه است. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است با واقعیت جدایی پیدا کنند و شاید نتوانند بین واقعیت و خیال تمایز قائل شوند.

 این اختلال معمولا در دوران جوانی آغاز می‌شود و ممکن است تدریجاً بدتر شود. علل اسکیزوفرنی هنوز به طور کامل درک نشده‌اند، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشد. درمان این اختلال با داروها و درمان‌های روان‌شناختی ممکن است کمک کننده باشد.

اسکیزوفرنی چه علائمی دارد؟

علائم اسکیزوفرنی به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. تغییر در طرز فکر: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است با تغییر در طرز فکر خود مواجه شوند. این تغییرات می‌تواند شامل واژگان و اصطلاحات نادرست و غیرمعمول، پیچیدگی در بیان خود، و یا افکار و خیالات نادرست باشد.

بیشتر بخوانید: خطرناک‌ترین بیماری‌های روانی

2. حساسیت اجتماعی: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است از مواجهه با محیط اجتماعی خود بیزاری و ترس برانگیزند. آنها ممکن است از برقراری ارتباط با دیگران و شرکت در فعالیت‌های اجتماعی اجتناب کنند.

3. واقعیت پردازی نادرست: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است با واقعیت جدایی پیدا کنند و شاید نتوانند بین واقعیت و خیال تمایز قائل شوند.

4. شنیداری و بینایی های غیر واقعی: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است صداها و تصاویری را که در واقع وجود ندارند، بشنوند و ببینند.

5. کاهش علاقه و انگیزه: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است در فعالیت‌های روزمره خود کاهش علاقه و انگیزه داشته باشند.

6. نارسایی در تفکر و حافظه: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است دچار نارسایی در تفکر و حافظه شوند.

اگر شما یا کسی که شما می‌شناسید با این علائم درگیر است، بهتر است به یک متخصص روانشناسی یا روانپزشک مراجعه کنید.

تفاوت اسکیزوفرنی با شیزوفرنی

تفاوت اصلی بین اسکیزوفرنی و شیزوفرنی در این است که شیزوفرنی به معنای انحراف شدید و غیرعادی از واقعیت است، در حالی که اسکیزوفرنی به معنای یک اختلال روانی مزمن است که با تغییر در طرز فکر، حساسیت‌های اجتماعی، واقعیت‌پردازی نادرست، و شنیداری و بینایی های غیر واقعی همراه است.

شیزوفرنی یکی از انواع اختلالات روانی است که به تغییرات در طرز فکر، آشفتگی در بیان، و شنیداری و بینایی های غیر واقعی همراه است. افراد مبتلا به شیزوفرنی ممکن است با واقعیت جدایی پیدا کنند و شاید نتوانند بین واقعیت و خیال تمایز قائل شوند. در این اختلال، عوارض شناختی و شنیداری شدیدتر از علائم اختلالات حرکتی است.

از طرفی، اسکیزوفرنی یک اختلال روانی جدی است که با تغییرات در طرز فکر، حساسیت‌های اجتماعی، واقعیت‌پردازی نادرست، و شنیداری و بینایی های غیر واقعی همراه است. علائم این اختلال ممکن است شامل واژگان و اصطلاحات نادرست و غیرمعمول، پیچیدگی در بیان خود، و یا افکار و خیالات نادرست باشد. 

بنابراین، اسکیزوفرنی و شیزوفرنی دو اختلال روانی مجزا هستند که از نظر علائم و عوارض متفاوت هستند.

تفاوت اسکیزوفرنی و پارانویا 

اسکیزوفرنی و پارانویا دو اختلال متفاوت هستند، اگرچه ممکن است برخی از علائم آن‌ها مشابه باشد. 

پارانویا یکی از انواع اختلالات وسواسی-اجباری (OCD) است که با ایده‌آل‌های اغلب غیرمنطقی و توهم‌های وسواسی همراه است. در این حالت، شخص ممکن است احساس کند که تحت نظر یا تعقیب قرار دارد و یا از دست دادن کنترل بر زندگی خود بیم داشته باشد.

اسکیزوفرنی اما یکی اختلالات روانی است که با تغییر در فکر و رفتار همراه است که می‌تواند شامل شنیدن صداها و یا دیدن چیزهایی که وجود ندارند باشد. علاوه بر این، شخص ممکن است از تفکرات غلط، احساسات بیش‌ازحد، کاهش انگیزه، کاهش توانایی‌های شناختی و مشکلات در ارتباط با دیگران رنج ببرد.

بنابراین، اسکیزوفرنی و پارانویا متفاوت هستند و از نظر علائم، علت و درمان نیز تفاوت‌هایی دارند. در صورت بروز هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

انواع اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی به چهار نوع تقسیم می‌شود که شامل موارد زیر است:

1. اسکیزوفرنی پارانویید (Paranoid Schizophrenia): در این نوع از اسکیزوفرنی، شخص مبتلا به توهم‌های پرخطر و توهم‌های تعقیبی است که ممکن است باعث شود که شخص مبتلا به حالت دفاعی و عصبی شود.

2. اسکیزوفرنی نوع خودآگاهی کم (Disorganized Schizophrenia): در این نوع از اسکیزوفرنی، شخص مبتلا به مشکلات شدید در گفتار و رفتار دچار است. این شخص ممکن است نتواند درک مناسبی از واقعیت داشته باشد و با مشکلات در تفکر و تعامل اجتماعی مواجه شود.

3. اسکیزوفرنی نوع کاتاتونیک (Catatonic Schizophrenia): در این نوع از اسکیزوفرنی، شخص مبتلا به تغییرات شدید در حرکت و عملکرد بدن خود دچار است. این شخص ممکن است به طور ناگهانی حرکت خود را متوقف کرده و یا در حالتی که بدنش آرام است، تمایل به حرکت نداشته باشد.

4. اسکیزوفرنی نوع مختلط (Undifferentiated Schizophrenia): در این نوع از اسکیزوفرنی، شخص مبتلا به ترکیبی از علائم گوناگون اسکیزوفرنی است که نمی‌توان آن را در یکی از دسته‌بندی‌های دیگر قرار داد.

علائم اسکیزوفرنی در هر فردی ممکن است با شدت و شکل متفاوتی ظاهر شود و نوع درمان نیز باید با توجه به نوع و شدت علائم هر فرد تعیین شود.

اسکیزوفرنی در کودکان چگونه است؟

اسکیزوفرنی یک اختلال روانی جدی است که معمولاً در دوران بزرگسالی شروع می شود. با این حال، در برخی موارد، این اختلال در کودکان نیز ممکن است رخ دهد. اما باید توجه داشت که این اختلال در کودکان نسبتاً نادر است و بیشتر در بین نوجوانان و بزرگسالان رخ می دهد.

در کودکان، علائم اسکیزوفرنی ممکن است شامل تصورات نادرست، تقلید از گفتار دیگران، انزوا، اختلال در خواب و اختلال در رفتار با دیگران باشد. اگر شما مشکوک به اینکه فرزندتان احتمالاً این اختلال روانی را دارد، بهتر است به یک متخصص اطفال یا یک روانپزشک مراجعه کنید تا بتوانند بررسی و تشخیص دقیقی را برای او انجام دهند و در صورت نیاز درمان مناسب را برای او تجویز کنند.

تشخیص اسکیزوفرنی 

 یک روانپزشک از معیارهای مشخصی برای تشخیص اسکیزوفرنی استفاده می‌کند. روش‌های مختلفی استفاده می‌کند. معیارهایی مانند مصاحبه با بیمار، ارزیابی رفتاری، ارزیابی علائم روانی و تست‌های روانشناختی از جمله معیارهایی هستند که از طریق آنها اسکیزوفرنی تشخیص داده می‌شود. 

مصاحبه با بیمار: پزشک روانپزشک با بیمار صحبت می کند و مشکلات و نشانه هایی که بیمار در طول زمان تجربه کرده است را بررسی می کند.

ارزیابی رفتاری: پزشک روانپزشک رفتار بیمار را بررسی می کند و مشاهدات خود را در مورد رفتار بیمار با دیگران به اشتراک می گذارد.

ارزیابی علائم روانی: پزشک روانپزشک علائم روانی بیمار را بررسی می‌کند، از جمله وجود هلوسیناسیون، وهم، تفکر و تصور نادرست و غیره.

تست‌های روانشناختی: پزشک روانپزشک ممکن است از تست‌های روانشناختی مختلفی استفاده کند تا بررسی کند که بیمار در چه مرحله‌ای از بیماری قرار دارد و چه نوع درمانی برای او مناسب است.

درمان اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی درمان پذیر است. درمان این اختلال روانی به دو دسته دارویی و روانشناختی تقسیم می شود.

درمان دارویی شامل مصرف داروهای ضدپارانویا، ضدافسردگی و ضداضطراب است که به کاهش علائم این اختلال روانی کمک می‌کند.

درمان روانشناختی نیز شامل تحلیل رویاها، روان درمانی گروهی، مداخلات خانوادگی و آموزش مهارت‌های اجتماعی است. این درمان‌ها به کاهش علائم اختلال و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک می‌کنند.