یک بوم و دو هوای گوشی بردن دانش آموزان به مدرسه؛ بالاخره بردن تلفن همراه به مدارس تخلف است یا خیر؟
رویداد۲۴ مژگان مهرابی: کافی بود مدیر یا ناظم مدرسه گوشی را از دانش آموزی بگیرد. آن وقت سرو کار آن اقبال برگشته با کرام الکاتبین می افتاد. نه تنها گوشی توقیف می شد که والدین هم به مدرسه خوانده می شدند تا درباره رفتار اشتباه فرزند خود توضیحاتی بشنوند. اما الان قضیه فرق کرده است. دانش آموزان تلفن همراه را به راحتی با خود به مدرسه می برند. البته بازخورد مدارس با این موضوع کاملا متفاوت است. بعضی از مدارس با دانش آموز خاطی برخورد قاطعانه می کنند و بعضی هم مانعی برای این کار نمی ببینند.
قوانینی که تغییر کرد
زمانی که پای تلفن همراه به جامعه ما باز شد، فکرش را هم نمی کردیم روزی برسد که این وسیله جز لاینفک زندگی مان شود. تا جایی که امروز لحظه ای بدون آن اموراتمان نمی گذرد. پیر و جوان هم ندارد. حتی بچه ها هم وابستگی زیادی به این وسیله دارند چرا که فراغت شان را پر می کند. اما موضوع گزارش ما، بردن گوشی به مدرسه است. برای سارا ۱۱ ساله قابل درک نیست چرا خانم مدیر آنها استفاده از تلفن همراه در مدرسه را ممنوع کرده ولی دخترخاله ۱۴ ساله اش می تواند گوشی، همراه خود داشته باشد. بی آنکه توبیخ یا جریمه شود. البته این مهم برای اغلب خانواده ها هم جای سوال است. با توجه به ممنوعیت همراه داشتن تلفن همراه در فضای آموزشی چرا مدارس نسبت به این مسئله واکنش چشمگیری انجام نمی دهند. اینکه بردن گوشی تلفن همراه به مدرسه مجاز است یا خیر، موضوعی است که با «موسی الرضا کفاشی» معاون دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش در میان می گذاریم.او درباره یک بام و دوهوای مدارس توضیح می دهد: «طبق قانونی که در سال ۱۳۷۹ در شورای عالی آموزش و پرورش مصوب شد، هیچ دانش آموزی مجاز نبود لوازم گران قیمت به مدرسه ببرد. این وسایل قیمتی می توانست طلا برای دخترخانم ها باشد یا شی باارزش. خوب قاعدتا تلفن همراه هم شامل این قانون می شد. این قانون تا سال ۱۴۰۰ اجرا می شد. با شیوع کرونا و مجازی شدن کلاس های درسی به نوعی خیلی از مواد قانونی شورای عالی آموزش و پرورش تغییر کرد. یکی از مصوبات بردن تلفن همراه به مدرسه بود.»
شورای مدرسه؛ تصمیم گیرنده نهایی
به گفته کفاش، شیوع بیماری کرونا تحول زیادی در ساختار برنامه ریزی آموزش و پرورش ایجاد کرد. او در ادامه به قوانین اجرایی سال ۱۴۰۰ اشاره می کند: «با تعطیل شدن مدارس در بحران کرونا، کلاس های درسی به صورت مجازی و آنلاین برگزار می شد. همین عاملی شد تا با حضوری شدن مدارس تغییراتی در روال کاری آموزش و پرورش ایجاد کنیم. در این زمینه نشست های زیادی برگزار شد. بعد از گفت و گو با مدیران و معلمان دست آخر به این نتیجه رسیدیم که ممنوعیت استفاده تلفن همراه در مدرسه بازتاب خوبی ندارد، اما محدودیت آن چرا.» طبق قوانین اجرایی سال ۱۴۰۰، در ماده قانونی ۱۲۰ تا ۱۲۳ مصوب شد، استفاده از هر گونه وسایل فناوری، ابزار تکنولوژی و فضای مجازی در مدرسه مجاز است؛ مشروط بر این که شورای مدرسه موافقت داشته باشند. او اشاره می کند: « با پیشرفت فناوری در جامعه، می توان گفت تلفن همراه یکی از وسایل لازم برای تقویت و تکمیل فرایند آموزشی و یادگیری درس است. اما اینکه می توان در کلاس درسی استفاده کرد یا خیر بسته به نظر شورای مدرسه دارد. مدیر، ناظم، اولیا مدرسه، شورای دانش آموزی باید به نتیجه واحدی برسند و در صورت صلاحدید آن دانش آموز می تواند تلفن همراه را سر کلاس ببرد.»
بیشتر بخوانید: تفکیک جنسیتی کتب درسی؛ کتاب‌های دانش‌آموزان دختر و پسر می‌شوند!
جای تلفن همراه در کلاس درس دبستانی ها نیست
به باور این مسئول، استفاده از تلفن همراه در محیط آموزشی تا زمانی که نظم مدرسه را مختل نکند مانعی ندارد. اگر چه در حال حاضر بسیاری از مدیران مدارس، تمایلی به بردن گوشی سر کلاس ندارند. چرا که معتقدند با وجود معلم دیگر نیازی به کلاس مجازی نیست. کفاش در این باره می گوید: «در مدارس فضایی تعبیه شده و دانش آموز می تواند به محض ورود گوشی خود را تحویل دهد. تلفن همراه اگر در چارچوب قانون مدرسه باشد نه تنها ایرادی ندارد بلکه مفید هم می تواند باشد. به طور مثال دانش آموزی که مسافت طولانی را برای آمدن به مدرسه طی می کند برای رفع نگرانی خانواده بهترین گزینه تلفن همراه است. بعضی از دانش آموزان مبتلا به بیماری خاص هستند با داشتن این وسیله پدر و مادر خود را از حال خود با خبر کنند.» اما نکته حائز اهمیت، دانش آموزان دبستانی به دلیل حساسیت دوره سنی شان با ممنوعیت بردن گوشی روبرو هستند. چرا که این وسیله برای آنها بیشتر از آن که کاربرد علمی داشته باشد، ابزاری برای وقت گذرانی و سرگرمی است.
آموزش ترکیبی را در مدارس نهادینه کنیم
آنچه مهم است، تلفن همراه به اندازه مفید بودن، می تواند مضر هم باشد اگر استفاده درستی از آن نشود. کفاش از چشم انداز آینده می گوید: «کم کم داریم به جایی می رسیم که آموزش ترکیبی را در مدارس نهادینه کنیم. یعنی به کار گرفتن آموزش مجازی در کنار تدریس حضوری. بنابراین به جای ممنوع کردن چه خوب که دانش آموزان را از فواید و مضرات فضای مجازی و تلفن همراه آگاه کنیم. معلمان می توانند اطلاعات لازم را به دانش آموزان یاد بدهند. البته خانواده ها هم نقش مهمی دارند. آنها بهترین گزینه برای آگاه سازی فرزندان خود هستند. چه خوب چارچوب و قوانین مدرسه را به دختر یا پسر خود گوشزد کنند. در این صورت با بلاتکلیفی دانش آموز یا بی نظمی در مدرسه مواجه نخواهیم شد.»
مجازات بردن تلفن همراه به مدرسه چیست؟
اگر قانون مدرسه ای بردن تلفن همراه را ممنوع کرده بود، در صورتی که دانش آموز از این امر تخطی کند، چه مجازاتی برای آن در نظر گرفته می شود؟ معاون دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش در این باره می گوید: «همان طور که ممنوع کردن یا مجاز بودن همراه داشتن تلفن در محیط آموزشی توسط شورای مدرسه در نظر گرفته می شود. بنابراین جریمه یا توبیخ دانش آموز هم طبق نظر مدیر و اولیا مدرسه صورت می گیرد. چنانچه دانش آموزی مسائل انضباطی را زیر پا گذاشته باشد باید تنبیه شود. این که چند روزی از آمدن به مدرسه منع شود یا گوشی تلفن ضبط شود را اولیاء مدرسه تصمیم می گیرند.»
وقتی بنا برخفقان وکنترل پادگانی مدارس وکتمان ضعفهای مدیریتی وضرب وشتم دانش اموزان وعملکرد چرند اموزش وپرورش باشد گوشی همراه نباید به مدرسه برده شود چون می تواند رسوا کننده سیستم باشد ! 
