ارزیابی علی باقری از سیاست خارجی دولت سیزدهم؛ منفعل نبودیم
رویداد ۲۴ | علی باقری، سرپرست وزارت امور خارجه روز یکشنبه، ۳۱ تیر ۱۴۰۳ در آخرین جلسه هیئت دولت سیزدهم گزارشی از عملکرد این وزارت‌خانه ارائه کرد.
سرپرست وزارت امور خارجه پس از ارائه گزارش عملکرد وزارت امور خارجه، تصریح کرد: ما دولت را در شرایطی تصویر می‌کنیم که در یک وضعیت سیال نظام بین‌الملل وارد عرصه عمل شد، پیشتر شرایط محیط بین‌المللی دارای نظامات و ثباتی بود، اما شرایط کنونی به‌ویژه در مقطع اخیر و نبود قدرت محوری در سازوکار‌های بین‌المللی و حتی مدعیان اصلی یک‌جانبه‌گرایی، شرایط ویژه‌ای را در مناسبات بین‌المللی ایجاد کرد.
به گفته باقری، چنین شرایط ویژه‌ای می‌توانست برای کشور همزمان فرصت و تهدید ایجاد کند، اما دولت سیزدهم با اتخاذ رویکردی مبتنی بر تنوع راهبردی در مناسبات خارجی، به سیاست خارجی چابکی و بالندگی داد و در نتیجه کشور در طول سه سال گذشته هیچ‌گاه با بن‌بست مواجه نشد.
سرپرست وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه ایران در عرصه‌های متنوع نقش‌آفرین، فعال، تعیین‌کننده و بازیگردان بود، گفت: ما در شرایط منطقه‌ای یا بین‌المللی، عنصر منفعل نبودیم، بلکه عاملی تعیین‌کننده بودیم و در وضعیت‌های مختلف توانستیم منافع کشور و امنیت ملی را تامین کنیم؛ دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی چند محور اساسی را با ویژگی اجماعی بودن دنبال کرد؛ محوری‌ترین این سیاست‌ها، سیاست همسایگی است که هیچ معارضی ندارد و قطعا در دولت آینده نیز مورد توجه و پیگیری قرار می‌گیرد؛ در سیاست همسایگی، موضوع اعتماد متقابل سیاسی بین ایران و همسایگان مورد توجه قرار گرفت و در یک مدت بسیار کوتاه ما با یک محیط توام با تعامل و همکاری میان ایران و همه همسایگان مواجه بودیم.
وی در ادامه از تشکیل ائتلاف‌های چندجانبه کوچک به‌عنوان دومین ویژگی سیاست همسایگی یاد و اظهار کرد: ایجاد معادله متوازن بین محیط، فرهنگ، تمدن و همچنین محیط سیاسی- امنیتی پیرامونی از دیگر ویژگی‌های سیاست همسایگی دولت سیزدهم بود؛ ما با ۱۵ کشور همسایه هستیم که این همسایگان از نظر سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و رویکرد‌های جهانی پیوندشان با قدرت‌های بزرگ جغرافیایی ساختار حکومتی و نظامی عمده آن‌ها با هم متفاوت هستند؛ اینکه یک سیاست محوری در تهران اتخاذ شود که بتواند همبستگی جمعی را در منطقه ایجاد کند که حتی در شرایطی که اخلالگران و تروریست‌ها تلاش کردند معارضه‌ای بین ایران و همسایگان ایجاد کنند، نشان‌دهنده حکیمانه بودن آن است.
سرپرست وزارت امورخارجه با اشاره به مسئله چندجانبهگرایی به‌عنوان یک محور دیگر سیاست خارجی دولت سیزدهم، گفت: امروز دنیا و حتی خود آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که یک‌جانبه‌گرایی نه‌تن‌ها راه‌حل نیست بلکه بن‌بست است؛ آمریکا در عمل نشان داده که علاوه بر اینکه نمی‌تواند معضل‌های اساسی جامعه بین‌المللی را حل کند، خودش نیز به یک معضل تبدیل شده است؛ سیاست هوشمندانه چندجانبهگرایی از آغاز دولت آیت‌الله رئیسی با الحاق جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری‌های شانگ‌های ایجاد شد.
باقری گفت: عضویت ایران در بریکس با تدبیر و هوشمندی شخص آیت‌الله رئیسی در عرصه سیاست خارجی، کمتر از ۱۲ ماه طول کشید و ایران توانست در کمتر از یک سال به این مجموعه ملحق شود؛ ملحق شدن ایران به شانگ‌های و بریکس که از بزرگ‌ترین سازوکار‌های سیاسی امنیتی و اقتصادی تجاری بین‌المللی خارج از چارچوب یک‌جانبه‌گرایی هستند، به این معنا است که ایران از همکار این کشور‌ها به‌عنوان قدرت‌های مهم دنیا، به یک شریک راهبردی در تصمیم‌گیری در کنار آن‌ها تبدیل شد.
