خطر کمبود دارو در بیمارستان‌ها

رییس سازمان غذا و دارو با اشاره به کاهش کمبودهای دارویی کشور به حدود 30 قلم، گفت: به همین دلیل مردم برای تامین نیاز دارویی دیگر به ناصرخسرو نمی‌روند، مگر اینکه نیازشان غیرقانونی باشد؛ البته کاری در حال انجام است تا بتوانیم بار دیگر پاکسازی را در ناصرخسرو انجام دهیم.

دکتر رسول دیناروند در حاشیه دومین گردهمایی روابط عمومی‌های سازمان غذا و دارو با حضور در جمع خبرنگاران درباره نحوه عرضه داروهای سقط جنین گفت: داروهای سقط جنین، بیمارستانی هستند، اما ما معمولا به برخی داروخانه‌های منتخب اجازه عرضه آنها را می‌دهیم که البته تعداد این داروخانه‌ها زیاد نیست.

وی با بیان اینکه این داروها اجازه عرضه در داروخانه‌های عمومی را ندارند، افزود: داروهای سقط جنین تنها با نسخه پزشک و آن هم تنها از طریق داروخانه‌های منتخب ارائه می‌شوند و به راحتی در اختیار کسی قرار نمی‌گیرند.

دیناروند درباره بازار سیاهی که برای داروهای سقط جنین ایجاد شده گفت: این بازار سیاه از طریق شبکه قاچاق تامین می‌شود و به دلیل وجود تقاضا برای این داروها در مکان‌هایی مانند ناصرخسرو دیده می‌شوند.

وی تاکید کرد: برای از بین بردن این موضوع صرفا برخورد فیزیکی کافی نیست و اگر چنین برخوردی کارساز بود تا الان مشکل حل شده بود. بنابراین مجموعه‌ای از اقدامات مورد نیاز است تا بتوانیم بحث کنترل قاچاق را به حداقل برسانیم. البته تا کنون در این زمینه موفق نبوده‌ایم.

دیناروند با بیان اینکه برخورد و کنترل قاچاق در حوزه کار وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و حتی دولت نیست، گفت: بلکه باید همکاری همه بخش‌ها و دستگاه‌ها وجود داشته باشد تا بتوانیم این پدیده شوم را جمع کنیم. به طور کلی قاچاق هم به سلامت مردم هم به اقتصاد کشور آسیب می‌رساند و این جای تاسف است که معادل 50 درصد واردات رسمی کشور کالای قاچاق وارد کشور می‌شود.

وی در پاسخ به اینکه منظور از داروخانه‌های منتخب کدام داروخانه‌هاست، گفت: داروخانه‌های منتخب عمدتا دولتی، آموزشی و داروخانه‌های هلال احمر هستند.

رئیس سازمان غذا و دارو در ادامه در پاسخ به سوالی درباره احتمال کمبود دارو در بیمارستان‌ها گفت: نگرانی که در این زمینه وجود دارد، این است که تاخیر بیمه‌ها در پرداخت مطالبات بیمارستان‌ها به زنجیره تامین دارو در بیمارستان‌ها آسیب می‌زند. بیمارستان‌ها باید مطالبات‌شان را دریافت کنند تا بتوانند بدهی‌های خود را به شرکت‌های دارویی و تجیهزاتی بپردازند. در حال حاضر برخی شرکت‌ها حداقل یک سال است که طلب‌هایشان را وصول نکرده‌اند، بنابراین طبیعی است که نمی‌توانند محموله‌های بعدی را تدارک ببینند.

وی با بیان اینکه هنوز اختلاف هفت تا هشت ماهه‌ای در پرداخت مطالبات بیمارستان‌ها وجود دارد، گفت: این تاخیر در پرداخت‌ها می‌تواند برای تدارک داروهای بعدی مشکل‌ساز شود.

دیناروند همچنین در پاسخ به سوالی درباره توزیع ناعادلانه دارو در کشور و مراجعه بیماران از شهرستان‌ها به تهران برای تهیه دارو، گفت: با اطمینان می‌گویم که اگر پزشکی در یک استان نسخه‌ای نوشت، نیازی نیست بیمار برای تهیه آن نسخه به تهران بیاید. معمولا داروخانه‌ها و توزیع داروها تابع خدمات پزشکی در کشور است. یعنی اگر دارویی صرفا در یک داروخانه توزیع می‌شود به این دلیل است که به طور کلی یک یا دو پزشک در حوزه آن بیماری وجود دارد و برای این دارو نسخه می‌نویسند. حتی ممکن است تعداد بیماران نیازمند آن دارو محدود و در حد 20 تا 30 نفر باشد که آنها برای تهیه دارو به تهران می‌آیند و اگر به نسخه این بیماران توجه کنیم، نسخه‌ای است که در تهران تجویز شده است. بنابراین با اطمینان می‌گویم که لازم نیست کسی برای تهیه نسخه از شهرستان به تهران بیاید، مگر اینکه برای درمان هم به پایتخت آمده باشد.

دیناروند با بیان اینکه هنوز هم بخشی از خدمات درمانی ما در قطب‌ها ارائه می‌شوند، گفت: در هیچ کجای دنیا نمی‌توان خدمات درمانی را به دورترین نقاط کشور برد، اما خدمات پایه حتما باید در همه جا وجود داشته باشد. این در حالیست که خدمات تخصصی و فوق تخصصی لاجرم در قطب‌ها ارائه می‌شوند و برخی از این خدمات فقط در مرکز کشور انجام می‌شوند و بیماران برای دریافت این خدمات باید وارد تهران شوند تا هم نسخه خود را در تهران بگیرند و و هم دارو را در اینجا تهیه کنند.

وی تاکید کرد: بنابراین برخی داروها و خدمات درمانی که مختص بیماران خاص مثل تالاسمی‌ها هستند و تعداد این بیماران تا چندین هزار نفر می‌رسد، در همه استان‌ها ارائه می‌شوند؛ اما داروی بیمارانی که تعدادشان محدود است و پزشک آن بیماری کم است را نمی‌توانیم در کل کشور توزیع کنیم. بنابراین در این زمان معمولا پزشک خاصی در تهران وجود دارد و بیمار با مراجعه به او نسخه و دارویش را دریافت خواهد کرد.

رئیس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا در زمان تحریم‌ها دارویی مستقیما تحریم شده بود یا خیر؟ گفت: ادعای کشورهایی که ما را تحریم کرده بودند این بود که دارو به صورت مستقیم در تحریم نیست، البته به جز رادیو داروها که آن را تحریم کرده بودند و خوشبختانه خودمان آنرا در داخل تهیه کردیم. حال مشکلی که در آن زمان در تامین و تدارک داروها وجود داشت مربوط به نقل و انتقالات مالی بود که در حال حاضر راه آن باز شده است و امکان تامین و تدارک دارو با روش‌های معمول و عادی برقرار شده است، بنابراین ما انتظار کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت در تامین دارو و عدم ایجاد بحران در این حوزه را داریم.

رئیس سازمان غذا و دارو در ادامه در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت ناصرخسرو، گفت: در این زمینه می‌خواهیم اقدامی را انجام دهیم، اما زمانی که اجرا شود درباره آن اطلاع رسانی خواهیم کرد. شبکه ناصرخسرو محل عرضه داروهای قاچاق و تقلبی است که بخش عظیمی از آن مربوط به داروهای سقط جنین بوده و هورمون‌های جنسی، داروهای دوپینگ و فراورده‌های غیرمجاز و اعتیاد نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند. البته هرگاه دارویی با کمبود مواجه می‌شود معمولا در ناصرخسرو پیدا می‌شود که یا تاریخ گذشته یا قاچاق هستند.

دیناروند با بیان اینکه کمبودهای دارویی ما در حال حاضر کاهش یافته و کمبودهای دارویی حدود 30 قلم است، گفت: بنابراین مردم برای تامین نیازهایشان به ناصرخسرو نمی‌روند، مگر اینکه نیازشان غیرقانونی باشد. اکنون کاری در حال انجام است تا بتوانیم بار دیگر پاکسازی را در ناصرخسرو انجام دهیم.

دیناروند در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره جایگاه داروهای گیاهی گفت: داروهای گیاهی همواره جایگزین داروهای شیمیایی نمی‌شوند. این داروها در ایران جایگاه خود را دارند و بازار آنها رو به گسترش است. ما در چندین سال اخیر دوره‌های طب سنتی و داروهای سنتی را برگزار کردیم، همچنین مجوزهای سازمان غذا و دارو برای این فراورده‌ها در حال افزایش بوده و بازار آنها رو به گسترش است، اما این داروها نمی‌توانند جایگزین طب مدرن شوند و نباید این انتظار را داشت.

وی همچنین درباره وجود مکمل‌های تقلبی و قاچاق در باشگاه‌های ورزشی گفت: متاسفانه بخش عمده‌ای از مکمل‌ها و فراورده‌های بدنسازی قاچاق و تقلبی است. البته درچند سال اخیر جهت تولید آنها در داخل و واردات رسمی آنها از منابع معتبر تلاش کرده‌ایم و هر دوی این حوزه‌ها در حال گسترش است. یعنی بازار قانونی این مکمل‌ها در کشور در حال توسعه است.

رییس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه توسعه این بازار چه تولید داخل و چه واردات آن از منابع معتبر، به سالم‌سازی بازار کمک می‌کند، افزود:‌ وزارت ورزش هم باید در این زمینه همکاری کند و باشگاه‌های ورزشی نباید محل جولان این فراورده‌ها بوده و شبکه قاچاق در آنها وجود داشته باشد.

دیناروند با تاکید بر اینکه مکمل‌های رسمی، مجاز، قانونی، معتبر و تایید شده در داروخانه‌ها عرضه می‌شوند، گفت: این در حالی است که فراورده‌های قاچاقی که در باشگاه‌ها ارائه می‌شوند در ظاهر شبیه به فراورده‌های مجاز هستند و نمی‌توانیم آنها را تشخیص دهیم.

رئیس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوال دیگری درباره نحوه همکاری با برندهای اصلی دارویی و تجهیزات پزشکی در پسابرجام گفت: در فرصت پسابرجام، کشور به دنبال جذب سرمایه‌گذاری خارجی در داخل است و برای اینکه به اقتصاد و سلامت مردم کمک کنیم باید در داخل بستری فراهم شود تا این برندها بتوانند تولید انجام دهند؛ چرا که تولیدات آنها به نفع ماست و به صنعت داخلی کمک می‌کند.

وی افزود: بنابراین باید بستری را فراهم کنیم تا برندهای معتبر در داخل کشور تولیدات‌شان را انجام دهند. در کنار این تولیدات صنعت خصوصی و دولتی خودمان هم وجود دارد و در یک میدان رقابتی تلاش خواهند کرد. به عنوان مثال اگر یک بنگاه معتبر بین‌المللی در ایران تجهیزات پزشکی را تولید کند، به نفع ماست و برای توسعه صنایع ما خوب است. بنابراین وزارت بهداشت به دنبال سیاست‌های کلی نظام و دولت می‌خواهد این بستر را فراهم کند تا بنگاه‌های بزرگ در کشور دست به تولید زنند. ما نمی‌خواهیم بازارهایمان را با واردات در اختیار آنها قرار دهیم. بنابراین اگر محصولات آنها در داخل تولید شود به نفع ماست.

دیناروند در پاسخ به سوالی درباره افزایش قیمت داروهای بیماران تالاسمی گفت: در این زمینه افزایش قیمت نداشته‌ایم، بلکه در سه ماه گذشته پوشش یکی از بیمه‌های کشور درباره این دارو کاهش یافته و به همین دلیل مابه‌التفاوت آنرا بیماران پرداخت کنند.

وی با اشاره به مصوبه دولت مبنی بر اینکه سازمان‌های بیمه گر نباید در دوره اجرای طرح تحول سلامت پوشش خود را کاهش دهند، گفت: علی‌رغم این مصوبه، متاسفانه این اتفاق افتاده و بیماران باید ما‌به‌التفاوت داروهای خارجی را خودشان بپردازند.

وی همچنین در زمینه استفاده از تولیدات شرکت‌های دانش بنیان گفت: این شرکت‌های داخلی اولویت خرید تجهیزات پزشکی را دارند، اما باید پروانه بگیرند و کیفیت‌شان تایید شود.