جایگاه ایران در رتبهبندی خود دانشگاههای برخط جهان
رویداد۲۴| تایمز در جدیدترین رتبهبندی خود دانشگاههای برخط جهان را ارزیابی کرده است. روزنامه فرهیختگان با اشاره به این رتبه بندی در گزارشی به سهم ایران پرداخته و نوشته: «سهم ایران صرفاً دو دانشگاه، بدون رتبه!»
در گزارش فرهیختگان آمده است: «در بین ۱۲۰ دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی که در رتبهبندی آموزش آنلاین تایمز مورد ارزیابی قرار گرفتهاند، تنها نام دو دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه محقق اردبیلی از ایران دیده میشود که با عنوان reporter درج شدهاند و مدارک لازم را برای قرار گرفتن در رتبهبندی ارائه ندادهاند. جای دانشگاههای ایران در حالی در نخستین رتبهبندی ۲۰۲۴ دانشگاههای آنلاین در بین برترینها خالی است که کشورهای همسایه و منطقه از این فرصت استفاده کردهاند تا در حوزه دانشگاههای آنلاین خودی نشان دهند. عربستان که چند سالی است در مسیر توسعه گام برداشته، با ۳ دانشگاه برتر آنلاین در این رتبهبندی حضور دارد که تنها دانشگاه «ملک عبدالعزیز» از عربستان جزء برترینها قرار گرفته و درجه نقره را از آن خود کرده است. پاکستان نیز با دو دانشگاه در این ردهبندی حضور دارد که هر دو دانشگاه آزاد علامه اقبال و دانشگاه مهندسی و فناوری اطلاعات خواجه فرید رده برنز را کسب کردهاند. ترکیه از دیگر کشورهای منطقه، با ۹ دانشگاه در این ردهبندی حضور دارد که ۵ دانشگاه «آنادولو» استانبول، «آتاتورک»، «غازی»، «اوندوکوز مایس» و «پورت سعید» هر کدام در رده برنز این ردهبندی قرار گرفتهاند و ۴ دانشگاه دیگر ترکیه نیز با عنوان reporter مشخص شدهاند. در این بین، تنها دانشگاه سوریه یعنی دانشگاه «دمشق» نیز با رده برنز قرار گرفته است. لبنان نیز تنها با یک دانشگاه «آمریکایی لبنان» با عنوان reporter حضور دارد و ردهای را از آن خود نکرده است. ازبکستان هم با یک دانشگاه «حقوق دولتی تاشکند» در قالب reporter حضور دارد. عراق با دو دانشگاه «القادسیه» و دانشگاه «موصل» به عنوان reporter در این رتبهبندی حضور دارد. در این بین، ۸ دانشگاه از روسیه حضور دارند که یکی از دانشگاهها یعنی دانشگاه HSE روسیه در رده دانشگاههای طلایی قرار دارد. پس از آن هم دانشگاههای «فنی ایالتی دان» رده نقره را از آن خود کردهاند و ۶ دانشگاه دیگر روسی عنوان reporter را کسب کردهاند.»
چرا خبری از پیامنور و دانشگاههای برتر ایران نیست؟
این در حالی است که اگر به تاریخچه آموزشهای از راه دور در ایران برگردیم، به دانشگاه پیام نور میرسیم که در دهه ۶۰ با هدف تسهیل آموزشهای دانشگاهی به صورت پارهوقت راهاندازی شد. علاوه بر این، ایجاد شرایط برای آموزشهای ترکیبی از راه دور و حضوری، این امکان را به دانشجویان میدهد تا بتوانند برخی دروس را به طور حضوری در کلاس درس و برخی دروس را به صورت غیرحضوری به اتمام برسانند. از سوی دیگر، از زمان همهگیری کرونا که دانشگاهها به سمت و سوی آموزشهای آنلاین سوق پیدا کردند، بسیاری از دانشگاهها و دانشجویان از آن استقبال کرده و بستری را مهیا کردند تا دانشجویان حتی در دوردستترین نقاط کشور هم بتوانند از این فرصت استفاده کنند. از این رو، به رغم سابقه طولانی که در حوزه آموزشهای از راه دور در کشور وجود دارد، انتظار میرفت ایران دانشگاههای بیشتری و جایگاه نسبتا خوبی در این زمینه داشته باشد. همچنین، ارائه آموزشهای از راه دور و آنلاینی که در دوران کرونا عرضه شد، شرایطی را مهیا کرده بود که بعد از پایان کرونا نادیده گرفته شد و دانشگاهها این فرصت طلایی را به فراموشی سپردند. در غیر این صورت، انتظار میرفت دانشگاهها جایگاه قابل قبولی در این رتبهبندی داشته باشند. نکته دیگری که در این رتبهبندی وجود دارد، عدم حضور دانشگاههای مطرح کشور از جمله دانشگاه تهران، صنعتی شریف و علم و صنعت است که با فرصتسوزی پسا کرونا یک امکان مهم در فضای آموزش عالی را نادیده گرفتند.