پاکستان توانایی ایجاد تعادل بین ایران و عربستان را ندارد/ کاهش همکاریهای استراتژیک تهران و اسلامآباد در سایه ناتوی عربی
رویداد۲۴-پایگاه آمریکایی میدل ایست آی با اشاره به تحولات هفتههای اخیر در روابط ایران و پاکستان نوشت: دو تحول عظیم در هفتههای اخیر رخ داده؛ یکی انتصاب راحیل شریف فرمانده سابق ارتش پاکستان برای فرماندهی ائتلاف عربی به رهبری سعودی و دیگری افزایش تنشها در مرزهای مشترک. جایی که ایران و پاکستان به عنوان دو همسایه روابط خوبی با هم دارند.سوریه و عراق را در بر میگرد. ایران نسبت به این انتصاب واکنش نشان داده و این تحولات را در آینده روابط با اسلامآباد موثر خوانده است.
این گزارش همچنین به آغاز درگیریهای یمن اشاره کرد و نوشت: از آغاز این درگیریها پاکستان همواره سعی کرده بیطرفی خود را حفظ کند. این کشور علیرغم درخواستهای پی در پی عربستان از ورود نظامی به این درگیریها سر باز زده است. این حرکت از سوی اسلامآباد برای ایجاد تعادل میان ایران و عربستان صورت گرفت. اما انتصاب اخیر راحیل شریف در سمت فرماندهی ناتوی عربی به نوعی به منزله حرکت پاکستان به سمت عربستان است.
این گزارش به دیدار سفیر ایران در پاکستان با جواد باجوا فرمانده ارتش پاکستان اشاره کرده و گفته در این دیدار درباره مساله پیوستن پاکستان به ائتلاف ناتوی عربی بحث و گفتوگو شده است. علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز هفته گذشته گفته: ما نباید به یک کشور ثالث اجازه دهیم امنیت و دوستی ما با همسایهمان پاکستان را خدشهدار کند و بر روابط دوستانه ما تاثیر بگذارد.
مقامات پاکستانی هفته گذشته برای کاهش نگرانی ایران به صورت علنی و خصوصی گفته بودند که ائتلاف نظامی قرار است تنها روی در اختیار گذاشتن اطلاعات میان اعضا تمرکز داشته باشد به ویژه برای جلوگیری از تهدید تروریستهایی که میخواهند به کشورهایشان برگردند.
آنها همچنین تاکید کردند که این ائتلاف نظامی به رهبری عربستان علیه تروریسم است نه یک کشور خاص و اینکه پاکستان هر نوع مانور و اقدام نظامی و دیپلماتیک علیه ایران را نخواهد پذیرفت و برعکس تلاش میکند که برای احیای روابط ریاض و تهران تلاش کند.
در ادامه این گزارش آمده است: ارتش پاکستان با این حال گفته که دفاع از عربستان به معنای دفاع از پاکستان است و همین مساله نگرانیها را در ایران در مورد توسعه حوزه نفوذ عربستان در سراسر خاورمیانه افزایش داده است. باجوا از ایران خواسته که به تصمیم پاکستان برای عضویت در ائتلاف نظامی احترام بگذارد. همان طور که اسلام آباد به تصمیم ایران برای تقویت اتحادش با هند احترام گذاشته است.
در این گزارش آمده: علاوه بر این تنشها ایران و پاکستان بعد از اتفاقاتی که در مرزهای دو کشور در ماه گذشته افتاد دچار چالشهایی شده اند. در اوایل ماه می ۱۰ سرباز ایرانی در مرز ایران و پاکستان به دلیل حمله گروه جیش العدل به شهادت رسیدند.
میدل ایست آی نوشت: ایران بر این باور است که این گروه به استان بلوچستان در پاکستان تعلق دارد و از حمایت کشورهای خلیح فارس و غرب بهره میبرد. اتفاق مشابهی نیز در گذشته افتاده بود اما این بار این حادثه نتایج سیاسی بیشتری در پی داشت. پلیس ایران برای اولین بار دولت پاکستان را مسئول این حمله خواند چرا که این سربازان در منطقه مرز بین ایران و پاکستان کشته شده بودند.
این گزارش به واکنش مقامات ایرانی به حادثه میرجاوه نیز اشاره کرده و نوشت: در پی این حمله رییس ستاد مشترک ارتش ایران تهدید کرد در صورت ادامه تعرضات، مخفیگاه تروریستها در هر کجا که باشد مورد ضربات کوبنده قرار خواهد گرفت. وزیر خارجه ایران نیز در سفری که بلافاصله به پاکستان داشت از نواز شریف خواست وضعیت امنیت مرزها را بهبود ببخشد. حسن روحانی رییس جمهور ایران در نامهای به شریف تاکید کرد که خاک ایران هرگز توسط هیچ یک از همسایگان از جمله پاکستان مورد تعرض قرار نگرفته است. ایران از اینکه بارها و بارها توسط راهزنان مزدور و تروریستها در پاکستان مورد تجاوز قرار گرفته، دلسرد شده است.
این پایگاه خبری آمریکایی مدعی شد: در حالی که بعید به نظر میرسد این حملات مرزی یا حتی پذیرش فرماندهی ناتوی عربی از سوی پاکستان به یک رویارویی بین ایران و پاکستان منجر شود اما این تحولات به طور بالقوه همکاریهای اقتصادی و امنیتی دو کشور را کمرنگ خواهد کرد.
در این گزارش به قرارداد چابهار نیز اشاره و گفته شده: دو کشور بنادر چابهار و گوادار را بنادر خواهر مینامند و ایران از پاکستان برای همکاری و سرمایهگذاری مشترک در بندر چابهار در کنار هند و چین دعوت کرده است. گفتوگوها درباره خط لوله گاز ایران- پاکستان که به خط لوله صلح معروف است نیز دوباره از سر گرفته شده است.
این گزارش در ادامه نوشت: با این حال همکاریها در هر یک از این جنبهها در شرایط فعلی با چالشهایی روبه روست. علی رغم این واقعیت که تهران بخش خود را در توسعه خط لوله گاز تکمیل کرده است فشار عربستان و آمریکا برای جلوگیری از هرگونه عملیات زیرساختی بزرگ با ایران میتواند اسلام آباد را بار دیگر در به تعویق انداختن فرآیند این توافق تحت فشار قرار دهد.
در پایان این گزارش گفته شده: به طور مشابه در خصوص تصمیم دو کشور برای حل اختلافها در افغانستان به ویژه بعد از تغییر رویکرد ایران نسبت به طالبان و مواجهه دو کشور با تهدید مشترک داعش در منطقه، پاکستان نمیتواند از دخالتها و حمایتهای عربستان که مایه نگرانی ایران است چشم پوشی و جلوگیری کند.
در حالی که تهران و اسلام آباد از اهمیت روابط دو جانبه خود با خبرند چالشهای پیش رو فرصت را برای همکاریهای استراتژیک بین دو کشور تقلیل داده است. این تخولات میتواند منجر به ادامه بی ثباتی در منطقه، افزایش تنشهای فرقهای، رشد تروریسم در مرزها و تعمیق درگیریها در افغانستان شود.