نوبت گشودن قفل‌های زنگ زده سیاست داخلی است

بعد از اعلام نتایج انتخاباتی شاهد موضع گیری تند جریان شکست خورده در انتخابات بودیم. طبعا این اتهام زدن‌ها محدودیت‌های را با خود به همراه دارد. نفع جریان‌های تندرو از ایجاد محدودیت در فضای عمومی کشور چیست؟

آقایان زمانی که از جامعه پاسخ منفی می‌گیرند شروع به دیکته کردن عقاید خود به جامعه می‌کنند. در چنین وضعیتی فکر می‌کنند که با فیل‌تر کردن ماهواره، سایت‌های اطلاع‌رسانی و شبکه‌های مجازی می‌توانند مشکل خودشان با جامعه را حل کنند. در حالیکه اساس چنین تفکری اشتباه است و هر نوع نظام فیلترینگی هم که اجرا کنند، در تغییر تفکرات مردم عاجز می‌مانند.

از نظر شما فیلترینگ می تواند راه حل مناسبی برای تحمیل یک گفتمان بر افکار عمومی باشد؟

آنان فکر می‌کنند با کنترل ابزار ارتباط جمعی می‌توانند جامعه را به هر سمتی که خواستند سوق بدهند. در روزهای منتهی به انتخابات دیدیم که صداوسیما دربست در خدمت تفکرات آقایان بود و همین صداوسیما در تحلیل‌هایی که برای ادوار مجلس داشت، نسبت به مجالسی که در خط آنان نبود به صراحت موضع‌گیری می‌کردند. به ویژه مجلس ششم که آن را خائن، دردسر ساز، مخالفین نظام و دیگر عناوین ناشایست معرفی کردند.

برخلاف آنچه که می‌گویید، اصولگرایان عملکرد خود را تخریب ندانسته و تاکید بر آن دارند که از اتفاق این دولت و جریان حامی دولت است که مترصد به حذف رقیبان است. نظر شما چیست؟

اتفاقا روی سخن آقای روحانی به مخالفان چنین نیست که آنان نباید در جامعه حضور داشته باشند و فرصت ورود به عرصه سیاسی را پیدا نکنند یا آنکه نتوانند تشکلات خود را در جامعه داشته باشند. بالاخره تفکر تند راست‌گرایانه بخشی از واقعیت جامعه ماست و می‌پذیریم که چنین طیف در جامعه وجود دارد و منکر آن نمی‌شویم یا نمی‌گوییم که نباید باشند. بودن یا نبودن جریانات سیاسی در جامعه چیزی نیست که ما درباره آن تصمیم بگیریم ولی همه باید به حق خودشان قانع باشند. جناحی که رای نیاورده باید تمکین کند. جناحی که رای ندارد نباید به اشکال غیراصولی و غیراخلاقی سعی کند برای خودش مشروعیتی دست و پا کند؛ این مشروعیت اگر ریشه در آرای مردم نداشته باشد، دیر یا زود کار دست آقایان می‌دهد.

فکر می‌کنید ناهمخوانی جریانات تندرو با دولت چقدر در تحقق برنامه‌ها و وعده‌های انتخاباتی موثر است؟

بخشی از مطالباتی که آقای روحانی بر آن تاکید می‌کنند مربوط به حوزه مدیریت دولت است. بخشی از مشکلات دولت ریشه در مجلس نهم داشت. امیدواریم در مجلس دهم، دولت در آن بخش‌هایی که امکان و فرصت بیشتری دارد مسائل را پیگیری کند؛ البته این بدان معنا نیست که دیگر هیچ سنگی معاند حرکت دولت نخواهد بود ولی قطعا زمان ۲ ساله‌ای که از عمر دولت باقی مانده است، زمان بهتری از سال‌های ابتدایی دولت یازدهم خود بود. توصیه ما به آقای روحانی نیز این است که در این فرصت زمانی باقی مانده بهترین مدیران را به کار بگیرند و اگر نیازی می‌بینند تا ترمیمی در کابینه صورت بدهند، مجلس دهم بهترین فرصت است. چون در این دوره لازم نیست نگران رای اعتماد از مجلس باشند لذا می‌توانند قوی‌ترین گزینه‌ها را چه در سطح وزیر و چه در سطح سایر مقامات به کار بگیرند.

جدای از موضوعات مدیریتی و کابینه به نظر بخشی از مطالبات مردم مطرح هستند که اگر نهاد‌ها و مقامات با دولت همکاری نکنند، محقق نخواهد شد. شما راهکار این مساله را چه می‌دانید؟

تحقق چنین مسائلی عموما دست کسانی است که آقای روحانی نمی‌تواند سلطه اداری بر آنان داشته باشد لذا دولت در حل این مطالبات به تنهایی کارگشا نیست. البته من فکر می‌کنم که جامعه واقع بین است و چیزی که در حد و توان دولت است را می‌خواهند. مردم از دولت می‌خواهند که خیلی جدی و قاطع صحبت کند و به پشتوانه آرای مردمی صریح‌تر ظاهر شود.

این صریح بودن به چه معناست؟

مثلا همین بحث ممنوع التصویری آقای خاتمی که اخیرا آقای روحانی مطرح شد و پیش‌تر نیز رییس جمهوری درباره آن صحبت کرده بودند. آقای روحانی پاسخ شفافی در این خصوص به مردم دادند که امیدواریم حداقل در این خصوص راهگشا باشد تا اگر کسانی محدودیتی برای یک شهروند آزاد، رجل سیاسی و با سابقه خوب وضع می‌کنند هیچ مستند قانونی ندارد و چنانچه می‌خواهند آن را به مصوبه شورای عالی امنیت ملی ارجاع بدهند، بنا بر توضیحات آقای روحانی چنین مصوبه‌ای وجود ندارد. بر همین اساس است که می‌توان این سخنان آقای روحانی را یک سخنرانی موفق و صریح ارزیابی کرد.

به نظر شما دولت برای تقویت همکاری‌ها در جهت تحقق وعده‌هایش می‌بایست چه هدفی را دنبال کند؟

اگر دولت روحانی بتواند به دور از حواشی رسانه‌ای زمینه رایزنی با مقامات و نهاد‌ها را در جهت تحقق بخشی از وعده‌های انتخاباتی یا‌‌‌ همان گام دوم برجام فراهم کند. فضای عمومی کشور را به یک آشتی ملی نزدیک کرده که این مساله به شدت برای کشور و ملت در عرصه داخلی و بین‌المللی مثمرثمر و کارآمد است.

چگونه آشتی ملی به جایگاه بین المللی کشور کمک می‌کند؟

بگذارید با مثالی مساله را برای شما توضیح بدهم. ما در کشور چند زندانی آمریکایی در ایران داشتیم که در بحث برجام این امکان فراهم شد تا درباره آنان گفت‌و‌گوهایی انجام بگیرد که در ‌‌‌نهایت نیز منجر به آزادی آنان شد. حالا فکر کنیم که اگر این زندانیان آزاد نمی‌شدند ما چقدر دچار بحران خبری در عرصه بین‌المللی می‌شدیم، چقدر رساه‌های علیه ما جو سازی می‌کردند تا ما نتوانیم فضای عادی‌تری در مناسبات جهانی به ویژه مذاکرات هسته‌ای داشته باشیم. بنابراین آزادی زندانیان آمریکایی یک اقدام مثبت و سازنده‌ای بود و نگه داشتن این افراد هیچ نفعی برای ایران نداشته و هیچ قدرت چانه زنی به ایران نمی‌داد. بر فرض اگر یک عاملی قدرت چانه زنی به ایران می‌دهد باید سر موعد از آن استفاده کرد.

دولت در دوران مجلس دهم چه فرصتی پیش رو دارد ؟

من فکر می‌کنم که ما نیاز داریم در مجلس دهم فضای تفاهم در کشور ایجاد شود. قفل‌هایی است که ادامه آن و زنگ زدگی آن‌ها جز ناامیدی نخواهد داشت و اگر آقای روحانی بتواند در یک مذاکرات کارساز این قفل‌ها را باز کند یک فضای امیدوار کننده برای کشور ایجاد خواهد کرد و حتی در زمینه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی در عرصه جهانی منافع ایران را حفظ می‌کند چون هرچه فضای عمومی آرام‌تر باشد فضای بهتری برای سرمایه گذاری خارجی بهتر می‌شود.