جنگ اقتصادی ایران و آمریکا فروکش می‌کند؟
آمریکا پس از خروج از توافق هسته‌ای،با کارزار فشار حداکثری جنگ اقتصادی ایران و آمریکا را آغاز کرد. اما خبرگزاری رویترز، در گزارشی با استناد به داده‌های سه شرکت ردیابی حرکت نفتکش‌ها، اعلام کرد چین علیرغم تحریم‌های آمریکا، در ماه ژوئیه بین ۴.۴ تا ۱۱ میلیون بشکه نفت از ایران خریداری کرده است.
رویداد۲۴ اوایل ماه مه، آمریکا با هدف صفر کردن صادرات نفت ایران، معافیت‌های فروش نفت این کشور به هشت مشتری عمده را تمدید نکرد. دولت آمریکا امیدوار بود که با لغو معافیت‌ها، صادرات نفت ایران به طور کامل قطع شود. اما در ۱۰ روز گذشته، چندین گزارش در رسانه‌های عربی و غربی منتشر شد که نشان می‌دهند آمریکا نتوانسته است صادرات نفت ایران را متوقف کند و این کشور همچنان نفت خود را به فروش می‌رساند.
از زمان انقضای معافیت‌های فروش نفت ایران، هیچ آمار رسمی درباره صادرات نفت این کشور منتشر نشده است. مقامات وزارت نفت ایران، ضمن تاکید بر استمرار صادرات نفت، از ارائه هر گونه عدد و رقم درباره میزان صادرات نفت خودداری می‌کنند. بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، اوایل تیرماه در واکنش به برخی گزارش‌ها مبنی بر کاهش فروش نفت ایران گفته بود که این اخبار «دروغ» است.
وی همچنین درباره میزان فروش نفت ایران گفت: «من عدد نمی‌گویم، چون به ضرر ماست.» در شرایطی که کشور تحت سنگین‌ترین تحریم‌ها قرار دارد، پنهان کردن آمار صادرات نفت چیز عجیبی نیست. چرا که اعلان این آمار، ممکن است به افشای راه‌های فروش نفت منجر شود.
اما عدم انتشار آمار صادرات، به این معنا نیست که صادرات نفت ایران متوقف شده است. براساس برخی گزارش‌های رسانه‌ای، صادرات نفت ایران به کشور‌هایی نظیر چین، روسیه، هند و سوریه هنوز هم ادامه دارد. در این میان، چین از سایر کشورها از ایران بیشتر نفت می‌خرد. حدود یک هفته پیش، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی تحقیقی از استمرار فروش نفت ایران به چین خبر داد. به گفته این روزنامه، چین و دیگر کشورها، تحریم‌های نفتی آمریکا را نقض کرده و از ایران نفت میخرند. به عنوان نمونه، از دوم ماه مه، یعنی زمان انقضای معافیت‌های نفتی ایران، حداقل ۱۲ نفتکش ایرانی به آسیا و دریای مدیترانه نفت منتقل کردند و مقصد حداقل شش نفتکش از این نفتکش‌ها، بنادری در چین بوده است. شش نفتکش دیگر، از طریق کانال سوئز به دریای مدیترانه رفتند.
در همین رابطه، وبگاه تخصصی نفتی اویل پرایس در گزارشی اعلام کرد که دولت آمریکا تخمین می‌کند که ۵۰ تا ۷۰ درصد صادرات نفت ایران به چین و ۳۰ درصد به سوریه می‌رود. با توجه به اقدام انگلیس در توقیف نفتکش حامل نفت ایرانی گریس-۱ در تنگه جبل الطارق و تشدید فشار بر صادرات نفت ایران به سوریه، بقای اقتصادی تهران، بیش از پیش به فروش نفت به چین بستگی دارد. کشوری که به اندازه کافی برای زیر پا گذاشتن تحریم‌های آمریکا قدرت دارد.
با گذشت حدود دو ماه از انقضای معافیت‌های نفتی ایران، گزارش‌ها درباره استمرار فروش نفت ایران بیشتر شده است. سه روز پیش، خبرگزاری رویترز، در گزارشی با استناد به داده‌های سه شرکت ردیابی حرکت نفتکش‌ها، اعلام کرد چین علیرغم تحریم‌های آمریکا، در ماه ژوئیه بین ۴.۴ تا ۱۱ میلیون بشکه نفت از ایران خریداری کرده است. یعنی حدود ۱۴۲ هزار تا ۳۶۰ هزار بشکه در روز.
واردات چین از نفت ایران در شرایطی صورت گرفته است که چین با آمریکا درگیر یک جنگ تجاری کم سابقه شده است. اخیرا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرده است که بر ۳۰۰ میلیارد دلار کالا‌های چینی، ۱۰ درصد عوارض وضع کند. وزارت تجارت چین تهدید کرد که در واکنش به این عوارض، اقدامات متقابلی انجام خواهد داد. به نظر می‌رسد یکی از این اقدامات، افزایش خرید نفت از ایران است. در همین خصوص، روزنامه کویتی الجریده، در گزارشی مدعی شد چین تصمیم گرفته است که واردات نفت از ایران را مضاعف کند. به گفته این روزنامه، چینی‌ها در هفته اول ماه جاری میلادی با همتایان ایرانی مذاکراتی در خصوص نفت انجام دادند و اواخر هفته گذشته، توافقاتی با ایران امضا کردند.
طبق گزارش الجریده، چین در چند جا مخازن امنی در اختیار ایران قرار داده تا نفتش را در آنجا ذخیره نماید تا برای آن مشتریانی در آسیا پیدا کند. به موجب توافقات چین و ایران، طرف چینی یک سوم پول نفت ایران را به یوان پرداخت می‌کند و ایران می‌تواند این پول را به ارز‌های دیگر (غیر از دلار) تبدیل کند. یک سوم دیگر پول نفت ایران نیز در قالب کالا به ایران پرداخت می‌شود. یک سوم آخر هم به شرکت‌های چینی که در ایران پروژه‌های عمرانی انجام می‌دهند، پرداخت می‌شود. چینی‌ها قبلا برای خرید نفت ایران تا ۵۰ درصد تخفیف می‌گرفتند. اما در توافق جدید، نفت ایران به قیمت بازار به چین فروخته خواهد شد.
علاوه بر چین، روسیه نیز، ولو به طور غیرعلنی، از ایران نفت می‌خرد. به ادعای الجریده، اخیرا میان ایران و روسیه توافقی صورت گرفته است که به موجب آن روسیه روزی ۵۰۰ هزار بشکه نفت از ایران را می‌خرد. روسیه بخشی از این نفت را در داخل مصرف می‌کند و ۳۵۰ هزار بشکه از آن را صادر می‌کند و پول آن را به روبل به ایران می‌پردازد. علاوه بر این، بنا به ادعای الجریده، ایران برای پرداخت پول سلاح‌هایی که از روسیه می‌خرد، روزی ۱۰۰ هزار بشکه نفت به این کشور صادر می‌کند.
گفته می‌شود که هند هم برای بررسی امکان خرید نفت از ایران، تماس‌هایی با این کشور گرفته است. هر چند که تاکنون این مسئله به طور رسمی مورد بررسی قرار نگرفته است.
آمریکا پس از خروج از توافق هسته‌ای، کارزار فشار حداکثری اقتصادی علیه ایران را اعلام کرد. کارزاری که ایران آن را «تروریسم اقتصادی» و «جنگ اقتصادی» توصیف کرده است. قطع صادرات نفت، یکی از مهمترین گام‌های این کارزار بود که در اوایل ماه مه برداشته شد. پس از لغو معافیت‌های فروش نفت، بسیاری از مشتریان نفت ایران نگران شدند و برخی دیگر کاملا واردات نفت از ایران را قطع کردند. اما با گذشت حدود دو ماه از لغو معافیت‌ها، ظاهرا برخی کشورها آرام آرام به خرید نفت از ایران روی آورده‌اند.
از زمان انقضای معافیت‌های فروش نفت ایران، هیچ آمار رسمی درباره صادرات نفت این کشور منتشر نشده است. مقامات وزارت نفت ایران، ضمن تاکید بر استمرار صادرات نفت، از ارائه هر گونه عدد و رقم درباره میزان صادرات نفت خودداری می‌کنند. بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، اوایل تیرماه در واکنش به برخی گزارش‌ها مبنی بر کاهش فروش نفت ایران گفته بود که این اخبار «دروغ» است.
وی همچنین درباره میزان فروش نفت ایران گفت: «من عدد نمی‌گویم، چون به ضرر ماست.» در شرایطی که کشور تحت سنگین‌ترین تحریم‌ها قرار دارد، پنهان کردن آمار صادرات نفت چیز عجیبی نیست. چرا که اعلان این آمار، ممکن است به افشای راه‌های فروش نفت منجر شود.
اما عدم انتشار آمار صادرات، به این معنا نیست که صادرات نفت ایران متوقف شده است. براساس برخی گزارش‌های رسانه‌ای، صادرات نفت ایران به کشور‌هایی نظیر چین، روسیه، هند و سوریه هنوز هم ادامه دارد. در این میان، چین از سایر کشورها از ایران بیشتر نفت می‌خرد. حدود یک هفته پیش، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی تحقیقی از استمرار فروش نفت ایران به چین خبر داد. به گفته این روزنامه، چین و دیگر کشورها، تحریم‌های نفتی آمریکا را نقض کرده و از ایران نفت میخرند. به عنوان نمونه، از دوم ماه مه، یعنی زمان انقضای معافیت‌های نفتی ایران، حداقل ۱۲ نفتکش ایرانی به آسیا و دریای مدیترانه نفت منتقل کردند و مقصد حداقل شش نفتکش از این نفتکش‌ها، بنادری در چین بوده است. شش نفتکش دیگر، از طریق کانال سوئز به دریای مدیترانه رفتند.
در همین رابطه، وبگاه تخصصی نفتی اویل پرایس در گزارشی اعلام کرد که دولت آمریکا تخمین می‌کند که ۵۰ تا ۷۰ درصد صادرات نفت ایران به چین و ۳۰ درصد به سوریه می‌رود. با توجه به اقدام انگلیس در توقیف نفتکش حامل نفت ایرانی گریس-۱ در تنگه جبل الطارق و تشدید فشار بر صادرات نفت ایران به سوریه، بقای اقتصادی تهران، بیش از پیش به فروش نفت به چین بستگی دارد. کشوری که به اندازه کافی برای زیر پا گذاشتن تحریم‌های آمریکا قدرت دارد.
با گذشت حدود دو ماه از انقضای معافیت‌های نفتی ایران، گزارش‌ها درباره استمرار فروش نفت ایران بیشتر شده است. سه روز پیش، خبرگزاری رویترز، در گزارشی با استناد به داده‌های سه شرکت ردیابی حرکت نفتکش‌ها، اعلام کرد چین علیرغم تحریم‌های آمریکا، در ماه ژوئیه بین ۴.۴ تا ۱۱ میلیون بشکه نفت از ایران خریداری کرده است. یعنی حدود ۱۴۲ هزار تا ۳۶۰ هزار بشکه در روز.
واردات چین از نفت ایران در شرایطی صورت گرفته است که چین با آمریکا درگیر یک جنگ تجاری کم سابقه شده است. اخیرا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرده است که بر ۳۰۰ میلیارد دلار کالا‌های چینی، ۱۰ درصد عوارض وضع کند. وزارت تجارت چین تهدید کرد که در واکنش به این عوارض، اقدامات متقابلی انجام خواهد داد. به نظر می‌رسد یکی از این اقدامات، افزایش خرید نفت از ایران است. در همین خصوص، روزنامه کویتی الجریده، در گزارشی مدعی شد چین تصمیم گرفته است که واردات نفت از ایران را مضاعف کند. به گفته این روزنامه، چینی‌ها در هفته اول ماه جاری میلادی با همتایان ایرانی مذاکراتی در خصوص نفت انجام دادند و اواخر هفته گذشته، توافقاتی با ایران امضا کردند.
طبق گزارش الجریده، چین در چند جا مخازن امنی در اختیار ایران قرار داده تا نفتش را در آنجا ذخیره نماید تا برای آن مشتریانی در آسیا پیدا کند. به موجب توافقات چین و ایران، طرف چینی یک سوم پول نفت ایران را به یوان پرداخت می‌کند و ایران می‌تواند این پول را به ارز‌های دیگر (غیر از دلار) تبدیل کند. یک سوم دیگر پول نفت ایران نیز در قالب کالا به ایران پرداخت می‌شود. یک سوم آخر هم به شرکت‌های چینی که در ایران پروژه‌های عمرانی انجام می‌دهند، پرداخت می‌شود. چینی‌ها قبلا برای خرید نفت ایران تا ۵۰ درصد تخفیف می‌گرفتند. اما در توافق جدید، نفت ایران به قیمت بازار به چین فروخته خواهد شد.
علاوه بر چین، روسیه نیز، ولو به طور غیرعلنی، از ایران نفت می‌خرد. به ادعای الجریده، اخیرا میان ایران و روسیه توافقی صورت گرفته است که به موجب آن روسیه روزی ۵۰۰ هزار بشکه نفت از ایران را می‌خرد. روسیه بخشی از این نفت را در داخل مصرف می‌کند و ۳۵۰ هزار بشکه از آن را صادر می‌کند و پول آن را به روبل به ایران می‌پردازد. علاوه بر این، بنا به ادعای الجریده، ایران برای پرداخت پول سلاح‌هایی که از روسیه می‌خرد، روزی ۱۰۰ هزار بشکه نفت به این کشور صادر می‌کند.
گفته می‌شود که هند هم برای بررسی امکان خرید نفت از ایران، تماس‌هایی با این کشور گرفته است. هر چند که تاکنون این مسئله به طور رسمی مورد بررسی قرار نگرفته است.
آمریکا پس از خروج از توافق هسته‌ای، کارزار فشار حداکثری اقتصادی علیه ایران را اعلام کرد. کارزاری که ایران آن را «تروریسم اقتصادی» و «جنگ اقتصادی» توصیف کرده است. قطع صادرات نفت، یکی از مهمترین گام‌های این کارزار بود که در اوایل ماه مه برداشته شد. پس از لغو معافیت‌های فروش نفت، بسیاری از مشتریان نفت ایران نگران شدند و برخی دیگر کاملا واردات نفت از ایران را قطع کردند. اما با گذشت حدود دو ماه از لغو معافیت‌ها، ظاهرا برخی کشورها آرام آرام به خرید نفت از ایران روی آورده‌اند.
منبع: فرارو
خبر های مرتبط
