مقصر اصلی گرانی دلار کیست؟
رویداد۲۴ محمدباقرنوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، اخیرا در نشست خبری خود گفته: دروغ بزرگی است که بگوییم گرانی دلار کار دولت است.
این درحالی است که آمارها نشان میدهد در سه سال گذشته دولت بزرگترین خریدار ارز آزاد بوده و حدود 19 میلیارد دلار ارز از بازار آزاد خریده و آن را با قیمت ۴۲۰۰ تومان به برخی از واردکنندگان داده است! در واقع در روزهایی که بانکمرکزی، مردم را به نخریدن ارز تشویق و افرادی را با حجم خرید کم ارز به عنوان دلال و عامل گرانی دلار معرفی و دستگیر میکرد، خودش مهمترین خریدار ارز از بازار آزاد بوده است.
طبق آمارها درآمدهای نفتی سه سال 97، 98 و 99 مجموعا در بهترین حالت ۳۶ میلیارد دلار میشود. با وجود کاهش چشمگیر درآمدهای نفتی به هرحال دولت موظف بوده ارز ترجیحی را از منبع صادرات نفت تامین کند.
از طرف دیگر طبق محاسبات دولت 55 میلیارد دلار برای واردات چند قلم کالای اساسی به تعدادی از واردکنندگان پرداخت کرده است.
یعنی اگر خوشبین باشیم و در نظر بگیریم که دولت توانسته در اوج تحریمهای نفتی و بانکی کل درآمد نفت خود را وارد کشور کند، باز هم برای تامین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی 18.5 میلیارد دلار کم داشته است ولی طبق آمار این مقدار ارز را به واردکنندگان پرداخت کرده است.
بیشتر بخوانید: دو سناریوی مهم در کاهش نرخ دلار
دولت کسری ارزی را از چه راهی جبران کرده است؟
کارشناسان در پاسخ به این سوال میگویند تنها راهکار دولت در این مدت این بوده که ارز را از بازار آزاد و به قیمت روز بخرد و آن را به قیمت ۴۲۰۰ تومان به واردکنندگان بدهد تا کالای اساسی وارد کنند!
نتیجه نیز این شده که علاوه بر افزایش تقاضا و به تبع آن گرانی بیشتر دلار، در این مدت فقط از محل خرید ارز آزاد ۲۲۵ هزار میلیارد تومان به پایه پولی اضافه و بین ۴۵ تا ۵۰ درصد تورم جدید خلق شده است.