سهام داران خُرد در چند قدمی اصل سرمایه/ سوددهی در بازار بورس به سبدهای دارایی باز میگردد؟
رویداد۲۴ هما حسینی: روند معاملات بورس که از چند هفته گذشته وارد مرحله نوسان شده، سهامداران را دچار شک و تردید برای تداوم سرمایهگذاری در این بازار کرده است. اغلب کارشناسان بازار معتقدند که سهامداران نباید تحت تاثیر نوسانهای ایجاد شده نسبت به سرمایهگذاری در این بازار تصمیمگیری و دست به اقدامهای هیجانی برای سهام خود در بورس بزنند.
اما مساله سهامداران خرد در این روزها دیگر حتی سود و کسب درآمد از این محل نیست، سهامداران به دنبال فرصتی هستند که بتوانند سرمایه باقی مانده خود را از بورس خارج کنند، اما به نحوی که بتوانند حداقل به اصل پول خود برسند.
در حال حاضر اکثر سهامداران خرد بین ۵۰ تا ۶۰ درصد اصل سرمایهگذاریشان را از دست دادهاند و در واقع یکچهارم سرمایه خود را باختهاند. بازار سرمایه که قرار بود محلی برای سرمایهگذاری و کسب سود باشد، این روزها تبدیل به کورهای شده که با ریزشهای هرروزه بخش دیگری از سرمایه سهامداران خرد را میسوزاند.
در این میان مسئولان از رییس جمهور گرفته تا رییس سازمان بورس همواره به سهامداران توصیه میکنند که رفتار هیجانی نداشته باشند. فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد یکی از مسئولانی است که در اظهارنظرهای مختلف خود همواره به این نکته اشاره میکند. همین مدتی پیش بود که دژپسند در پاسخ به انتقادات مطرح شده در نقد بی تدبیری دولت در قبال بورس گفت: «ذات بازار سرمایه ریسکی است یعنی دارای یک روند ثابت و تضمین شده نیست، وقتی کسی میخواهد در بازار سرمایه فعالیت کند باید این نکات را در نظر داشته باشد. کسانی که وارد بازار سرمایه شدهاند باید دقیقاً محاسبه کنند و وقتی سهام شرکتی که طبق اقتضائات و محاسبات نباید کاهش پیدا میکرده است، باید با صبر برخورد کنند، از طرفی اگر سهام شرکتی که طبق محاسبات نباید افزایش مییافته و اصلاح شده، باید اصلاح آن را بپذیرند؛ بنابراین این نوسانات بستگی به شرکت، صورتهای مالی آن و روند تحولات بین المللی آن صنعت دارد.»
بیشتر بخوانید:تصمیمهای ضربتی ناخدای جدید بورس/ رونق به بازار سرمایه بازمیگردد؟
در حال حاضر مدت مدیدی است که شاخص کل بورس بین دو کانال یک میلیون و ۱۰۰ تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد در نوسان است. در حالی که از طرفی یک سری عوامل جلوی ریزش بیشتر بازار سرمایه را میگیرند، از طرف دیگر عواملی هستند که به این نزول دامن میزنند. این نوسان درحالی ادامه دارد که ابهاماتی مانند قیمت دلار، وضعیت مذاکره بین ایران و آمریکا، احتمال قیمت گذاری دستوری در صنایع مختلف از جمله خودرو و... باعث عقب نشینی سهامداران بورسی و منتظر نشستن آنان شده است. همواره ابهام باعث حرکت بازار به سمت نزول بوده و این روزهای بازار نیز از این قاعده مستثنی نیست. البته مهمتر از همه موارد ذکر شده، از بین رفتن اعتماد سهامداران به بازار سرمایه است. سهامدارانی که در ماههای ابتدایی سال جاری با تشویق دولتمردان سرمایههای خود را به بورس سپردند، اما با گذشت چند ماه و به دلیل برخی اتفاقات شاهد از بین رفتن سرمایههای خود در این بازار بودند.
روی دیگر این سکه، اما بکارگیری و تغییر برخی قوانین از سوی سیاست گذاران برای سوق دادن بورس به سمت صعود است. برای مثال برای نخستین مرتبه در تاریخ بازار سرمایه ایران، قرار است از روز شنبه دامنه نوسان از حالت متقارن خارج شده و به حالت نامتقارن تغییر پیدا کند و منفی ٢ و مثبت ۶ شود و بازار معاملا بورس این هفته را در حالی آغاز میکند که این مصوبه به اجرا درمیآید. اما کارشناسان و سهامداران چندان خوش بین نیستند که حتی کاهش دامنه نوسان هم بتواند رنگ و رویی به معاملات بدهد و باعث افزایش شاخص بورس شود.
برخی معتقدند شاید کاهش دامنه نوسان در هفته پایانی بهمنماه بتواند شروع خوبی را برای بازار بورس در اسفندماه رقم بزند، اما این باز هم به معنای این نیست که سهامداران خرد بتوانند به سودی برسند. آنچه مشخص است سهامداران تا پایان سال نباید منتظر سوددهی سهام خود باشند. روند فعلی حاکم بر بورس فاصله بسیار زیادی تا بازگشت سوددهی سبدهای دارایی دارد، اما سهامداران حداقل امیدوار هستند که بتوانند به اصل پول خود برسند و عطای به دست آورد سود روی پول سرمایهگذاریشده شان در بورس را به لقایشان بخشیدهاند.
در حال حاضر به طور میانگین بین ۵۰ تا ۶۰ درصد و در برخی موارد حتی تا ۷۰ درصد اصل پول سهامداران خرد از بین رفته است و به نظر نمیرسد بازار بورس تا پایان سال با این حجم از نوسانات بتواند تمام زیان سهامداران را جبران کند. کارشناسان به سهامداران خرد توصیه میکنند از این بازار بورس دیگر نباید انتظار کسب سود در ماههای آینده را بدهند، ولی هر زمانی که بازار به شکلی پیش رفت که ارزش سبد دارایی سهامداران به اندازه ارزش اولیه سبدشان در یک سال گذشته شد، فرصت مناسبی برای خروج از این بازار است.
باتوجه به بالارفتن قیمت دلار و با توجه به اینکه ارزش سهام شرکتها به شدت به نرخ دلار وابسته است، میتوان پیش بینی کرد در ماههای آتی اگر دولت دست به اعمال سیاست منفی نزند، میتوان امیداور بود سهامداران قدمی به رسیدن به اصل پولشان نزدیک شوند.