پیش‌بینی آینده بازار خودرو/ خودروسازان خارجی به ایران بازمی گردند؟
رویداد۲۴ یکی از بازار‌هایی که از تعطیلات کرونایی بیشترین تاثیر را پذیرفته، بازار خودرو بوده است. بازاری که حداقل از نیمه دوم سال ۹۹ به شکل حیرت انگیزی وارد دوره رکود عمیقی شده که تعطیلات نوروزی و اجباری کرونایی بر عمق آن بیش از پیش اضافه کرده است.
در تعطیلات اجباری کرونایی، تمام نمایشگاه‌های خودرو مجبور به بستن واحد‌های صنفی خود شدند و حتی اگر فعالیت نصف و نیمه‌ای هم داشتند، تحت تاثیر نبود مشتری نتواستند به درآمدی دست یابند.
در روز‌های نخست فروردین ۱۴۰۰ قیمت خودرو در بازار مجازی روند صعودی طی کرد و بعد از ۱۴ فروردین ماه و فقط برای چند روز، فعالیت نمایشگاه داران توانست از شدت قیمت‌های تعیین شده از سوی دلالان و مالکان در این بازار بکاهد. هرچند اظهارات رییس شورای رقابت مبنی بر افزایش قیمت خودرو، سبب واکنش‌های بازار، مردم و مسوولان به این مساله شد.
فرود و نزول قیمت‌ها در بازار خودرو
واکنش‌ها آنچنان شدید و منفی بود که شورای رقابت از مبحث قیمت گذاری خودرو به صورت آشکار عقب نشینی کرد به طوری که رضا شیوا، رییس شورای رقابت در آخرین موضع‌گیری خود اعلام کرد: «این شورا برای دستورالعمل ۶ ماهه قیمتی خودرو تصمیمی نگرفته است، از این رو جای نگرانی نیست.»
البته کاهش نرخ ارز و برگشت دلار به کانال ۲۳ هزار تومان نیز یکی دیگر از دلایل عقب نشینی خودرو‌ها از قیمت‌های بالا بود.
در کنار آن باید به تاثیر مسائل و تحولات سیاست خارجی و افزایش امیدواری به نتایج نشست‌ها و مذاکرات وین، افزایش احتمال آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در سایر کشور‌ها و کاهش سفته‌بازی در بازار ارز نیز اشاره کرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، قیمت خودرو‌های داخلی در فروردین ۱۴۰۰ افزایش یافته که نشان دهنده بازدهی مثبت این بازار است. بازار خودرو با توجه به تعداد اندک معاملات به‌دلیل تعطیلات نوروزی و شیوع دوباره کرونا بار دیگر عرصه را برای فعالیت واسطه‌گران و دلالان فراهم کرد.
کاهش تقاضای کاذب در بازار خودرو
به گفته سعید موتمنی، رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودروی تهران، در فروردین، تقاضای کاذب به کمترین میزان خود رسید و فقط خریداران واقعی دست به معامله زدند.
وی بر این باور است که در این شرایط جاذبه بازار خودرو برای دلالان و واسطه‌ها به میزان چشمگیری کاهش یافت و سبب شد تا این بازار را محل مناسبی برای سرمایه گذاری و سودآوری ندانند در سایه همین مساله تعداد زیادی از آن‌ها از این بازار خداحافظی کردند.
از ابتدای سال ۱۴۰۰ بازار رسمی خودرو به جز روز‌های انگشت شمار، تعطیل بوده و هیچ معامله‌ای در آن انجام نشده البته در کنار آن بازار مجازی خرید و فروش در فضای مجازی داغ بوده به طوری که هر روز بر تعداد آگهی فروش خودرو‌های صفر کیلومتر مدل‌های ۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ در این بازار غیررسمی افزوده شده است.
به اعتقاد رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران در روز‌های آینده، اگر نرخ ارز به هر دلیل روند کاهشی در پیش بگیرد یا عرضه خودروسازان افزایش یابد، می‌توان انتظار داشت که نرخ خودرو کاهش بیشتری یابد.
بازار مجازی خودرو مورد تایید اتحادیه نیست
نایب رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران نیز بر این باور است: هیچ معامله‌ای انجام نمی‌شود و تمام اعضای این صنف تعطیل هستند.
نعمت الله کاشانی نسب درباره قیمت‌های اعلام شده برای خودرو‌ها در دنیای مجازی توضیح داد: به هیچ عنوان قیمت‌های اعلام شده در فضای مجازی مورد قبول اعضای اتحادیه و این صنف نیست و این قیمت‌ها را تایید نمی‌کنیم.
وی خطاب به شهروندان گفت: شهروندان بهتر است از دنیای مجازی خودروی مورد نیاز خود را خریداری نکنند، زیرا این بازار اصلا مورد تایید اعضای اتحادیه نیست و در صورت بروز مشکل نمی‌توانیم به خریداران کمکی ارائه کنیم.
وی تصریح کرد: هیچ اطلاع دقیقی از روند فعالیت و نحوه خرید و فروش و تعیین نرخ خودرو در دنیای مجازی وجود ندارد و مورد تایید ما نیست.
ضرر و زیان نمایشگاه داران تحت تاثیر تعطیلات اجباری
کاشانی نسب درباره خسارت و ضرر تعطیلات اجباری کرونایی بر اعضای این صنف اظهار کرد: تعدادی از همکاران ما در واحد‌های اجاره‌ای نمایشگاه دایر کرده اند که با وجود این تعطیلات ناچار به پرداخت اجاره، مالیات و بیمه هستند در حالی که کار نکرده اند تا بتوانند قادر به پرداخت این هزینه‌ها باشند.
وی ادامه داد: با توجه به تعطیلی اتحادیه هنوز اطلاعی از وضعیت اعضا نداریم، اما پیش بینی می‌کنیم اگر این شرایط ادامه یابد و اعضا درآمد نداشته باشند، همانند سال گذشته شاهد تغییر شغل و درخواست ابطال پروانه و جواز کسب از سوی تعدادی از همکاران خود باشیم.
پیش بینی روز‌های آینده بازار خودرو
کاشانی نسب درباره وضعیت این بازار در روز‌های آینده گفت: هیچ پیش بینی دقیقی از روز‌های آینده این صنف و قیمت خودرو نمی‌توان داشت البته قیمت‌ها در این بازار به نرخ ارز وابسته است، اما با توجه به تعطیلی اصناف هرگونه پیش بینی درباره وضعیت بازار و قیمت خودرو در روز‌های آینده، کار اشتباهی محسوب می‌شود.
وی تاکید کرد: هیچ معامله‌ای در این شرایط انجام نمی‌شود و همه در انتظار بازگشایی اصناف و رونق بازار هستیم.
افزایش تولید و بالارفتن تیراژ شرکت‌های خودروساز داخلی می‌تواند منجر به کوتاه کردن دست دلالان و واسطه‌ها می‌شود
بازار خودرو در ماه‌های آتی
بازار خودرو سال ۱۴۰۰ را امید به دور جدید نشست‌ها و مذاکرات بین المللی آغاز کرد و نه تنها خریداران، بلکه شرکت‌های خودروسازی و قطعه سازان چشم انتظار نتایج این مذاکرات هستند چرا که در سایه به نتیجه رسیدن برجام تحریم‌ها لغو خواهد شد و حداقل واردات قطعات و ... با سهولت بیشتری امکان‌پذیر خواهد شد و در نتیجه هزینه‌های تولید نسبت به سالهای گذشته می‌توان کاهش چشمگیری یابد و در سایه به نتیجه رسیدن مذاکرات، احتمال بازگشت خودروسازان خارجی نیز به کشور بیش از پیش می‌شود و در نتیجه قیمت تمام شده تولید کاهش می‌یابد و قیمت خودرو برای مصرف کننده نهایی منصفانه‌تر خواهد شد.
با این حساب می‌توان به افزایش میزان تولید خودرو در اردیبهشت ۱۴۰۰ و ماه‌های آتی امیدوار بود و بدین ترتیب عرضه افزایش می‌یابد و از صف‌های خریداران کاسته خواهد شد.
افزایش تولید و بالارفتن تیراژ شرکت‌های خودروساز داخلی می‌تواند منجر به کوتاه کردن دست دلالان و واسطه‌ها در این بازار شود، زیرا پس از مدتی تعادل میان عرضه و تقاضا برقرار خواهد شد و خودرو از کالایی سرمایه ایی به جایگاه اصلی خود یعنی کالایی مصرفی بازخواهد گشت و بدین صورت جاذبه این بازار برای سودجویان از بین می‌رود.
با این روند می‌توان به نزدیک شدن قیمت حاشیه بازار به نرخ‌های کارخانه‌ای نیز امیدوار بود. اگر همه این موارد اتفاق بیافتد، می‌توان به کاهش قیمت خودرو در هفته‌ها و ماه‌های آینده امیدوار بود.
