افزایش قیمت ارز و انتخابات ۱۴۰۰ / رییس جمهور بعدی چه برنامهای برای نرخ دلار دارد؟
رویداد۲۴ در جریان برگزاری انتخابات و مناظرات، کاندیداهای ریاست جمهوری با تاختن بر رییس بانک مرکزی که حالا در ترکیب نامزدها جا گرفته، عبدالناصر همتی و دولت روحانی را مسبب اصلی گرانی نرخ ارز و شوک ارزی خطاب میکنند، اما سخنان هرکدام از نامزدها به خوبی نشان میدهد، تمامی رجل سیاسی در گرهگاهی به سر میبرند که برای نجات بازار ارز راهکاری به جز گرانی بیشتر ندارند. برنامههای تمامی کاندیدا بدون هیچ اختلافی نشان میدهد برنامه مشترک تمامی آنها برای تشکیل دولت گرانی نرخ ارز و همچنین حذف یارانههای پنهان (نام دیگر گران کردن سوخت) است.
پیشبینیهای اقتصادی نشان میدهد، در ادامه سال اگر توافق هستهای انجام شود و اقتصاد ایران بتواند از در تحریم عبور کند، با بازگشت ارزهای بلوکه شده و همچنین افزایش درآمدهای ارزی ناشی از فروش نفت، قیمت ارز روند کاهشی را در پیش خواهد گرفت. اما این به هیچ عنوان به معنای بازگشت دلار به قیمتهای زیر ۱۵ هزار تومان نیست و نظر هر کدام از کاندیداها اگر رییس جمهور شود، به واقعی کردن قیمت دلار و به عبارت دیگر بالانگه داشتن نرخ ارز است.
نگاه ابراهیم رئیسی به دلار
هرچند اظهارات رئیسی درباره ارز یکی به نعل و یکی به میخ است و چندان شفافیتی در مواضع او نمیتوان دید، اما تا به همین جا مشخص است که در دوره ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی، ارز ۴۲۰۰ تومانی باقی خواهد ماند و این یعنی ارز چند نرخی خواهد بود و نرخ ارز هم قرار نیست نرخهای زیر ۱۵ هزارتومانی به خود ببیند. رئیسی میگوید: «بخش قابل توجه ارز ۴۲۰۰ تومانی به جیب دلالان رفت، چون سازوکار نظارتی در کنار آن وجود نداشت. ارز باید به نحوی پرداخت شود که اثر آن در سفره مردم احساس شود.»
این سخنان نشان میدهد احتمالا ابراهیم رئیسی خواستار تدوام پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی است، اما با شرط افزایش نظارت بر پرداخت این ارز.
برنامه محسن رضایی برای قیمت ارز
محسن رضایی دیگر کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری سیاست ارزی گفته «برنامههایی در نظر گرفتیم تا ثبات اقتصادی را به جامعه بازگردانیم، گرانیها را کنترل کنیم و نرخ ارز و سود بانکی را تثبیت بکنیم.» سخنان او یادآور سیاست کنترل و سرکوب نرخ ارز در دولت محمود احمدینژاد و روحانی است؛ سیاستی که اگرچه در یک دوره کوتاه باعث کنترل نرخ ارز میشود، اما نهایتا فنر ارز فشرده میشود و حتما دیر یا زود این فنر میجهد و جهش ارزی سال ۹۱ و ۹۸ و ۹۹ تکرار میشود.
سیاستهای ارزی عبدالناصر همتی
سیاستهای ارزی عبدالناصر همتی، بیش از دیگر رقبای انتخاباتی او قابل پیشبینی است، چرکه او پیش از این در مقام ریاست بانک مرکزی ایران، به طور مستقیم با کنترل نوسانهای ارزی و تعیین سمت و سوی قیمتی ارزهای خارجی در ایران سر و کار داشته است.
همتی آن چنان که از سخنان انتخاباتیش برمی آید، طرفدار واقعیسازی نرخ ارز است و معتقد است همان قدر که گرانی نرخ ارز بد است، ارزان شدن نرخ ارز هم به نفع اقتصاد نیست.
بیشتر بخوانید: پول بده رییس جمهور شو!/ هزینه تبلیغات انتخابات در شبکههای اجتماعی چقدر است؟
کاندیداهای انتخابات وعده ارزانی همه چیز را دادند به جز دلار
به گزارش رویداد۲۴ نظرات کاندیداها در خصوص بازار ارز نشان میدهد، نامزدها برنامه اقتصادی خود را براساس قیمت فعلی دلار پایهگذاری کردهاند. در مناظره سوم نامزدهها به اتفاق، همگی میگفتند با قیمت دلار مشکلی ندارند و با همین نرخهای فعلی هر کدام که رییس دولت آینده باشند میتوانند این مشکل را حل کنند. بنابراین هیچ کدام از کاندیداها تاکنون گرچه راجع به همه چیز وعده دادند، اما وعده ارزان شدن نرخ ارز از زبان هیچ کدام از آنها شنیده نشد.
با برنامههای اقتصادی کاندیداها، زمستان منتظر اعتراضات خیابانی باشید
حسین راغفر اقتصاددان در اینباره گفته فرض ناگفتهای که در لابلای صحبتهای همه نامزدها مستتر بود و کسی متوجه آن نشد این بود که همه وعدههای انتخاباتی نامزدها، برپایه دلار حداقل ۲۵ هزار تومانی تعیین شده است. با این فرض اساسی آنها سیر نزولی اقتصاد کشور ادامه خواهد داشت.
راغفر هشدار میدهد: «اگر این چنین شود دولت آینده در دی یا بهمن آینده باید منتظر حاد شدن مشکلات اقتصادی، اعتراضات و ناآرامیها در کف جامعه باشد.»
همه نامزدهای انتخابات، حتی آنان که تا پیش از این به مخالفت با برجام شهره بودند، در یک چرخش ۱۸۰ درجهای از پایبندی خود به توافق هستهای سخن میگویند. اما به نظر نمیرسد چنین موضعگیریهای توانسته باشد طرف مقابل را به شتاببخشیدن به مذاکرات ترغیب کند. در چنین شرایطی و در حالی که پیش از این قیمت دلار با دریافت نشانههای مثبت از وین، در شیب نزولی قرار گرفته بود، بار دیگر منجمد شده و نشانه روشنی از کاهش آن در کوتاه مدت به چشم نمیرسد.